“QUIET QUITTING”: ΓΙΑΤΙ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΠΕΡΙΕΡΓΟ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΚΑΝΟΝΙΚΑ ΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΣΟΥ

Γενιές επί γενιών μεγάλωσαν, βάζοντας ‘τικ’ στη λίστα με τα κοινωνικά κουτιά -τα must της ‘ευπρεπούς’ (τότε την έλεγαν ‘σωστή’) ζωής. Αφορούσε το τέλος της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τις σπουδές, τον στρατό (για τους άνδρες), την εύρεση εργασίας και τη δημιουργία οικογένειας.

Το πλάνο ‘έπρεπε’ να εκτελεστεί με αυτήν τη σειρά. Από την αρχή, έως το τέλος. Διαφορετικά ήσουν έως και παρίας.

Η συγκεκριμένη αλυσίδα αφορούσε και την αγορά σπιτιού (μη σου πω και εξοχικού), στόχος που θεωρούνταν εφικτός με δυο μισθούς -και δη όταν τουλάχιστον ένα από τα μέλη του ζευγαριού δούλευε στο δημόσιο, που για δεκαετίες ήταν το ‘όνειρο’.

Αν δεν καταλαβαίνεις τι διαβάζεις, να σου πω ότι πρέπει να αισθάνεσαι ευτυχής που δεν μεγάλωσες σε αυτό το πλαίσιο. Αν καταλαβαίνεις, ξέρεις πως όσοι δεν ακολουθούσαν τη νόρμα της εργασίας στο δημόσιο εκλαμβάνονταν ως ‘περίεργοι’, αφού αυτό το καθεστώς σου έδινε μια δια βίου σιγουριά.

Παρεμπιπτόντως, στο δημόσιο εκτελούνταν πάντα αυτό που σήμερα έχει ονομαστεί quiet quitting. Δηλαδή, οι εργαζόμενοι έκαναν ό,τι έκαναν μέσα στο οκτάωρο τους και μετά ασχολούνταν με τη ζωή τους. Τότε όμως, το έλεγαν ‘ωράριο’. Ας δούμε πως έγινε ‘πρόβλημα’.

Ενόσω στο δημόσιο τα πράγματα ήταν ξεκάθαρα, οι ιδιωτικοί υπάλληλοι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και όλες οι άλλες κατηγορίες εργαζομένων δούλευαν για περισσότερες από οκτώ ώρες κάθε μέρα και συνηθέστερα κουβαλούσαν τη δουλειά στο σπίτι. Αυτό έγινε το new normal της τελευταίας 20ετιας. Δηλαδή, ήσουν ‘τεμπέλης’, αν δούλευες μόνο οκτώ ώρες -αφού οι περισσότεροι ‘έκλειναν’ 10ωρα και 12ωρα οικειοθελώς, έως ότου τα απαιτούσαν τα αφεντικά.

Γιατί αυτοκαταστραφήκαμε; Πολλοί θα σου πουν ότι υπήρχε έντονος ανταγωνισμός και έπρεπε να κάνουν το κάτι παραπάνω, όπως αναζητούσαν μια καλύτερη θέση και έναν καλύτερο μισθό.

Η αλήθεια είναι και ότι οι παλαιότεροι είχαν εγκαταστήσει μέσα μας το “είσαι τυχερός που έχεις δουλειά -κοίτα να μη τη χάσεις”. Και έτσι τελούσαμε πάντα υπό την αόρατη απειλή της απόλυσης -που θα διέλυε τη ζωή μας και εξαφάνιζε κάθε αυτοπεποίθηση πως θα επιβιώσουμε, ακόμα και αν φύγουμε από μια εργασία που δεν μας κάλυπτε ή μας δημιουργούσε θέματα ψυχικής υγείας (που τότε δεν υπήρχε ως έννοια, αλλά υπήρχε ως γεγονός).

Μετά ήλθαν οι Millennials και έπειτα η Gen Z, του Internet, των social media, της συνολικής εικόνας για του τι γίνεται στον πλανήτη, της υπεράσπισης των δικαιωμάτων και των απαιτήσεων που ήταν σε αρμονία με τα βιογραφικά τους.

