Μποτσουάνα: Πέντε πράγματα που πρέπει να ξέρεις για τη χώρα των διαμαντιών και της νέας μετάλλαξης

Στο -πιθανό- ενδεχόμενο να μην έχετε ταξιδέψει στην Μποτσουάνα, η απάντηση που προκύπτει από τις εξελίξεις των τελευταίων 24ώρων λέει πως, δυστυχώς, η “Μποτσουάνα” ταξιδεύει προς τα ‘δω, εισβάλλοντας βίαια στις ζωές μας, όχι ως χώρα, αλλά ως ονομασία και προέλευση μίας νέας, άγριας μορφής του κορονοϊού.

Για την ακρίβεια, η νέα παραλλαγή έχει ήδη περάσει τα σύνορα της Ευρώπης, καθώς, το απόγευμα της Παρασκευής, το πρώτο κρούσμα της μετάλλαξης “Μποτσουάνα” επιβεβαιώθηκε στο Βέλγιο, επιβεβαιώνοντας και τις ανησυχίες για την εξάπλωσή της που δημιουργεί νέα δεδομένα και εύλογο προβληματισμό για το επόμενο διάστημα.

Η αναφορά και η προφορά της λέξης “Μποτσουάνα”, φαίνεται πως θα μονοπωλήσει τα ρεπορτάζ των επόμενων ημερών, οπότε, ας αφήσουμε προς το παρόν στην άκρη το γεγονός ότι το ενδιαφέρον γύρω από αυτή γεννάται για τους λάθος λόγους (ή μάλλον λόγο) κι ας δούμε ορισμένα πράγματα που πρέπει να ξέρουμε για τη χώρα της Νότιας Αφρικής που έδωσε νέα εφιαλτική όψη στην πανδημία.

Ας ξεκινήσουμε από μερικά εισαγωγικά: Η Μποτσουάνα, επίσημα Δημοκρατία της Μποτσουάνας έχει περίπου το μέγεθος της Γαλλίας (έκταση 581.730 τ. χλμ.), αλλά σαφώς μικρότερο πληθυσμό ο οποίος δεν ξεπερνά τα 2,5 εκατομμύρια κατοίκους, αποτελώντας -σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση του 2021- μια από τις πιο αραιοκατοικημένες χώρες στο κόσμο.

Οι πολίτες της Μποτσουάνα λέγονται Μπατσάνα, ενώ περίπου το 10% του πληθυσμού κατοικεί στην πρωτεύουσα Γκαμπορόνε, Η Μποτσουάνα πήρε το όνομά της όταν έγινε ανεξάρτητη εντός της Κοινοπολιτείας στις 30 Σεπτεμβρίου 1966, αποτελώντας παλαιότερο βρετανικό προτεκτοράτο.

Ας δούμε τώρα και πέντε πράγματα που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη χώρα:

1. Η φτώχεια και η ανάπτυξη ελέω τουρισμού

Το 70% της Μπουτσουάνα καλύπτεται από την έρημο Καλαχάρι. Η οικονομία της χώρας είναι στενά συνδεδεμένη με την οικονομία της Νότιας Αφρικής και σε αυτήν κυριαρχούν τα ορυκτά (κυρίως διαμάντια, βλ. παρακάτω), ο τουρισμός και η κτηνοτροφία, ενώ μεγάλο της μέρος καλύπτεται από άγρια φύση και αποτελεί τουριστικό πόλο έλξης. Το 1986 υπήρχαν έξι μεγάλα εθνικά πάρκα και 40 ελεγχόμενες οργανωμένες περιοχές για φωτογραφήσεις και έξι περιοχές για σαφάρι και κυνήγι.

Πριν από επτά δεκαετίες, η Μποτσουάνα ήταν μία από τις φτωχότερες χώρες στον κόσμο, καθώς το κατά κεφαλήν εισόδημα δεν ξεπερνούσε τα 70 δολάρια τον χρόνο, σύμφωνα με τα δεδομένα της δεκαετίας του 1960. Ωστόσο, γρήγορα έγινε μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες του κόσμου, με το κατά κεφαλήν εισόδημα πια να αγγίζει τα 16.400 δολαρίων τον χρόνο (σύμφωνα με τα δεδομένα του 2013).

Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού, σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2019 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ήταν 62,2 χρόνια (58,9 χρόνια οι άνδρες και 65,5 οι γυναίκες). Επίσης, υπολογίζεται ότι το 70% του πληθυσμού της χώρας θεωρεί τον εαυτό του Χριστιανό. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, στη χώρα υπάρχουν 5.000 μουσουλμάνοι, κυρίως από τη Νότια Ασία, 3.000 ινδουιστές και 700 μπαχάι, ενώ περίπου το 20% δεν ασπάζεται κάποια θρησκεία.

2. Το φυσικό θαύμα της Αφρικής

Το Δέλτα του Οκαβάνγκο στην Μποτσουάνα αποτελεί ένα από τα φυσικά θαύματα της Αφρικής. Πρόκειται για ένα βαλτώδες δέλτα που σχηματίζεται στο σημείο που ο ποταμός Οκαβάνγκο φτάνει σε ένα τεκτονικό κοίλωμα υψομέτρου 930-1000 μ. στο κεντρικό τμήμα της ενδορεϊκής λεκάνης της ερήμου Καλαχάρι. Σύμφωνα με τη wikipedia, το νερό που φθάνει στο δέλτα τελικά εξατμίζεται και διαπνέεται και δεν ρέει σε οποιαδήποτε θάλασσα ή ωκεανό. Κάθε χρόνο, περίπου 11 κυβικά χιλιόμετρα νερού απλώνονται σε περιοχή έκτασης 6.000 με 15.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Το Δέλτα ορίστηκε ως ένα από τα Επτά Φυσικά Θαύματα της Αφρικής, τα οποία δηλώθηκαν επίσημα στις 11 Φεβρουαρίου 2013 στην Αρούσα της Τανζανίας. Στις 22 Ιουνίου 2014, το Δέλτα του Οκαβάνγκο έγινε η 1000ή περιοχή που εγγράφηκε επίσημα στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.

3. Ελέφαντες στους δρόμους

Η Μποτσουάνα είναι η χώρα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό ελεφάντων στον κόσμο. Η μεγαλύτερη συγκέντρωση βρίσκεται στο Εθνικό Πάρκο Chobe, ένα μαγευτικό καταφύγιο άγριας ζωής 11.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων στη βόρεια Μποτσουάνα. Στη χώρα βρίσκεται το 1/3 του πληθυσμού των ελεφάντων της Αφρικής.

Ωστόσο, ο πληθυσμός αυτός μειώνεται αισθητά τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά την απόφαση του 2019 που έδωσε το “πράσινο” φως για το κυνήγι ελεφάντων.

Μέσα σε αυτό το διάστημα έχει επέλθει ομαδικός θάνατος εκατοντάδων ελεφάντων προκαλώντας την ανησυχία των επιστημόνων, οι οποίοι κάνουν λόγο για “απειλή της διατήρησης του είδους”.

4. Οικονομία… καρατίων

Η Μποτσουάνα είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς διαμαντιών στον κόσμο. Η ανακάλυψη ενός ορυχείου διαμαντιών στην περιοχή Όραπα το 1967 έδωσε μεγάλη ώθηση στην οικονομία της χώρας, με την Desbwana να αποτελεί σήμερα την μεγαλύτερη εταιρεία εξόρυξης διαμαντιών στη χώρα. Το 50% είναι ιδιοκτησία της DeBeers, ενώ το υπόλοιπο μισό ανήκει στην κυβέρνηση της Μποτσουάνα. Τέλος, το ορυχείο Jwaneng στα νότια της χώρας είναι από τα πλουσιότερα στον κόσμο, με τρέχουσα παραγωγή 12,5 έως 15 εκατομμύρια καράτια ετησίως. Το ορυχείο βρίσκεται 120 χλμ δυτικά της πρωτεύουσας Γκαμπορόνε, πάνω από τρεις γεωλογικούς σχηματισμούς που παράγουν διαμάντια. Η εν λόγω βιομηχανία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομία της χώρας.

