Παζάρια για τρεις στην G-20

Ερμηνεύοντας τα μηνύματα από τις συναντήσεις κορυφής μεταξύ Ντόναλντ Τραμπ, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Βλαντίμιρ Πούτιν που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της Συνόδου G-20 στην Οσάκα της Ιαπωνίας, γίνεται εμφανές πως έλαβε χώρα μια προσπάθεια αποκλιμάκωσης των εντάσεων που επικρατούν το τελευταίο διάστημα, τόσο με τις γεωτρήσεις της Άγκυρας στην ανατολική Μεσόγειο (που καταδεικνύουν την αμφισβήτηση από πλευράς της Τουρκίας της κυπριακής ΑΟΖ) όσο και με την αγορά των πυραυλικών συστημάτων S-400, που αποτελεί “κόκκινο πανί” για τις ΗΠΑ.

Τα μείζονα αυτά ζητήματα δεν συζητήθηκαν εκτενώς στη 35λεπτη συνάντηση Τραμπ – Ερντογάν. Αντίθετα εκφράστηκαν εκατέρωθεν μηνύματα και “ανησυχίες” και όπως φάνηκε τόσο σε αυτή τη συνάντηση όσο και στη συνάντηση Πούτιν – Ερντογάν που ακολούθησε, στο επίκεντρο των οποίων τέθηκαν – ή καλύτερα παζαρεύτηκαν – οι στρατηγικές εταιρικές και επενδυτικές σχέσεις των τριών χωρών.

Ειδικότερα, στη συνάντησή του με τον Ερντογάν, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε στοχευμένα πως «η Τουρκία ήταν πάντα φίλος μας». Παραδεχόμενος πως η κατάσταση με τους S-400 είναι «περίπλοκη», διευκρίνισε πως «εξετάζει διάφορες λύσεις», καθώς αποτελεί κοινό μυστικό πως οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν να χάσουν αμαχητί μια τόσο σημαντική χώρα, όπως η Τουρκία, ή να την παραδώσουν στην αγκαλιά της Ρωσίας. Στην ουσία ο Τραμπ άφησε να εννοηθεί ότι εξετάζεται η αναβολή της επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία λόγω της απόκτησης των ρωσικών S-400, αν και αυτό πλέον δεν αφορά μόνον τον ίδιο αλλά και την αμερικανική Γερουσία, και φυσικά το “βαθύ κράτος” των ΗΠΑ.

“Η κατάσταση είναι περίπλοκη γιατί ο Ταγίπ Ερντογάν δεν είχε δικαίωμα να αγοράσει τους Patriot και αυτό δεν το επέτρεψε η κυβέρνηση Ομπάμα. Γι’ αυτό τώρα αγοράζει άλλο σύστημα. Είναι ένα πρόβλημα, δεν υπάρχει αμφιβολία, αλλά η Τουρκία είναι μεγάλος εμπορικός εταίρος μας”, είπε ο Ντόναλντ Τραμπ.

Από την πλευρά του ο Τούρκος πρόεδρος ξεκαθάρισε πως οι S-400 αποτελούν προτεραιότητα για τη χώρα του, χαρακτήρισε επίσης “φίλο” τον Τραμπ και εξέφρασε τις ελπίδες του να “συνεχιστεί η αλληλεγγύη” ανάμεσα στις δύο χώρες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε δηλώσεις του πριν τη συνάντηση με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, ο Ερντογάν είχε δηλώσει ότι δεν θα υπάρξει υποχώρηση όσον αφορά στη συμφωνία για την απόκτηση των ρωσικών S-400, τονίζοντας πως πλέον μπαίνει σε εκκίνηση η διαδικασία παράδοσης κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου.

Κατά τη συνάντησή του δε με τον Πούτιν, ο Τούρκος πρόεδρος στάθηκε στο υψηλό επίπεδο των τουρκο-ρωσικών σχέσεων, ενώ έκανε έκκληση να επιταχυνθούν οι διαδικασίες κατασκευής του πρώτου -και μάλιστα ρωσικής κατασκευής- πυρηνικού σταθμού στην Τουρκία, στο Ακουγιού της Μεσογείου, ώστε να λειτουργεί ως το 2023 (που είναι και η επέτειος των 100 χρόνων από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας).