Το back to back της οικονομικής κρίσης, του Covid-19 και της ενεργειακής κρίσης θα μπορούσε να τους ‘τσακίσει’. Όπως φαίνεται, τσακίζει την παγκόσμια οικονομία.

Εν αντιθέσει με το ‘σκάσε και κολύμπα’ των Boomers και της Generation X, οι Millennials και η Gen Z δεν ανέχονται τα πάντα, προκειμένου να έχουν μια δουλειά. Όπως αναφέρει το Time εκφράζουν τη δυσαρέσκεια τους, αντιδρώντας με τρόπο που έχει κοστίσει στην παγκόσμια οικονομία το ποσό των 7.8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, σε απώλεια παραγωγικότητας.

Τι κάνουν; Παραιτούνται ή δεν κάνουν τίποτα περισσότερο από αυτά που οφείλουν να παρέχουν -βάσει των όσων έχουν συμφωνήσει με τους εργοδότες, κατά την πρόσληψη.

Το trend της Μεγάλης Παραίτησης

Aπό το 2021 ο πλανήτης ζει την εποχή της Μεγάλης Παραίτησης (Great Resignation), που είναι γνωστή και ως Big Quit, αλλά και ως Big Reshuffle.

Όπως και αν την πεις, η ουσία δεν αλλάζει. Αυτή θέλει εκατομμύρια εργαζόμενους να έχουν υποβάλλει τις παραιτήσεις τους από τις αρχές του 2021.

Οικονομολόγοι έχουν περιγράψει αυτό το trend ως γενική απεργία.

Πού οφείλεται;

Ερευνητές του φαινομένου εξηγούν πως αιτίες υπάρχουν πολλές. Στο Νο1 της λίστας είναι η στασιμότητα των μισθών, ενόσω αυξάνεται διαρκώς το κόστος ζωής.

Η πανδημία έγινε το κερασάκι στην τούρτα, ως η περίοδος που ξεχάσαμε τη ζωή όπως τη ξέραμε και αρχίσαμε να σκεφτόμαστε ποιοι είμαστε και πού πάμε.

Ηγέτες του κινήματος της Μεγάλης Παραίτησης (όρος που ανήκει στον καθηγητή management του University College London’s School of Management, Anthony Klotz -ήταν αυτός που προέβλεψε τη μαζική έξοδο) είναι οι Μillennials και η Gen Z.

Οι εκπρόσωποι αυτών των γενιών αποδείχθηκαν πιο απαιτητικοί και λιγότερο ανεκτικοί με ό,τι είχαν να προσφέρουν οι εργοδότες -όταν ένιωθαν πως δεν ανταποκρίνεται στις ικανότητες ή τα θέλω τους.

Όπως φαίνεται, οι τελευταίες γενιές δεν μεγάλωσαν με το “έχεις δουλειά, μη μιλάς” και το δημόσιο ως πρώτη επιλογή, των προηγούμενων.

Από το “rise and grind” στη Μεγάλη Έξοδο

Ενώ οι παλαιότερες γενιές είχαν γαλουχηθεί με το rise and grind (την απρόσκοπτη εργασία, προκειμένου να επιτευχθεί η άνοδος στην εργασιακή κλίμακα και η ανάλογη αύξηση στις αποδοχές -στην Ελλάδα το λέμε και “τα καλά κόποις κτώνται”), οι τελευταίες δεν δέχονται ως τρόπο ζωής το ‘κοιμάμαι, ξυπνάω, δουλεύω σαν να μην υπάρχει αύριο, κοιμάμαι και πάλι από την αρχή”.

Μελέτη του Harvard Business Review ενημέρωσε ότι το ηλικιακό γκρουπ μεταξύ 30 και 45 χρόνων είχε τη μεγαλύτερη αύξηση, στα ποσοστά παραίτησης. Ήταν της τάξεως του 20% από το 2020 στο 2021.

Οι περισσότερες παραιτήσεις έγιναν στους κλάδο της τεχνολογίας και της υγειονομικής περίθαλψης -εκ των κυριότερων που αντιμετώπισαν αυξημένες απαιτήσεις και εξάντληση.

