Κορονοϊός και εμβόλιο: Πού βρισκόμαστε σήμερα – Έρευνες ανά τον κόσμο

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε “πανδημία” τον κορονοϊό, ο οποίος εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο, όπως και στη χώρα μας, όπου μέχρι στιγμής έχουμε δεκάδες επιβεβαιωμένα κρούσματα και έναν θάνατο.

Δυστυχώς, εμβόλιο κατά του κορονοϊού δεν υπάρχει, ενώ τα φάρμακα που βοηθούν στη ίαση της νόσου των πνευμόνων που προκαλείται από τον ιό Covid-19 δεν έχουν ακόμη ερευνηθεί.

Ωστόσο, οι επιστήμονες και οι ειδικοί έχουν ξεκινήσει ήδη τις μελέτες προς τη δημιουργία εμβολίου, αν και το μόνο σίγουρο είναι πως η διαδικασία θα είναι χρονοβόρα, καθώς δεν αρκεί μόνο η παρασκευή του, αλλά και οι κλινικές δοκιμές του στον άνθρωπο.

Τα αντιβιοτικά δεν δρουν κατά των ιών, όμως υπάρχουν ενδείξεις για δυνατότητες θεραπείας. Περισσότερες από 70 φαρμακευτικές ουσίες και συνδυασμοί τους βρίσκονται ήδη υπό κλινική έρευνα και σταδιακά θα γίνονται γνωστά τα αποτελέσματα τους.

Πού βρισκόμαστε σήμερα

Οι σημαντικότερες μέχρι σήμερα εξελίξεις, σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο Αθηνών, συνοψίζονται ως εξής:

* Αναστολείς ιικού πολλαπλασιασμού: Το ενδοφλέβιο αντι-ιικό ρεμδεσιβίρη είναι ευρέος φάσματος και αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό των ιών που έχουν γενετικό υλικό RNA, όπως είναι ο κοροναϊός. Στις ΗΠΑ έχει ξεκινήσει διπλά τυφλή κλινική μελέτη, ώστε να καθοριστεί η αποτελεσματικότητα της ρεμδεσιβίρης σε επιβεβαιωμένα περιστατικά.

* Εμβόλια: Η βασική στρατηγική εμβολιασμού έγκειται στην έγχυση ιικών αντιγόνων στον οργανισμό, ώστε να ενεργοποιηθεί η ανοσιακή απόκριση και ακολούθως η ανοσιακή μνήμη. Σχετικές κλινικές μελέτες έχουν ήδη ξεκινήσει, ωστόσο θεωρείται απίθανο να υπάρχει εμβόλιο διαθέσιμο για το ευρύ κοινό πριν την πάροδο ενός έως δύο ετών. Μια άλλη προσέγγιση είναι η έγχυση κατακερματισμένου γενετικού υλικού του ιού στον οργανισμό, το οποίο θα χρησιμοποιήσει τους μηχανισμούς μεταγραφής και μετάφρασης στα κύτταρα του ξενιστή, ώστε να παράγει τις ιικές πρωτείνες. Στη συνέχεια, το ανοσοποιητικό σύστημα του ξενιστή θα αναγνωρίσει τις ξένες ιικές πρωτείνες και έτσι θα εκλυθεί ανοσιακή απάντηση και ακολούθως ανοσιακή μνήμη. Αναμένεται ότι σχετικές κλινικές μελέτες θα ξεκινήσουν τον Απρίλιο.

* Πλάσμα από επιζώντες: Οι ασθενείς που έχουν ιαθεί, διαθέτουν στη κυκλοφορία του αίματος τους ειδικά αντισώματα έναντι των αντιγόνων του κοροναϊού. Θεωρείται, λοιπόν, ότι οι περισσότεροι από 30.000 ιαθέντες μέχρι σήμερα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πηγή αντισωμάτων για βαρέως πάσχοντες.

* Αντιρετροϊκά φάρμακα: Ο νέος κοροναϊός έχει γενετικό υλικό το RNA, όπως και ο ιός της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV). Επομένως, έχει ξεκινήσει η κλινική δοκιμή εμπορικά διαθέσιμων φαρμάκων όπως ο συνδυασμός λοπιναβίρης και ριτοναβίρης και ο συνδυασμός εμτρισιταβίνης και τενοφοβίρης.

* Ανθελονοσιακά φάρμακα: Το ανθελονοσιακό φάρμακο χλωροκίνη έχει δείξει ενθαρρυντικά αποτελέσματα σύμφωνα με τα πρώιμα αποτελέσματα κλινικής μελέτης στην Κίνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Bioscience Trends.

Γερμανία

Οι γιατροί έχουν κάποια ελπίδα μεταξύ άλλων για ένα φάρμακο κατά των ιών που χρησιμοποιείται κατά των λοιμώξεων από τον ‘Εμπολα. Η δραστική ουσία remdesivir πρόκειται να δοκιμαστεί τον Μάρτιο σε σχεδόν 1.000 ασθενείς στην Ασία και σε άλλες χώρες οι οποίες επλήγησαν μέτρια ή σοβαρά από τον κορονοϊό. Αυτό ανακοινώθηκε από αμερικανική εταιρεία η οποία προτίθεται να ελέγξει την δραστικότητα της ουσίας αυτής κατά του ιού.

