ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟ ΤΩΝ “ΚΟΡΙΩΝ” ΣΕ ΑΘΗΝΑ, ΣΚΟΠΙΑ ΚΑΙ ΙΣΡΑΗΛ

Τον μακρινό Οκτώβριο του 2017, δύο στελέχη των μυστικών υπηρεσιών της Βόρειας Μακεδονίας συνελήφθησαν με πλαστά διαβατήρια στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης. Οι δύο πράκτορες ήταν κεντρικά πρόσωπα στο σκάνδαλο των τηλεφωνικών υποκλοπών, που είχε συνταράξει τη γειτονική χώρα, παρ’ όλα αυτά τότε οι ελληνικές Αρχές δεν τους εξέδωσαν στα Σκόπια για να δικαστούν.

Μια ημέρα μετά τις παραιτήσεις του γενικού γραμματέα του Πρωθυπουργού, Γρηγόρη Δημητριάδη και του διοικητή της ΕΥΠ, Παναγιώτη Κοντολέοντα, το Magazine πηγαίνει αντίστροφα στον χρόνο. Φαίνεται να προκύπτουν, έτσι, κάποιες απίθανες συμπτώσεις στα Σκόπια με την υπόθεση των υποκλοπών που κλονίζει τα τελευταία 24ωρα την κυβέρνηση στην Αθήνα. Οι συμπτώσεις έχουν να κάνουν με την αγορά από το Ισραήλ λογισμικού κατασκοπίας.

Την ίδια στιγμή, το Magazine πληροφορείται ότι κρίσιμο ρόλο στις χθεσινές εξελίξεις έπαιξε μία συνεδρίαση στην Αρχή Διασφάλισης Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) από την οποία προέκυψαν αποκαλυπτικά στοιχεία για την παρακολούθηση Ανδρουλάκη από την ίδια την ΕΥΠ.

Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η ιστορία των υποκλοπών στη Βόρεια Μακεδονία αποκαλύφθηκε το 2015. Σταδιακά προέκυψε ότι η τότε κυβέρνηση του εθνικιστή Νίκολα Γκρουέφσκι είχε παγιδεύσει μαζικά τα τηλέφωνα 5.800 πολιτών, μεταξύ αυτών πολιτικών της αντιπάλων, δημοσιογράφων και ανθρώπων της κοινωνίας των πολιτών. Το κεντρικό πρόσωπο στην υπόθεση ήταν ο Σάσο Μιγιάλκοφ, τότε παντοδύναμος επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών στη Βόρεια Μακεδονία και ξάδερφος του πρωθυπουργού Γκρουέφκσι.

Το σκάνδαλο των υποκλοπών δηλητηρίασε για μεγάλο διάστημα την πολιτική ζωή της γειτονικής χώρας και οι μαγνητοφωνημένες συνομιλίες έφτασαν να καλύπτουν πολλές ώρες τηλεοπτικού χρόνου στα βραδινά δελτία ειδήσεων. Τα Σκόπια παρέλυσαν από διαδηλώσεις, ενώ συστάθηκε ειδικό εισαγγελικό σώμα για τη διερεύνηση του σκανδάλου. Η χώρα βρισκόταν σε ακυβερνησία ως την άνοιξη του 2017, οπότε, μετά και από αμερικανική/ευρωπαϊκή παρέμβαση, εκλέχθηκε πρωθυπουργός ο Ζόραν Ζάεφ.

Στις 18 Ιουλίου 2017, το Ποινικό Δικαστήριο των Σκοπίων ζήτησε τη σύλληψη δύο πρακτόρων που εμπλέκονταν στο σκάνδαλο των υποκλοπών. Το Magazine πληροφορείται ότι χρειάστηκε ένα 24ωρο ώστε να φτάσει η δικαστική εντολή στην Αστυνομία, με αποτέλεσμα οι δύο καταζητούμενοι να προλάβουν να φτάσουν στη Θεσσαλονίκη. Ήταν ο Γκόραν Γκρουγέφσκι, 51 ετών τότε, ανώτερο στέλεχος στη Διεύθυνση Ασφάλειας και Αντικατασκοπείας, και ο βοηθός του, Νίκολα Μποσκόσκι, 35 ετών.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ «ΣΤΟΧΟΣ-ΦΡΟΥΡΙΟ»

