Το ισχυρό “χαρτί” της Κίνας στη μάχη ενάντια στον εμπορικό πόλεμο του Τραμπ

Λιγότερο από ένα χρόνο μετά την έναρξη του πρώτου εμπορικού πολέμου του Ντόναλντ Τραμπ με την Κίνα, ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ πραγματοποίησε μια συμβολική επίσκεψη σε ένα μη εντυπωσιακό εργοστάσιο στην πόλη Γκάντζου, στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας.

Εκεί, επισκέφθηκε την έκθεση και δήλωσε: «Οι σπάνιες γαίες είναι ένα ζωτικής σημασίας στρατηγικό απόθεμα», προοιωνίζοντας τη σημασία τους για το μέλλον.

Σχεδόν έξι χρόνια μετά από εκείνη την επίσκεψη, η κυριαρχία της Κίνας στην αλυσίδα εφοδιασμού σπάνιων γαιών αποτελεί πλέον ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία της στο νέο εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ.

Οι σπάνιες γαίες, που χρησιμοποιούνται σε τεχνολογίες από iPhones μέχρι ηλεκτρικά οχήματα, είναι ζωτικής σημασίας για τις σύγχρονες και μελλοντικές τεχνολογίες. Το γεγονός ότι η Κίνα ελέγχει μια τόσο κρίσιμη πηγή και βασικό στοιχείο για την ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών δίνει στην Κίνα συγκριτικό πλεονέκτημα σε αυτή την εμπορική σύγκρουση.

Οι σπάνιες γαίες και ο ρόλος τους στην τεχνολογία

Οι σπάνιες γαίες είναι μια ομάδα 17 χημικών στοιχείων που, αν και πιο άφθονα από τον χρυσό, είναι δύσκολα στην εξαγωγή και επεξεργασία. Η δυσκολία αυτή, σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, καθιστά την παραγωγή τους μια δύσκολη και δαπανηρή διαδικασία.

Παρά την αφθονία τους σε πολλές χώρες, όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα έχει καταφέρει να ελέγχει όχι μόνο την εξόρυξή τους αλλά και το στάδιο της επεξεργασίας τους, το οποίο είναι το πιο κρίσιμο για την παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού.

Στις 4 Απριλίου, η Κίνα, απαντώντας στις δασμολογικές επιθέσεις του Ντόναλντ Τραμπ, επέβαλε περιορισμούς στις εξαγωγές επτά τύπων σπάνιων γαιών, ως αντίποινα για τους πρώτους 34% δασμούς που είχε επιβάλλει ο Αμερικανός πρόεδρος στα κινεζικά προϊόντα.

Οι νέοι κανονισμοί απαιτούν από όλες τις εταιρείες να εξασφαλίσουν κυβερνητική άδεια για να εξάγουν αυτές τις κρίσιμες πρώτες ύλες, καθώς και προϊόντα όπως μαγνήτες.

Η κρίσιμη στρατηγική της Κίνας στην Οικονομία

Οι σπάνιες γαίες είναι απαραίτητες για την παραγωγή ηλεκτρονικών συσκευών, κινητήρων, γεννητριών και όπλων, καθιστώντας τη στρατηγική αυτή της Κίνας ακόμη πιο σημαντική. Οι περιορισμοί δεν πλήττουν μόνο τα μεμονωμένα υλικά, αλλά και τα κράματα και τα προϊόντα που περιέχουν ακόμη και μικρές ποσότητες αυτών των στοιχείων, γεγονός που επηρεάζει άμεσα τις διεθνείς αλυσίδες εφοδιασμού.

Οι ειδικοί αναφέρουν ότι η Κίνα, μέσω αυτών των περιορισμών, δείχνει την ικανότητά της να ασκεί τεράστια οικονομική δύναμη σε στρατηγικούς τομείς και να πλήττει την αμερικανική βιομηχανία εκεί όπου πονάει.

Η κυβέρνηση Τραμπ, προσπαθώντας να μειώσει την εξάρτηση από την Κίνα, έχει αναλάβει πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής σπάνιων γαιών. Αμερικανικές εταιρείες, όπως η USA Rare Earth, προγραμματίζουν την κατασκευή εργοστασίων και την αύξηση της παραγωγής για να καλύψουν τη ζήτηση από τις βιομηχανίες της χώρας.

Ωστόσο, όπως γράφει το CNN, η ανάπτυξη αυτών των ικανοτήτων θα απαιτήσει χρόνια, καθώς η ζήτηση είναι τεράστια και οι ανταγωνιστές έχουν το πλεονέκτημα της μεγαλύτερης οικονομίας κλίμακας.

Η διεθνής στρατηγική για τον έλεγχο της αλυσίδας εφοδιασμού

Αυτή δεν είναι η πρώτη που χρησιμοποιεί τα σπάνια στοιχεία ως εργαλείο οικονομικής πίεσης. Η χώρα είχε επιβάλλει αντίστοιχους περιορισμούς το 2010, όταν σταμάτησε τις εξαγωγές σπάνιων γαιών στην Ιαπωνία για σχεδόν δύο μήνες λόγω εδαφικών διαφορών.

Ωστόσο, η τρέχουσα στρατηγική της Κίνας δείχνει τη σημασία του ελέγχου αυτών των κρίσιμων πρώτων υλών και τις συνέπειες που έχουν αυτές οι πολιτικές στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού.

Η επιβολή αυτών των περιορισμών από την Κίνα ενισχύει την κυριαρχία της στην αγορά σπάνιων γαιών και αναδεικνύει την αδυναμία των ΗΠΑ να ανταγωνιστούν την Κίνα σε αυτό τον τομέα.

Οι αμερικανικές εταιρείες από την άλλη, δείχνουν να εκμεταλλεύονται αυτή την κατάσταση ως ευκαιρία για να ενισχύσουν την εγχώρια παραγωγή και να μειώσουν την εξάρτηση από την Κίνα, αν και οι προσπάθειες αυτές θα χρειαστούν χρόνο για να ανταποκριθούν στην τεράστια ζήτηση από τις αμερικανικές βιομηχανίες.