Όλα αυτά καταδεικνύουν πως το “μεγάλο παζάρι” της Τουρκίας συνεχίζεται, όσο η χώρα διέρχεται μια βαθιά οικονομική κρίση, και τίποτε δεν έχει κλείσει οριστικά. Ο Ιούλιος και οι επόμενοι μήνες θα είναι περίοδος καθοριστικών εξελίξεων για τις τριμερείς σχέσεις.

Πούτιν: “Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας με τις ΗΠΑ”

Η Ρωσία θα κάνει ό,τι μπορεί για να βελτιώσει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ, οι οποίες έχουν ενταθεί λόγω των εδώ και χρόνια διπλωματικών διενέξεων όσον αφορά την Ουκρανία και τις κατηγορίες για ανάμειξη της Ρωσίας στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, δήλωσε νωρίτερα το Σάββατο ο Βλαντίμιρ Πούτιν.

Σε δηλώσεις που έκανε μετά τη συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο για να συζητήσουν μια σειρά θεμάτων από τον εμπόριο ως τον αφοπλισμό και τη Συρία, ο πρόεδρος της Ρωσίας χαρακτήρισε την συνάντησή του με τον Τραμπ ως μια “καλή συνάντηση και ρεαλιστική”.

“Πιστεύω ότι και οι δύο κατανοούμε ότι χρειάζεται κάπως να επιλυθεί η τρέχουσα κατάσταση”, πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι οι δύο χώρες χρειάζεται “να βρούνε κάπως τη δύναμη να γυρίσουν σελίδα και να προχωρήσουν μπροστά”.

Ο Ρώσος πρόεδρος προσκάλεσε εξάλλου τον Αμερικανό ομόλογό του στην Μόσχα τον Μάιο του ερχόμενου έτους. “Με προσκάλεσε και του είπα ότι θα το σκεφτώ πολύ σοβαρά”, δήλωσε παράλληλα ο πρόεδρος Τραμπ μετά την σύνοδο στην Οσάκα, επιβεβαιώνοντας την πρόσκλησή του από τον Ρώσο ηγέτη.

Η Μόσχα και η Ουάσινγκτον ανέθεσαν εξάλλου “στους αντίστοιχους υπουργούς τους Εξωτερικών να αρχίσουν διαβουλεύσεις” για μια παράταση της συνθήκης για τα πυρηνικά START, σημείωσε επίσης ο Ρώσος πρόεδρος.

“Ωστόσο δεν μπορούμε να πούμε ακόμη αν αυτό θα καταλήξει στην παράταση” αυτής της σημαντικής συνθήκης για τον έλεγχο των στρατηγικών πυρηνικών εξοπλισμών, πρόσθεσε ο πρόεδρος Πούτιν στο περιθώριο της G20.

Η διμερής αυτή συνθήκη για την μείωση των στρατηγικών όπλων, η τελευταία πτυχή της οποίας ονομάστηκε “New START” και είχε υπογραφεί το 2010, προβλέπει την διατήρηση των πυρηνικών οπλοστασίων της Ρωσίας και των ΗΠΑ σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα από αυτά του Ψυχρού Πολέμου. Η ισχύς της εκπνέει το 2021 εν μέσω μιας περιόδου μεγάλων εντάσεων μεταξύ των δύο μεγαλύτερων πυρηνικών δυνάμεων στον κόσμο.

Η Ρωσία και οι ΗΠΑ ανέστειλαν εξάλλου φέτος την συμμετοχή τους στην συνθήκη για τον πυρηνικό αφοπλισμό INF που αφορά τα όπλα μέσου βεληνεκούς και είχε υπογραφεί κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, αλληλοκατηγορούμενες για παραβίασή της.

Απαντώντας παράλληλα σε ερωτήσεις δημοσιογράφων κατά την σύνοδο για το ενδεχόμενο επιβολής κι άλλων αμερικανικών κυρώσεων στη Ρωσία, ο πρόεδρος Πούτιν απάντησε ότι εναπόκειται στην Ουάσινγκτον να αποφασίσει ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να οικοδομήσει τις σχέσεις της με την Μόσχα.

Επίσης προσέθεσε ότι με τον πρόεδρο Τραμπ συζήτησαν και για τις κατηγορίες για ρωσική ανάμειξη στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές και για την κατάσταση στην Βενεζουέλα αλλά δεν διευκρίνισε σχετικά.

Παράλληλα ο πρόεδρος Πούτιν σημείωσε ότι ενημέρωσε τον Αμερικανό ομόλογό του για τις ενέργειες της Ρωσίας στη Συρία, προσθέτοντας ότι οι δύο χώρες έχουν διατηρήσει τις επαφές που έχουν για την χώρα αυτή, ενώ απαντώντας σε ερώτηση για την συνάντηση που είχε με την Γερμανίδα καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ σχετικά με την Ουκρανία, ο Πούτιν δήλωσε ότι συμφώνησαν πως οι διμερείς διαβουλεύσεις θα πρέπει να συνεχιστούν.

Ρωσία – Τουρκία θέλουν ενίσχυση συνεργασίας στις επενδύσεις

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν πρότεινε κατά τη συνάντηση που είχε με τον Τούρκο ομόλογό του την επέκταση της διμερούς συνεργασίας στον τομέα των επενδύσεων.

Κατά την έναρξη των συνομιλιών τους ο Πούτιν δήλωσε ότι είναι χαρά του που συναντάται ξανά με τον Ερντογάν και που συζητά με τον τούρκο ομόλογό του τα ζητήματα αυτά.

“Καταρχάς θα ήθελα να παρατηρήσω την αύξηση στις εμπορικές μας συναλλαγές το 2018 κατά 16%. Γνωρίζουμε και οι δύο ότι υπάρχει ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό επενδύσεων ύψους 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων και από τις δύο πλευρές. Νομίζω ότι πρέπει να ενισχυθούν. Εξετάζουμε το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας πλατφόρμας επενδύσεων στα 900 εκατ ευρώ (πάνω από ένα δισ δολάρια)”, είπε ο Πούτιν.

Ο ρώσος πρόεδρος επισήμανε ότι η Τουρκία και η Ρωσία εφαρμόζουν κοινά πρότζεκτ και όπως εξήγησε η Άγκυρα θα συμμετάσχει ως χώρα εταίρος στη ρωσική βιομηχανική διοργάνωση Innoprom τον Ιούλιο.

Ο Πούτιν συνέχισε αναφερόμενος στην αύξηση στις διμερείς σχέσεις στον τουρισμό.

“Τον περασμένο χρόνο έξι εκατομμύρια τουρίστες από τη Ρωσία επισκέφθηκαν την Τουρκία. Πρόκειται για αριθμό ρεκόρ. Και φυσικά δεν είναι φιλάργυροι. Οι τουρίστες μας ξέρουν πώς να χαλαρώνουν. Τα έσοδα για τους τούρκους εταίρους μας ανήλθαν σε πέντε δισ δολάρια”.

Από την πλευρά του ο Ερντογάν ξεκίνησε τη συνάντηση όπως κάνει πάντα, δηλαδή χαιρετίζοντας τον Πούτιν και χαρακτηρίζοντάς τον έναν “καλό φίλο”.

“Θα ήθελα να παρατηρήσω ότι πρόσφατα δώσαμε μια ώθηση στις ρωσοτουρκικές σχέσεις”, είπε.

Ο τούρκος πρόεδρος συνέχισε λέγοντας ότι η επόμενη συνάντηση μιας κοινής επιτροπής θα πραγματοποιηθεί στην Τουρκία και αναφέρθηκε στην εφαρμογή του πρότζεκτ για το πυρηνικό εργοστάσιο του Ακούγιου, υπογραμμίζοντας ότι η πρώτη μονάδα του θα πρέπει να ξεκινήσει τη λειτουργία της το 2023.

“Από την άλλη, θεωρούμε ότι είναι πολύ σημαντικό ο μη πυρηνικός εξοπλισμός να προέρχεται από την τουρκική αγορά”, είπε ο Ερντογάν.

Ο τούρκος πρόεδρος εξάλλου επισήμανε ότι η αγάπη των ρώσων τουριστών για την χώρα του παρέχει μια επιπλέον ώθηση για την ανάπτυξη της τουρκικής βιομηχανίας φιλοξενίας.