Στις 18 Οκτωβρίου 2017, περίπου στις 10 το βράδυ, οι δύο πράκτορες συνελήφθησαν στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης με Ερυθρά Αγγελία της Ιντερπόλ. Φορούσαν αθλητικές φόρμες και κρατούσαν πλαστά βουλγαρικά διαβατήρια. Είχαν εκδώσει εισιτήρια για τη Βουδαπέστη και εκτιμάται ότι το ταξίδι τους είχε οργανωθεί από το ίδιο δίκτυο υποστήριξης που χρησιμοποίησε έναν χρόνο αργότερα ο πρώην πρωθυπουργός Νίκολα Γκρουέφσκσι, ώστε να διαφύγει στην Ουγγαρία του Βίκτορ Ορμπάν.

Τα δύο στελέχη των μυστικών υπηρεσιών είπαν ότι η δίωξή τους ήταν μια πολιτική σκευωρία και ότι δεν ήθελαν να εκδοθούν στα Σκόπια, γιατί φοβούνταν για τη ζωή τους. Στην ανακοίνωση της ΕΛ.ΑΣ. αναφερόταν με τυπικό τρόπο πως οι δύο πράκτορες ήταν διεθνώς καταζητούμενοι για «σύσταση εγκληματικής οργάνωσης» και «εγκλημάτων υψηλής τεχνολογίας» στη Βόρεια Μακεδονία.

Τα δικαστικά έγγραφα που στάλθηκαν στην Εισαγγελία Εφετών Θεσσαλονίκης και είδε το Magazine, ήταν περισσότερο διαφωτιστικά. Οι δύο συλληφθέντες εμπλέκονταν στην επιχείρηση με την κωδική ονομασία «Στόχος-Φρούριο». Όπως σημειώνεται: «Υπερέβησαν τα όρια της υπηρεσιακής τους εξουσιοδότησης και επέφεραν βαριές βλάβες στα συνταγματικά εγγυημένα δικαιώματα ελευθερίας και απορρήτου των επικοινωνιών […] παρακολουθώντας τηλεφωνικές επικοινωνίες χωρίς να υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις».

Στο δικαστικό ένταλμα αναφερόταν, επίσης, ότι κατηγορούνταν για την καταστροφή εγγράφων και μηχανημάτων σε μια μάντρα μετάλλου σκραπ στα Σκόπια. Πιο ειδικά: «Κατέστρεψαν τα συστήματα παρακολούθηση των επικοινωνιών Verint και Nice Track, ιδιοκτησίας του Υπουργείου Εσωτερικών και με αυτό επέφεραν ζημία στην περιουσία του κράτος ποσού και τα χρήματα του Προϋπολογισμού ποσού 1.418.879 ευρώ ή 87.261.058,50 δηναρίων».

Το Συμβούλιο Εφετών Θεσσαλονίκης έδωσε το πράσινο φως για την έκδοση των δύο πρακτόρων στη Βόρεια Μακεδονία, ωστόσο λίγους μήνες μετά το αρμόδιο Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου μπλόκαρε τη διαδικασία, με το σκεπτικό ότι η αμνηστία που τους είχε χορηγήσει ο πρόεδρος της γειτονικής χώρας, Γκιόργκι Ιβάνοφ, είχε κακώς ανακληθεί μετά από πιέσεις της νέας κυβέρνησης Ζάεφ. Ο μεγαλύτερος σε ηλικία πράκτορας πιθανόν ζει σήμερα στην Αθήνα, αντίθετα ο νεότερος βοηθός του εκτιμάται ότι κατάφερε να φτάσει, άγνωστο πώς, στην Ουγγαρία.

Η ΜΙΖΑ ΚΑΙ ΤΟ ΙΣΡΑΗΛ

Οι υποκλοπές στα Σκόπια γίνονταν με το γερμανικής κατασκευής λογισμικό FinFisher, το οποίο είχε εντοπίσει ήδη από τον Οκτώβριο του 2015 το Citizen Lab του Πανεπιστημίου του Τορόντο, το ίδιο που αργότερα θα εντόπιζε την παγίδευση του κινητού του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη. Το λογισμικό φέρεται να αποκτήθηκε μέσω τη εταιρείας Finzi Dooel με έδρα τα Σκόπια. Ο πραγματικός ιδιοκτήτης δεν εξακριβώθηκε, καθώς υπήρχαν πολλές ενδιάμεσες εταιρείες-κελύφη, μεταξύ άλλων και στην Κύπρο. Στο μεταξύ, ο άνθρωπος που εμφανιζόταν στα χαρτιά ως διαχειριστής της εταιρείας και είχε δεχτεί να καταθέσει ως μάρτυρας στην Εισαγγελία, βρέθηκε νεκρός από πυροβολισμό στο διαμέρισμά του και ο θάνατος αποδόθηκε σε αυτοκτονία.

