Ένα δικαστήριο Ανηλίκων διαφορετικό από τα άλλα

Το μουντό κτίριο του δικαστηρίου Ανηλίκων Πειραιά, εδώ και μερικές ημέρες έχει πλέον αλλάξει μορφή. Όποιος περάσει την κεντρική είσοδο της οδού Κολοκοτρώνη πλέον, κοιτώντας στα δεξιά του θα δει τον τοίχο που γράφει «Υπερασπίσου το παιδί, γιατί αν γλιτώσει το παιδί, υπάρχει ελπίδα».

Μέσα στην εβδομάδα που πέρασε, παραμονή της παγκόσμιας ημέρας κατά των ναρκωτικών, η Υπηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής Πειραιά, μαζί με το ΚΕΘΕΑ ΝΟΣΤΟΣ παρουσίασαν την εικαστική παρέμβαση με τίτλο «Στάσου πλάι μου» στο κτίριο του δικαστηρίου.

Για τρεις μήνες, δεκαπέντε άνθρωποι που βρίσκονται σε διαδικασία απεξάρτησης από τα ναρκωτικά και κοινωνικής επανένταξης, μαζί με εργαζόμενους του Κέντρου Κοινωνικής Επανένταξης ΚΕΘΕΑ ΝΟΣΤΟΣ, Επιμελητές ανηλίκων αλλά και έφηβοι που συνεργάζονται με την υπηρεσία, βρίσκονταν καθημερινά στο δικαστήριο Ανηλίκων με σκοπό να του αλλάξουν όψη. Υπό την εθελοντική καθοδήγηση των καλλιτεχνών Αλκυόνης Δίβαρη και Αναστασίας Μικρού, οι τοίχοι γέμισαν σχέδια ενάντια στη βία, τον κοινωνικό αποκλεισμό, το στίγμα και τις εξαρτήσεις.

Έτσι ο χώρος αναμονής, όπου ακούγονται από το μεγάφωνο οι προσφωνήσεις των υποθέσεων, ο χώρος του ακροατηρίου, αλλά και οι υπόλοιποι χώροι του δικαστηρίου, έγιναν πιο φιλόξενοι για κάθε ανήλικο που θα βρεθεί αντιμέτωπος με τον νόμο.

Σύμφωνα με την προϊσταμένη της υπηρεσίας Επιμελητών Ανηλίκων Πειραιά, Μυρσίνη Πυκνή η εικαστική παρέμβαση θα έχει πολύ ουσιαστική επίδραση στην ψυχολογία των ανηλίκων: «Ένας ανήλικος που έρχεται αντιμέτωπος με τον νόμο, χαρακτηρίζεται από συναισθηματική κατάπτωση, άγχος, ανασφάλεια και φόβο. Αυτό κυριεύει όλη την οικογένειά του και η αγωνία του για το πώς θα τον αντιμετωπίσει η έδρα ξεκινάει από το σπίτι. Το περιβάλλον που τον φιλοξενεί πρέπει να εξασφαλίζει τον σεβασμό, την ασφάλεια και την συναισθηματική ηρεμία. Έπρεπε λοιπόν να αναβαθμίσουμε τον χώρο». Η προϊσταμένη της υπηρεσίας, τόνισε πως «Μόνο αν σταθούμε ο ένας πλάι στον άλλον, μπορούμε να βρούμε τη δύναμη να κοιτάξουμε στα μάτια τα προβλήματα μας».

Από την πλευρά του, ο υπεύθυνος του Κέντρου Κοινωνικής Επανένταξης, ΚΕΘΕΑ ΝΟΣΤΟΣ, Ανδρέας Κρεμμύδας, σημείωσε πως «Η παρέμβαση εντάσσεται στο πλαίσιο της πανελλαδικής καμπάνιας του ΚΕΘΕΑ. Στοχεύσαμε στην δημιουργία και αποτύπωση εικόνων που σχετίζονται με το ομαδικό πνεύμα. Στόχος είναι να περάσουμε το μήνυμα. Στάσου πλάι μου».

Ξένη Δημητρίου: «Με συγκλονίζει και με ξεπερνάει»

Τον χώρο έσπευσε να δει και η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ξένη Δημητρίου. «Δεν χρειάζονται λόγια. Αυτό που για άλλη μια φορά με αγγίζει, είναι ότι άνθρωποι που έχουν προβλήματα και κάνουν αγώνα ζωής να απεγκλωβιστούν από τη δική τους φυλακή, απλώνουν το χέρι σε άλλη ομάδα με τα δικά της προβλήματα, όπως οι ανήλικοι παραβάτες. Αυτό με συγκλονίζει, με ξεπερνάει. Δεν είμαστε εμείς οι καλοβολεμένοι και οικονομικά ανεξάρτητοι, που είμαστε έξω από εξαρτήσεις και φυλακές. Αυτό που πραγματικά με ξεπερνάει είναι ότι ευάλωτες ομάδες δίνουν το χέρι σε άλλες ευάλωτες ομάδες. Μπράβο στο ΚΕΘΕΑ ΝΟΣΤΟΣ. Το θέαμα είναι καταπληκτικό, μπράβο σε όλους σας».