Τουναντίον, οι ηλικίες από 20 έως 25 χρόνων έριξαν ρυθμό στις παραιτήσεις τους, τον τελευταίο χρόνο, πιθανότατα λόγω του συνδυασμού της ακόμα μεγαλύτερης οικονομικής αβεβαιότητας και της μειωμένης αγοράς εργασίας για όσους δεν έχουν προτέρα εργασιακή εμπειρία.

Η στροφή που έγινε στην πανδημία, στην εξ αποστάσεως εργασία έκανε τους εργοδότες να προτιμούν πιο έμπειρους εργαζομένους -προκειμένου να μειώσουν το ποσοστό λαθών, από την στιγμή που δεν θα υπήρχε δια ζώσης εκπαίδευση και καθοδήγηση.

Την ίδια ώρα, η αβεβαιότητα που προκάλεσε ο Covid-19 είχε ως συνέπεια την καθυστέρηση της εξέλιξης σε ό,τι αφορά τους ρόλους των εργαζομένων.

Μια άλλη παράμετρος ήταν ότι οι εργαζόμενοι έφτασαν, αν όχι ξεπέρασαν τα όρια τους έπειτα από τους πολλούς μήνες μεγάλου φόρτου εργασίας, το ‘πάγωμα’ των προσκλήσεων και άλλων ‘βαρών’ που έπεσαν στους ώμους τους. Έτσι οδηγήθηκαν στο να σκεφτούν τους στόχους και τη ζωή τους.

Το φαινόμενο του “quiet quitting”

Ενώ εξακολουθεί να είναι σε εξέλιξη η Μεγάλη Παραίτηση, το καλοκαίρι διαπιστώθηκε πως προωθείται ένας νέος όρος για το εργασιακό καθεστώς που υπάρχει παγκοσμίως. Είναι το “quiet quitting” (αθόρυβη παραίτηση).

Δεν αφορά την εγκατάλειψη, αλλά την εφαρμογή πολύ διακριτών ορίων μεταξύ ωραρίου και τέλους της εργασίας.

Σε αθόρυβη παραίτηση βρίσκονται όσοι δικαιολογούν απόλυτα το μισθό τους εντός του οκταώρου και αρνούνται να δώσουν χρόνο από την προσωπική τους ζωή.

Οι ειδικοί εξηγούν πως πρόκειται για υποπροϊόν της πανδημίας, οπότε εκατομμύρια έχασαν τις δουλειές τους -καθώς ‘έκλεισαν’ οι οικονομίες.

Μολονότι οι περισσότεροι έχουν βρει νέες δουλειές ή έχουν επαναπροσληφθεί, το εργατικό δυναμικό των χωρών παραμένει μικρότερο από ό,τι ήταν πριν εμφανιστεί ο Covid-19 στον πλανήτη. Γεγονός που εξαντλεί (από το φόρτο εργασίας) όσους εργάζονται για δύο, στις καλύτερες περιπτώσεις με την αμοιβή ενός.

Είναι πολλοί πια αυτοί που έχουν ως στόχο την ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής.

Οι ίδιοι έχουν πλήρη επίγνωση ότι το συνεχώς αυξανόμενο κόστος ζωής δεν επιτρέπει ηρωικές εξόδους από τις εργασίες -εν τούτοις είναι αποφασισμένοι να διαφυλάξουν την υγεία τους, είτε πρόκειται για τη σωματική, είτε για τη ψυχική.

Δεν θέλω να ξεχνάς πως η κατάσταση είχε φτάσει στο σημείο να μη θεωρείται ‘σωστός’ όποιος κάνει τα δέοντα εντός ωραρίου, αλλά αρνούνταν να αφιερώσει λεπτό από την στιγμή που έφευγε από την εργασία του έως την επόμενη ημέρα.

Έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Αύγουστο έκανε γνωστό πως ηγέτες και αυτής της ιστορίας είναι οι Millennials και η Gen Z, οι οποίοι αμφισβητούν με όποιους τρόπους διαθέτουν την εργασιακή κουλτούρα που δημιουργήθηκε μέσα στην πανδημία.

