Το γαλλικό σχέδιο για Βόρεια Μακεδονία – Αλβανία και η στάση της Ελλάδας

Η γαλλική πρόταση για καινούρια ενταξιακή διαδικασία αναμένεται να βρεθεί σήμερα στο επίκεντρο του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ στις Βρυξέλλες, με φόντο το βέτο της Γαλλίας στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής.

Στην ατζέντα του συμβουλίου βρίσκονται επισήμως η ενίσχυση του Κράτους Δικαίου της ΕΕ, το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-2027, η διεύρυνση και η διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης, καθώς και η προετοιμασία του επόμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ενώ τη χώρα μας θα εκπροσωπήσει ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης.

Την Παρασκευή το Παρίσι έδωσε ένα non paper με προτάσεις για αυστηροποίηση ουσιαστικά της διαδικασίας ένταξης νέων χωρών. Το σενάριο του decoupling όμως φαίνεται πως τελικά απομακρύνεται. Υπενθυμίζεται ότι πριν το “φρένο” της Γαλλίας στην τελευταία Σύνοδο, η κοινή γραμμή των κρατών- μελών (την οποία υποστήριζε και η Ελλάδα) υποστήριζε την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων- πακέτο για Βόρεια Μακεδονία και Αλβανία.

Το Παρίσι, που βασικά δεν είναι ενθουσιώδες ειδικά για την έναρξη της διαδικασίας διαπραγμάτευσης με τα Τίρανα και όχι τόσο με τα Σκόπια, αρχικώς δεν είχε θέμα με τη διαδικασία αυτή και εξάλλου το βέτο του Μακρόν ερμηνεύθηκε ως γαλλική απάντηση στην καταψήφιση της προταθείσας από τη Γαλλία Επιτρόπου Σιλβί Γκουλάρ, αλλά κυρίως στη γερμανική διείσδυση στα Βαλκάνια στα οποία η Γαλλία δεν έχει συμφέροντα. Εν συνεχεία ετέθη στο τραπέζι το σενάριο του decoupling, το οποίο πάντως προκαλεί ανησυχία σε πολλές χώρες και προφανώς και στην Αθήνα, καθώς εάν για παράδειγμα προχωρήσει προς την ΕΕ μόνο η Βόρεια Μακεδονία όπου υπάρχει αλβανική μειονότητα, υπάρχουν φόβοι για δημιουργία κλίματος αστάθειας στην περιοχή.

Μένει να φανεί τι ακριβώς θα πει η γαλλική πλευρά στο σημερινό συμβούλιο, όπου πάντως δε θα γίνει ουσιαστική συζήτηση ούτε υπάρχουν διαμορφωμένες θέσεις, αλλά η πρόταση της Γαλλίας θα εξεταστεί, τα κράτη μέλη θα καταθέσουν στη συνέχεια επιμέρους προτάσεις, το θέμα θα ξανασυζητηθεί στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και εν τέλει η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα έρθει τον Ιανουάριο με διαμορφωμένη πρόταση.

Η γαλλική πρόταση σε κάθε περίπτωση βάσει των διαρροών του Παρισιού αφορά μια πιο αυστηρή διαδικασία ένταξης, όπου θα εξετάζεται οχι μόνο η υιοθέτηση μέτρων αλλά και η συνεχής εφαρμογή τους. Προτείνεται ειδικότερα μία διαδικασία με επτά στάδια και οι υποψήφιες χώρες θα πρέπει να ολοκληρώσουν το ένα στάδιο για να περάσουν στο επόμενο, ενώ θα γίνεται σταδιακή σύνδεση. Δηλαδή οι υποψήφιες χώρες θα αποκτούν σταδιακά πρόσβαση σε ευρωπαϊκές διαδικασίες και κονδύλια. Για παράδειγμα, μόνο μετά το τέταρτο στάδιο θα μπαίνει η υπό ένταξη χώρα στην τραπεζική ένωση και μετά το πέμπτο στάδιο θα παίρνει επιδοτήσεις από τα διαρθρωτικά ταμεία.

Ουσιαστικά η γαλλική πρόταση εκφράζει και την άποψη ότι πρέπει να μπει ένα όριο στη διεύρυνση της ΕΕ προκειμένου να προχωρήσει η εμβάθυνση.

Η θέση της Ελλάδας όπως και των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών θα διαμορφωθεί κατά τις συζητήσεις, ωστόσο η γραμμή της Αθήνας όπως ξεκαθάρισε και την περασμένη Πέμπτη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στον ομόλογο του της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ είναι υπέρ της ενταξιακής προοπτικής των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, αλλά υπό όρους και προϋποθέσεις. Ο κ.Μητσοτάκης θα βρίσκεται μαζί με τον Εμμανουέλ Μακρόν στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στις 3 και 4 Δεκεμβρίου και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 12 και 13 Δεκεμβρίου, αν και βέβαια δεν είναι στο χέρι του Ελληνα πρωθυπουργού η τελική απόφαση του Γάλλου προέδρου.

Εν τω μεταξύ από την ερχόμενη εβδομάδα προγραμματίζεται επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια στα Σκόπια.