Κάποια στιγμή, τον Απρίλιο του 2015 ο Ζόραν Ζάεφ, τότε ακόμα στην αντιπολίτευση, κατήγγειλε ότι ο Σάσο Μιγιάλκοφ, ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών και το κεντρικό πρόσωπο των υποκλοπών, είχε ζητήσει σε προηγούμενο στάδιο μίζα «με πολλά μηδενικά» από Ισραηλινό αξιωματούχο, με τον οποίο διαπραγματευόταν την αγορά ενός συστήματος παρακολούθησης. Ο Ισραηλινός ήταν ο Haim Hakeyny, στέλεχος των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων, ο οποίος δήλωσε άγνοια, παρότι ακουγόταν να μιλάει σε ηχογραφημένες συνομιλίες με στενή συνεργάτιδα του Μιγιάλκοφ.

Ο Μιγιάλκοφ επίσης αρνήθηκε τις κατηγορίες, υποστηρίζοντας για αυτά που λέγονται στις συνομιλίες ότι αφορούσαν την αποδοχή από το Ισραήλ μιας δωρεάς ύψους 5,5 εκατ. ευρώ για την αγορά εξοπλισμού των ειδικών δυνάμεων. Άνθρωποι στο Ισραήλ απάντησαν ότι η κυβέρνηση δεν κάνει απευθείας τέτοιου είδους δωρεές και ότι τα χρήματα για την αγορά συστημάτων παρακολούθησης μεταφέρονται κατά κανόνα μέσω εταιρειών. Επιπλέον, δημοσιεύματα της εποχής ανέφεραν ότι ο συγκεκριμένος εξοπλισμός παρακολούθησης κόστιζε περί τα 14 εκατ. ευρώ. Στη σημερινή υπόθεση και τις υποκλοπές στην Ελλάδα, το λογισμικό Predator εκτιμάται ότι κοστίζει το ίδιο, όμως αυτό από μόνο του δεν σημαίνει κάτι.

ΞΑΝΑ ΟΙ ΟΥΓΓΡΟΙ

Η εταιρεία που ανέπτυξε το λογισμικό Predator ήταν η μικρή start-up Cytrox, το 2017 στα Σκόπια, δηλαδή την ίδια περίοδο που οι δύο πράκτορες της Βόρειας Μακεδονίας συνελήφθησαν στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης. Έναν χρόνο μετά, η Cytrox εξαγοράστηκε από εταιρείες του Ισραηλινού Tal Dilian, πρώην διοικητή μιας επίλεκτης ομάδας τεχνολογίας που υπάγεται στις μυστικές υπηρεσίες του ισραηλινού στρατού. Ο Dilian είναι ο ιδρυτής της Intellexa και το κεντρικό πρόσωπο της υπόθεσης των τηλεφωνικών υποκλοπών στην Ελλάδα.

Στα χαρτιά ως συνιδρυτές της Cytrox εμφανίζονταν πέντε Ισραηλινοί και ένας Ούγγρος. Πηγή στα Σκόπια είπε στο Magazine ότι την ίδια περίοδο η Βόρεια Μακεδονία ήταν ένα «θερμοκήπιο» ίδρυσης start-up εταιρειών που σχεδίαζαν λογισμικά υψηλής τεχνολογίας. Επιπλέον, είπε η ίδια πηγή, ο Ούγγρος που εμφανίζεται ως συνιδρυτής της Cytrox, ανήκει στην ίδια δεξαμενή προσώπων που λειτούργησαν υποστηρικτικά για τη διαφυγή του πρώην πρωθυπουργού Γκρουέφκσι στη Βουδαπέστη – και επίσης την απόπειρα διαφυγής στην Ουγγαρία των δύο πρακτόρων που συνελήφθησαν στη Θεσσαλονίκη.

Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Υπάρχει κάτι ακόμα. Μετά την πτώση της κυβέρνησης στη Βόρεια Μακεδονίας εξαιτίας του σκανδάλου υποκλοπών, η νέα κυβέρνηση στα Σκόπια δημιούργησε μια νέα υπηρεσία (ΟΤΑ) με σκοπό την προστασία του απορρήτου των επικοινωνιών. Σύμφωνα με το Inside Story η ηγεσία της ΟΤΑ συναντήθηκε φέτος τον Φεβρουάριο στη Θεσσαλονίκη με στελέχη της ΕΥΠ. Στην συνάντηση φέρεται να συμφωνήθηκε ότι η εταιρεία Intellexa του Dilian στην Ελλάδα θα έπαιζε κάποιον ρόλο συνδέσμου μεταξύ των μυστικών υπηρεσιών σε Αθήνα και Σκόπια. Θυμίζουμε χρονικά ότι τη δεδομένη στιγμή είχε πραγματοποιηθεί τόσο η παρακολούθηση του Κουκάκη (αρχικά από την ΕΥΠ και στη συνέχεια από το Predator) όσο και η απόπειρα παγίδευσης του Ανδρουλάκη με το Predator.

ΟΙ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΡΙΝ ΤΙΣ ΠΑΡΑΙΤΗΣΕΙΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ-ΚΟΝΤΟΛΕΟΝΤΑ

Για την ώρα η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται στη χειρότερη θέση από τη μέρα που εξελέγη, μετά τη διπλή παραίτηση του διοικητή της ΕΥΠ και του Γρηγόρη Δημητριάδη. Ο τελευταίος σε ρεπορτάζ των Reporters United και της Εφημερίδας των Συντακτών, συνδέθηκε μέσω εταιρειών με τον επιχειρηματία Φέλιξ Μπίτζιο, ο οποίος υπήρξε αναπληρωτής διαχειριστής της Intellexa. Ο Νίκος Ανδρουλάκης, με δήλωσή του το απόγευμα της Παρασκευής, μετά την αποκάλυψη ότι παρακολουθείτο από την ίδια την ΕΥΠ, ζήτησε την άμεση σύσταση εξεταστικής επιτροπής, με την κυβέρνηση να αποδέχεται το αίτημά του.

Την Τετάρτη, πάντως, οι δικηγόροι του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ είχαν επισκεφθεί την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) η οποία, από την πρώτη στιγμή που έγινε η καταγγελία για την απόπειρα παγίδευσης, ζήτησε όλα τα διαθέσιμα στοιχεία για να εξετάσει το θέμα. Την ίδια ημέρα, όμως, συνεδρίαζε και μια άλλη Αρχή. Αυτή της Διασφάλισης Απορρήτου Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ). Οι δικηγόροι του Ανδρουλάκη είχαν επισκεφθεί τα γραφεία της μερικές ημέρες νωρίτερα και ο φάκελος που κατέθεσαν ενεργοποίησε τα μέλη της, ώστε να συνεδριάσουν και να αναζητήσουν επιπλέον στοιχεία, που αφορούσαν το διαδικαστικό/θεσμικό κομμάτι αυτής της πρωτοφανούς υπόθεσης.

Μπορεί το Μέγαρο Μαξίμου χθες να επιχειρούσε να αποσυνδέσει την παραίτηση του Γρηγόρη Δημητριάδη από την υπόθεση των παρακολουθήσεων, ωστόσο, ήδη μετά τις δύο συναντήσεις με τις παραπάνω ανεξάρτητες Αρχές, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Magazine, υπήρχε η αίσθηση ότι επρόκειτο να δρομολογηθούν εξελίξεις. Κάτι που επιβεβαιώθηκε μόλις χθες το πρωί, αφού τελικά η ΑΔΑΕ συνέλλεξε στοιχεία και από την εταιρεία κινητής τηλεφωνίας που χρησιμοποιεί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Και ενώ η έρευνα γινόταν για να διαπιστωθεί τι έχει συμβεί με το λογισμικό κατασκοπίας Predator, η ΑΔΑΕ εντόπισε κάτι άλλο, που πυροδότησε τις εξελίξεις. Ότι δηλαδή η ίδια η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών, παρακολουθούσε με σύστημα νόμιμης συνακρόασης και άδεια εισαγγελέα το τηλέφωνο του Νίκου Ανδρουλάκη.