Το 25% των εργαζομένων που πήραν μέρος στη μελέτη είπε πως κάνουν το ελάχιστο δυνατό, στις εργασίες τους. Το 30% ήταν άτομα ηλικίας από 25 έως 34 χρόνων -το 8% άτομα άνω των 54 χρόνων που θεωρούν τους νεότερους ‘τεμπέληδες’.

Οι νεαρότεροι απαντούν πως κατόπιν σκέψεως έχουν καταλήξει στο ότι δεν θέλουν να προσφέρουν το 120% του εαυτούς τους και στην ουσία δωρεάν εργασία, σε εργοδότες που τους δείχνουν ότι δεν νοιάζονται για εκείνους. Εξ ου και το ‘κάψιμο’ που έζησαν με την εξ αποστάσεως εργασία.

Πόσο μάλλον από την στιγμή που και να δουλεύουν όλη ημέρα, δύσκολα θα αλλάξει κάτι στη θέση και το μισθό τους.

Αναφέρουν και ότι δεν βοηθά γενικότερα, την κατάσταση τους το γεγονός ότι οι επικεφαλής συνήθως προτιμούν την καθαρά επαγγελματική σχέση, χωρίς να αφιερώνουν δευτερόλεπτο για να ενδιαφερθούν προσωπικά για τους εργαζομένους.

Πόσο ευχαριστημένος είσαι με τη δουλειά σου

H Gallup είναι παγκόσμια εταιρία ανάλυσης και συμβούλων, που βοηθάει τους ηγέτες και τους οργανισμούς να λύσουν τα πιο σημαντικά προβλήματα. ‘Έφτιαξε’ ένα ερωτηματολόγιο που βασίζεται σε έρευνα που προηγήθηκε -με δείγμα 2,7 εκατομμύρια εργαζομένους σε 50 βιομηχανίες από όλον τον κόσμο- και μπορεί να σε βοηθήσει να αξιολογήσεις την ευημερία σου, στον εργασιακό σου χώρο.

Όπως διαβάζεις κάθε ερώτηση, σημείωσε αν συμφωνείς ή διαφωνείς ή αν είσαι κάπου στο demi. Ανάλογα με το τι θα συγκεντρώσεις στο τέλος, θα ξέρεις και σε τι κατάσταση είσαι. Αν δεν σου αρέσει, μπορείς να μιλήσεις -στους επικεφαλής- για όσα θα μπορούσαν να αλλάξουν. Χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα πως θα αλλάξουν. Δεν χάνεις όμως, κάτι να προσπαθήσεις.

Ξεκινάμε.

1. Ξέρω τι αναμένουν από εμένα στη δουλειά
2. Έχω τα υλικά και τον εξοπλισμό που χρειάζομαι για να κάνω σωστά τη δουλειά μου
3. Στη δουλειά, έχω την ευκαιρία να κάνω αυτό που κάνω καλύτερα κάθε μέρα
4. Την τελευταία εβδομάδα έλαβα αναγνώριση ή έπαινο για την καλή δουλειά μου
5. Ο προϊστάμενός μου, ή κάποιος συνεργάτης μου, φαίνεται να νοιάζεται για εμένα ως άτομο
6. Υπάρχει κάποιος στη δουλειά που ενθαρρύνει την εξέλιξη μου
7. Στη δουλειά, οι απόψεις μου φαίνεται να μετράνε
8. Η αποστολή ή ο σκοπός της εταιρείας μου με κάνει να νιώθω ότι η δουλειά μου είναι σημαντική
9. Οι συνεργάτες ή οι συνάδελφοί μου είναι αφοσιωμένοι στο να κάνουν ποιοτική δουλειά
10. Έχω έναν καλό φίλο στη δουλειά
11. Τους τελευταίους έξι μήνες, κάποιος στη δουλειά μου μίλησε για την πρόοδο μου
12. Τον τελευταίο χρόνο, είχα ευκαιρίες στη δουλειά να μάθω και να εξελιχθώ