Ιριδισμός νεφών: Ένα αλλιώτικο “ουράνιο τόξο”

Το μετεωρολογικό φαινόμενο που προκάλεσε αυτόν πανέμορφο σχηματισμό της παραπάνω φωτογραφίας δεν οφείλεται στη διάθλαση του φωτός από τις υδροσταγόνες που μπορεί να περιέχονται στα νέφη, που τότε θα παρήγαγαν το ουράνιο τόξο, αλλά στη παράθλαση του φωτός και ονομάζεται ιριδισμός . Αυτό συμβαίνει όταν το φως πέφτει στα κράσπεδα των νεφών όπου υφίστανται πολύ μικρές υδροσταγόνες.

Το φαινόμενο του ιριδισμού οφείλεται στο γεγονός ότι τα ιριδίζοντα σώματα έχουν την ιδιότητα να παρουσιάζονται με ένα χρώμα όταν διαθλούν το φως και με ένα διαφορετικό χρώμα όταν αντανακλούν το φως. Στα σώματα αυτά, το προσπίπτον φως ανακλάται πάνω σε πολλαπλές επιστρώσεις ημιδιαφανών επιφανειών. Μέσα από τη μετατόπιση των φάσεων και τη συμβολή αυτών των ανακλάσεων, το σώμα αλλάζει χρώμα, αφού διάφορες περιοχές συχνοτήτων ενισχύονται διαφορετικά ή γίνονται πιο ασθενείς

Ειδικότερα ιριδισμοί παρατηρούνται στις βάσεις των νεφών ως τμήματα ή ζώνες έγχρωμοι κυρίως κόκκινης απόχρωσης, πολλές φορές πράσινης και σπανιότερα κυανής και κίτρινης προσφέροντας μια θαυμάσια θέα. Οι αποχρώσεις αυτές φαίνονται να παρακολουθούν ιδιαίτερα την περίμετρο των νεφών.

Για τους παρατηρητές των νεφών και γενικά των διαφόρων μετεωρολογικών φαινομένων η εμφάνιση ιριδίζοντος νέφους σημαίνει ότι αυτό αιωρείται για μεγάλο χρονικό διάστημα άνευ μεταβολών, συνεπώς αποτελεί δείγμα καλοκαιρίας. Αυτό όμως δεν συμβαίνει πάντοτε.

ΙΡΙΔΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΕ “ΚΑΠΕΛΟ” ΝΕΦΟΥΣ με κακοκαιρια

Πολλές φορές όταν υπάρχει ένα σύννεφο cumulus σύννεφο, το οποίο που υψώνεται δυνατά προς τα πάνω, ωθεί τα στρώματα αέρα πάνω από αυτό υψηλότερα, όλο και πιο ψηλά , Καθώς ο αέρας ωθείται προς τα πάνω, επεκτείνεται και ψύχεται. Μερικές φορές η υγρασία σε αυτόν τον αέρα ξαφνικά συμπυκνώνεται σε μικροσκοπικά σταγονίδια για να σχηματίσει ένα cap σύννεφο . Ο σπάνιος αυτός φυσικός σχηματισμός είναι γνωστός ως «Πηλέας», ή «σύννεφο καπέλο». Αυτό το «σύννεφο καπέλο», είναι η πηγή του λαμπρού θεάματος. Τα σταγονίδια στο cap νέφος κάνουν σκεδασμό στο φως του ήλιου και προκαλούν τη διάθλαση των χρωμάτων, έτσι ώστε να σχηματίσουν τα πανέμορφα χρώματα ” ,Χρειάζονται πολύ συγκεκριμένες γωνίες για να δούμε τα χρώματα, όπως και η θέση και το ύψος της καταιγίδας, η γωνία του ήλιου και το μέγεθος των κρυστάλλων πάγου (που συμπεριφέρονται σαν μικρά πρίσματα) όλοι αυτοί οι παράγοντες είναι δυνατόν να δώσουν μια σπάνια και τέλεια εικόνα του ιριδισμού.

Αν και τα συστατικά για τα σύννεφα ουράνιου τόξου φαίνονται απλά, δεν εντοπίζονται συχνά και φωτογραφίζονται ακόμη λιγότερο. Τέτοια σύννεφα ουράνιου τόξου δεν είναι συνηθισμένο φαινόμενο. Και συμβαίνουν μερικές φορές πριν από μεγάλους σεισμούς!

ΠΟΥ ΑΛΛΟΥ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ Ο ΙΡΙΔΜΟΣ

Στη φυσική και στην ορυκτολογία, ιριδισμός είναι το φαινόμενο της εναλλαγής χρωμάτων με τη μορφή του ουράνιου τόξου, το οποίο παρατηρείται σε μερικούς πολύτιμους λίθους και σε άλλα υλικά. Ο ιριδισμός των ορυκτών είναι φαινόμενο παρόμοιο με αυτό που παρατηρείται στις σαπουνόφουσκες, στα λεπτά υμένια λαδιού και στις πετρελαιοκηλίδες στην επιφάνεια του νερού. Το φαινόμενο αυτό οφείλεται στη συμβολή των φωτεινών ακτίνων που προσπίπτουν σε λεπτά σώματα υπό γωνία, εξ ου ονομάζεται και γωνιοχρωμισμός. Πανέμορφοι ιριδισμοί παρατηρούνται επίσης σε πολλά έντομα όπως και θαλάσσια όστρακα.