Φλώρος: Από που κρατά η σκούφια του επωνύμου

Πολλά έχουν ακουστεί εσχάτως για κάποιον εξαιρετικό νεαρό κύριο, ο οποίος αφού έσκασε στην ενεργειακή αγορά ένα κανόνι εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, πήγε φυλακή, και σωστά, απ’ όπου όμως, ξαναβγήκε, προ ημερών, ως ανάπηρος. Δεν το σχολιάζω – εγώ στέκομαι στο όνομα του κυρίου Φλώρου, που μόνο «φλώρος» δεν απεδείχθη. Ας δούμε λοιπόν μερικά πράγματα περισσότερα για το ουσιαστικό «φλώρος», απ’ όπου προήλθε και το σχετικό επώνυνμο.

Ο φλώρος, κατ’ αρχήν, είναι το ωδικό πτηνό με το γλυκό κελαήδημα και το πρασινοκίτρινο φτέρωμα, αλλά, όπως λέει το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, «φλώρος» σημαίνει μεταφορικά, ή στην αργκό, ο μαλθακός, ελαφρόμυαλος ή/και θηλυπρεπής άνδρας. Όμως, τόσο το πτηνό, όσο και το θηλαστικό «φλώρος», έλκουν την ετυμολογική τους καταγωγή από το αρχαίο επίθετο «χλωρός».

Ναι, μιλάμε για αυτόν τον γνωστό χλωρό, τον πράσινο και τρυφερό, αυτόν που δεν έχει ωριμάσει ακόμα. Είναι γνωστό το «χλωρό χορτάρι», αλλά και το «χλωρό τυρί», το φρέσκο τυρί. Τώρα, από τον φλώρο, τον άνδρα ελαφρών ηθών, αν μπορώ να το πω αυτό, παράγονται ένα σωρό ωραίες, γλαφυρές λέξεις, όπως η «φλωριά», δηλαδή η ανόητη πράξη ή συμπεριφορά, και τα επίθετα «φλωράδικος» και «φλώρικος», που περιγράφουν αντικείμενα ή συνήθειες ενός «φλώρου».

Επίσης να πω πως ο ανήρ φλώρος ουδεμία σχέση έχει με τη Φλώρα, καθώς αυτή παράγεται από το λατινικό «flos, floris», που σημαίνει άνθος, Επίσης, σύμφωνα με τον Μανόλη Τριανταφυλλίδη, «φλώρα» λέγανε παλιά και την άσπρη γίδα.

Ηθικόν δίδαγμα: το να είσαι φλώρος καμία σημασία δεν έχει: το μεροκάματο να βγαίνει.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.