Για την καταπολέμηση του Covid-19 έχουν επίσης αναφερθεί και άλλα δυνητικά δραστικά φάρμακα. Πριν από λίγες εβδομάδες μεταδόθηκε μια είδηση από την Ταϊλάνδη ότι ένας συνδυασμός φαρμάκων γρίπης και φαρμάκων κατά του ιού HIV βοήθησαν μια ασθενή. Στην γυναίκα αυτή χορηγήθηκαν από τους γιατρούς το φάρμακο κατά της γρίπης oseltamivir και οι δύο δραστικές ουσίες του HIV lopinavir και ritonavir. Μέσα σε 48 ώρες δεν ήταν πλέον δυνατόν να ανιχνευθεί στην ασθενή ο κορονοϊός, όπως μεταδόθηκε.

Από την Κίνα υπήρχε επίσης η πληροφορία ότι ένα φάρμακο κατά της ελονοσίας θα μπορούσε να βοηθήσει κατά του κοροναϊού. Προφανώς, η δραστική ουσία Chloroquin έχει αποδειχθεί αποτελεσματική σε ασθενείς στην Κίνα.

Παρά τις ενθαρρυντικές αυτές περιπτώσεις, ο καθηγητής Ζεράρ Κράουζε, επικεφαλής του τμήματος Επιδημιολογίας του «Ερευνητικού Κέντρου Λοιμώξεων Χέλμχολτς» του Μπράουνσβάικ, εφιστά την προσοχή ώστε να μην καλλιεργούνται υπερβολικές προσδοκίες. «Χρειάζεται χρόνος για να αναπτυχθούν και να χρησιμοποιηθούν τα φάρμακα», είπε στο δημόσιο γερμανικό ραδιόφωνο / Deutschlandfunk. «Παρά τις μεμονωμένες επιτυχίες όπως στην περίπτωση που αναφέρθηκε από την Ταϊλάνδη, δεν μπορεί να συναχθεί το συμπέρασμα ότι αυτό θα επιδρούσε θετικά και σε άλλους ασθενείς. Κάτι τέτοιο απαιτεί κλινικές μελέτες: Είναι πρόωρο να βγάλουμε συμπεράσματα από μια συγκεκριμένη περίπτωση», τόνισε ο Κράουζε.

Κίνα

Ο Κινέζος πρέσβης στη Μόσχα δήλωσε ότι η χώρα του έχει παρασκευάσει ένα εμβόλιο κατά του κορονοϊού, ωστόσο απαιτούνται πρόσθετες δοκιμές.

«Οι επιστήμονες μας ήδη έχουν δώσει την τρισδιάστατη περιγραφή του κορονοϊού, η οποία συνιστά μια πολύ καλή βάση για την επεξεργασία του εμβολίου. Στην Κίνα ήδη έχουν παρασκευάσει εμβόλιο το οποίο επιδεικνύει ανοσία. Όμως, αυτά είναι τα προκαταρκτικά αποτελέσματα, απαιτείται ακόμη χρόνος για περαιτέρω πειράματα και περαιτέρω επεξεργασία του εμβολίου» δήλωσε ο Τζαν Χανχουέι.

ΗΠΑ

Ένα πιθανό εμβόλιο για τον νέο κορονοϊό ενδέχεται να δοκιμαστεί σε ανθρώπους, μέσα στον επόμενο ενάμιση μήνα, σύμφωνα με τον ανοσιολόγος, διευθυντή του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας των ΗΠΑ (NHI) Άνθονι Φάουτσι.

Το νωρίτερο ωστόσο που θα μπορούσε να γίνει διαθέσιμο στο ευρύ κοινό το εμβόλιο, αφού ολοκληρωθούν οι κλινικές δοκιμές, είναι σε έναν με ενάμιση χρόνο.

Ρωσία

Ρώσοι επιστήμονες παρασκεύασαν πέντε πρωτότυπα εμβόλια κατά του λοιμώδους κορονοϊού, αλλά η όλη επεξεργασία τους βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, δήλωσε η αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης Τατιάνα Γκόλικοβα στα τέλη Φεβρουαρίου.

«Μέχρι στιγμής έχουν δημιουργηθεί πέντε πρωτότυπα εμβόλια, αλλά αυτό είναι το αρχικό στάδιο της επεξεργασίας. Θέλω να σας πω ότι οι συνάδελφοι ασχολούνται εντατικά με αυτό το ζήτημα και μόλις έχουμε πιο συγκεκριμένα αποτελέσματα θα σας ενημερώσουμε γι’ αυτά».

Η Γκόλικοβα ανακοίνωσε επίσης ότι έλαβε από την Κίνα το στέλεχος του κορονοϊού, βάσει του οποίου οι Ρώσοι επιστήμονες προσπαθούν να παρασκευάσουν το εμβόλιο.