Στη σημασία της παρέμβασης έμεινε και ο Πρόεδρος του Τριμελούς συμβουλίου διεύθυνσης Εφετείου Πειραιά, Αντώνης Πλακίδας. «Πραγματικά εντυπωσιάστηκα από αυτόν τον χώρο γιατί τον έχω γνωρίσει αλλιώς. Είναι εντελώς διαφορετικός απ’ ότι ήξερα. Δε θυμίζει καθόλου δικαστήριο και τους χώρους που έχουμε μάθει να δικάζουμε, βλέποντας νεαρούς να έρχονται σε ένα πολύ καταθλιπτικό περιβάλλον. Οι ανήλικοι παραβάτες έχουν μια ιδιαίτερη ευαλωτότητα. Είναι εύθραυστη ομάδα και θέλει ιδιαίτερη φροντίδα. Χαίρομαι που υπάρχει αυτός ο χώρος που τους βοηθάει να σταθούν στα πόδια τους και να έχουν μια στήριξη».

«Αφού η ζωή μου ήταν παραβατική θα ήθελα να είχα τέτοιες εικόνες»

Πέραν όμως της σημασίας του αποτελέσματος για τους ανήλικους που θα βρεθούν ενώπιον της έδρας του δικαστηρίου στο μέλλον, η όλη διαδικασία της αναμόρφωσης του δικαστηρίου ήταν από μόνη της μια εμπειρία και για τους ανθρώπους του ΚΕΘΕΑ ΝΟΣΤΟΣ που προσπαθούν να απεξαρτηθούν από τα ναρκωτικά και να επανενταχθούν κοινωνικά. Ορισμένοι από όσους συμμετείχαν, μιλώντας, εξήγησαν τη σημασία της ομαδικής δουλειάς που έγινε.

Ένας από αυτούς, ο Ηρακλής, τόνισε πως «Με βοήθησε να ξεπεράσω κάποιους φόβους μου. Να νιώθω σημαντικός για κάτι που έκανα αφιλοκερδώς. Κάθε φορά που ερχόμουν εδώ ένιωθα ότι ηρεμώ, το έκανα με την ψυχή μου. Ευχαριστώ που μου δώσατε την ευκαιρία να πιστέψω στον εαυτό μου. Το πάλεψα και από τη στιγμή που μπορώ εγώ να παλεύω για τη ζωή μου μπορούν να παλεύουν και νεώτεροι άνθρωποι».

Ο Βασίλης, που προσπαθεί πέντε χρόνια να απεξαρτηθεί από τα ναρκωτικά, παίρνοντας τον λόγο, είπε: «Προσπαθώ πέντε χρόνια να απεξαρτηθώ και να επανενταχθώ. Δεν είχα συνεργαστεί ξανά ποτέ σε τέτοια ομαδική δράση. Επιτέλους ένιωσα ότι έδωσα πίσω κάτι σε ανθρώπους που επίσης προσπαθούν. Αυτά τα χρόνια πάντα έπαιρνα. Συνδέω αυτή τη δράση με αυτό που λέει ο τίτλος της. Πολεμάω τόσα χρόνια μόνος μου. Κάναμε αυτή τη δράση σαν ομάδα και στέκομαι σε αυτό γιατί αν και αυτή τη φορά δεν προσπαθήσω ομαδικά, δεν πρόκειται να απεξαρτηθώ».

Τέλος, ο Παναγιώτης, επίσης μέλος του ΚΕΘΕΑ ΝΟΣΤΟΣ, μοιράστηκε το γεγονός πως έχει περάσει από δικαστήρια Ανηλίκων στη ζωή του. «Θυμάμαι ότι φοβόμουν πολύ και βρισκόμουν σε ένα κλειστό δωμάτιο με δύο αστυνομικούς. Εφ’όσον η ζωή μου ήταν έτσι, δηλαδή παραβατική, θα ήθελα να είχα τουλάχιστον μια τέτοια εικόνα σαν αυτή που φτιάξαμε εδώ. Μέσα από την προσπάθεια που κάναμε, σχετίστηκα με ανθρώπους και πήρα αποφάσεις, κάτι που με δυσκολεύει».