Οι Ισπανοί καταρρίπτουν το σενάριο των Πορτογάλων για το μπλακ άουτ
Διαβάζεται σε 4'
Το μπλακ άουτ στην Ιβηρική Χερσόνησο αποδόθηκε αρχικά από τις πορτογαλικές αρχές σε σπάνιο ατμοσφαιρικό φαινόμενο, αλλά η ισπανική μετεωρολογική υπηρεσία το απέκλεισε.
- 29 Απριλίου 2025 13:08
Το μπλακ άουτ που βύθισε στο σκοτάδι την Ισπανία και την Πορτογαλία, και αναστάτωσε μεγάλο μέρος του ευρωπαϊκού ηλεκτρικού δικτύου, παραμένει ακόμη ανεξήγητο, με όλα τα σενάρια να βρίσκονται στο τραπέζι.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός, Πέδρο Σάντσεθ, δήλωσε ότι τα αίτια της διακοπής ερευνώνται, ενώ ο Πορτογάλος ομόλογός του, Λουίς Μοντενέγκρο, διαβεβαίωσε ότι δεν υπάρχει «καμία ένδειξη» για επίθεση στον κυβερνοχώρο.
Ο διαχειριστής του πορτογαλικού δικτύου REN, πάντως, από την πρώτη στιγμή φέρεται να ισχυρίστηκε στο Reuters -κάτι που ο ίδιος σήμερα διαψεύδει- ότι το πρόβλημα δημιουργήθηκε από ένα σπάνιο ατμοσφαιρικό φαινόμενο, που είχε ως αποτέλεσμα “ανώμαλες ταλαντώσεις” στις γραμμές υψηλής τάσης, οι οποίες προκάλεσαν αποτυχίες στον συγχρονισμό των ηλεκτρικών συστημάτων.
Το φαινόμενο αυτό, που ονομάζεται “επαγόμενη ατμοσφαιρική δόνηση”, το οποίο και ανέλυσε στο NEWS 24/7 και τη Νίκη Μπάκουλη ο καθ’ ύλην αρμόδιος Μιχάλης Χριστοδουλίδης, θεωρείται ιδιαίτερα σπάνιο, αλλά μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για τα ηλεκτρικά δίκτυα όταν προκαλεί αστάθεια στην λειτουργία τους.
Αυτή η αστάθεια μπορεί να προκαλέσει σειρά διακοπών, οι οποίες επηρεάζουν την ομαλή λειτουργία του διασυνδεδεμένου ευρωπαϊκού συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο περιλαμβάνει πολλές χώρες και είναι απαραίτητο για την παροχή ενέργειας.
Αν και η REN ανέφερε το φαινόμενο ως αιτία για την διακοπή της ηλεκτροδότησης, όπως μετέδωσε ο Guardian, η ισπανική μετεωρολογική υπηρεσία Aemet φαίνεται να έχει διαφορετική άποψη. Στη δική της ανακοίνωση, διευκρίνισε ότι δεν υπήρχαν “ασυνήθιστα μετεωρολογικά ή ατμοσφαιρικά φαινόμενα” στις 28 Απριλίου και ότι δεν καταγράφηκαν σημαντικές θερμοκρασιακές διακυμάνσεις στο δίκτυο των μετεωρολογικών σταθμών της.
Την ίδια στιγμή, ο ισπανικός φορέας διαχείρισης του δικτύου Red Eléctrica κατέληξε στο προκαταρκτικό συμπέρασμα ότι η διακοπή ρεύματος δεν προκλήθηκε από περιστατικό κυβερνοασφάλειας .
Το φαινόμενο της “επαγόμενης ατμοσφαιρικής δόνησης”
Ο Μιχάλης Χριστοδουλίδης εξήγησε τι εστί το φαινόμενο “επαγόμενης ατμοσφαιρικής δόνησης” και πόσο πιθανό είναι εκείνο να οφείλεται για το μπλακ άουτ.
«Το καλοκαίρι, στις υψηλές θερμοκρασίες και τις πυρκαγιές και στις ακραίες πολικές θερμοκρασίες, προκύπτει το φαινόμενο της επαγομένης ατμοσφαιρικής δόνησης.
Στον πλανήτη πέφτουν γεωμαγνητικές καταιγίδες, μικρής, μεσαίας ή μεγάλης έντασης. Όταν πέφτουν σε συγκεκριμένη περιοχή, επηρεάζουν τα ηλεκτρομαγνητικά της πεδία και άρα τα δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Το αποτέλεσμα είναι να αυξομειώνεται απότομα η πίεση και η θερμοκρασία κι έτσι να ταλαντώνονται τα καλώδια. Η συνέπεια είναι η δημιουργία γεωεπαγόμενων ρευμάτων.
Αντιστρέφονται και δημιουργούν τεράστια απώλεια φορτίου».
Δεν υποστηρίζει αυτή τη θεωρία, καθώς «στη 1 το μεσημέρι, ώρα Ισπανίας η ζήτηση έπεσε από τα 25 γιγαβάτ στα 12, μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα.
Αυτό μπορεί να δημιουργήσει τεράστιες αστάθειες στο δίκτυο με αποτέλεσμα τα αλυσιδωτά μπλακ άουτ. Σε μεγάλη ένταση και έκταση γίνεται ό,τι έγινε στην ιβηρική χερσόνησο».
Πώς αντιμετωπίζεται το φαινόμενο
Για να περιοριστούν οι αρνητικές συνέπειες αυτού του φαινομένου, οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας προχωρούν σε αναγκαία τροποποίηση των γραμμών μεταφοράς, όπως η ενίσχυση της στήριξης των πυλώνων και η βελτίωση του σχεδιασμού του δικτύου για να αντέχει στις δονήσεις και τις διακυμάνσεις της ατμοσφαιρικής πίεσης.
Συνολικά, η επαγόμενη ατμοσφαιρική δόνηση είναι ένα τεχνικό πρόβλημα που απαιτεί προσοχή στον σχεδιασμό και τη συντήρηση των ηλεκτρικών δικτύων, ώστε να αποφευχθούν σοβαρές βλάβες και να διασφαλιστεί η αδιάλειπτη παροχή ενέργειας.