Τον περασμένο Ιούνιο μάλιστα, η Dedswana παρουσίασε διαμάντι βάρους 1.098 καρατίων, που είναι και το τρίτο μεγαλύτερο διαμάντι στον κόσμο.

«Αυτό είναι το μεγαλύτερο διαμάντι που βρίσκει η Debswana στα 50 χρόνια λειτουργίας της. Από τις πρώτες αναλύσεις που έχουμε κάνει, πρέπει να είναι το τρίτο μεγαλύτερο στον κόσμο», δήλωσε η Λινέτ Άρμστρονγκ, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Debswana Diamond Company.

5. Η Μετάλλαξη Μποτσουάνα και το 500% της μεταδοτικότητας

Το τελευταίο πράγμα που πρέπει ασφαλώς να ξέρουμε για την Μποτσουάνα αφορά στη νέα μετάλλαξη. Τα πρώτα κρούσματα της παραλλαγής συλλέχθηκαν στη Μποτσουάνα στις 11 Νοεμβρίου

Η παραλλαγή μπορεί να εντοπιστεί από ένα συγκεκριμένο PCR τεστ (πριν γίνει γονιδιωματική ανάλυση) κάτι που θα διευκολύνει τον εντοπισμό της και την κατανόηση της βαθμού μεταδοτικότητάς της. Διαθέτει μία σειρά ασυνήθιστων μεταλλάξεων με πάνω από 30 στις ακίδα πρωτεΐνη, την οποία χρησιμοποιεί ο ιός για να εισέλθει στα ανθρώπινα κύτταρα. Το προφίλ των μεταλλάξεων είναι σαφώς πολύ διαφορετικό από τα άλλα στελέχη ενδιαφέροντος ή ιδιαίτερου ενδιαφέροντος.

Η επικεφαλής επιστήμονας του ΠΟΥ, Σούμια Σουαμιναθάν ανέφερε ότι η νέα παραλλαγή είχε «μια σειρά από ανησυχητικές μεταλλάξεις στην πρωτεΐνική ακίδα της».

Νωρίτερα, Βρετανοί ερευνητές, με επικεφαλής τον ιολόγο δρα Τομ Πίκοκ του Κολλεγίου Imperial του Λονδίνου, οι οποίοι έκαναν τη σχετική ανακοίνωση, εξέφρασαν την ανησυχία τους μήπως η νέα παραλλαγή επεκταθεί και πυροδοτήσει νέα κύματα της πανδημίας, που μάλιστα θα διαφεύγουν από τις άμυνες του οργανισμού.

Η παραλλαγή διαθέτει 32 μεταλλάξεις στην πρωτεΐνη-ακίδα του κορονοϊού, που αυτός χρησιμοποιεί για να διεισδύει στα ανθρώπινα κύτταρα και να τα μολύνει και η οποία αποτελεί τον βασικό στόχο των εμβολίων.

Όπως είπε ο Πίκοκ, «ο απίστευτα μεγάλος αριθμός μεταλλάξεων στην πρωτεΐνη ακίδα υποδηλώνει ότι η παραλλαγή αυτή μπορεί να αποτελεί πηγή πραγματικής ανησυχίας», γι’ αυτό, τόνισε, «πρέπει να παρακολουθείται πάρα πολύ λόγω του τρομερού προφίλ της πρωτείνης ακίδας της». Πρόσθεσε πάντως ότι μπορεί να αποδειχθεί τελικά ότι δεν είναι πολύ μεταδοτική.

Μάλιστα, ένας επιδημιολόγος ο Eric Feigl-Ding, υπότροφος στο Harvard και μέχρι πρόσφατα στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins , σημειωνει ότι πιθανότατα η νέα παραλλαγή μπορεί να είναι έως και 500% πιο μεταδοτική σε σχέση με την Δέλτα.

Η βασική ανησυχία προέρχεται από την πορεία της επιδημίας κορονοϊού στη Νότιο Αφρική τα τελευταία 24ωρα. Συγκεκριμένα, ανέρχεται πλέον σε 1.200 κρούσματα την ημέρα, ενώ στις αρχές του μήνα καταγράφονταν μόλις 100 κρούσματα της νόσου Covid.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις