Η Αθήνα αναμένει και τρίτο χτύπημα Ερντογάν: Στο Αιγαίο ή στην περιοχή που περιλαμβάνει το Μνημόνιο με τη Λιβύη

Ακόμα και αν υπάρξει –σταδιακή- αποκλιμάκωση στον Έβρο, κοινή είναι η εκτίμηση ότι η Άγκυρα θα συνεχίσει τη στρατηγική της έντασης με την Αθήνα, συνεχίζοντας να εφαρμόζει το σχέδιο που έχει καταστρώσει για την περιοχή.

Μετά την υπογραφή του Μνημονίου με τη Λιβύη για τη χάραξη των ΑΟΖ των δυο χωρών και μετά τη χρησιμοποίηση του προσφυγικού ως μοχλού πίεσης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Αθήνα αναμένει και το τρίτο χτύπημα του Ταγίπ Ερντογάν. Πολύ περισσότερο που ο τούρκος πρόεδρος, παρά τη «διέξοδο» που θέλησε να του δώσει ο Βλαντιμίρ Πούτιν με την εκεχειρία της Μόσχας, βρίσκεται ηττημένος στο συριακό μέτωπο, ενώ, όπως όλα δείχνουν, δεν φαίνεται να παίρνει και όλα όσα ήθελε από την Ευρώπη για το προσφυγικό. Συνεπώς, ο τούρκος πρόεδρος έχει ένα επιπλέον λόγο να κλιμακώσει την ένταση με την Ελλάδα στο Αιγαίο, αλλά και νοτίως της Κρήτης και για εσωτερική κατανάλωση, καθώς βρίσκεται στριμωγμένος και εντός της χώρας του.

Αρμόδιες πηγές εκτιμούν ότι είναι θέμα χρόνου, ίσως και πριν το Πάσχα (αναλόγως και των εξελίξεων που θα υπάρξουν στα υπόλοιπα μεγάλα θέματα που αντιμετωπίζει η Άγκυρα, όπως το συριακό, το λιβυκό και το προσφυγικό και η εξέλιξη των οποίων ίσως κρίνει και το πολιτικό μέλλον του Σουλτάνου), η αποστολή τούρκικου γεωτρύπανου στην περιοχή.

Τι έγραψαν τα «Παιχνίδια Εξουσίας» για το πού θα αποσταλεί το γεωτρύπανο

Το μεγάλο ζητούμενο είναι βέβαια πού θα σταλεί το γεωτρύπανο. Επ’ αυτού τα «Παιχνίδια Εξουσίας» έγραφαν στις 8 Φεβρουαρίου: «ο ερώτημα που απασχολεί την Αθήνα, αλλά και άλλες δυνάμεις που δραστηριοποιούνται στη ΝΑ Μεσόγειο, είναι πότε και, κυρίως, πού θα γίνουν οι γεωτρήσεις, η έναρξη των οποίων θα αποτελέσει με τον έναν ή τον άλλον τρόπο απαρχή εξελίξεων στην περιοχή.

Για το πότε θα ξεκινήσουν οι γεωτρήσεις υπάρχει κατ’ αρχήν μια «σταθερά»: Η Άγκυρα έχει δηλώσει πως δεν προβεί σε συγκεκριμένες ενέργειες πριν την επικύρωση του Μνημονίου που έχει υπογράψει με τη νόμιμη κυβέρνηση της Λιβύης για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών των δυο χωρών από τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών. Αυτό, όμως, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο, καθώς εάν ο Ταγίπ Ερντογάν διαπιστώσει πως τα συμφέροντά του επιβάλλουν να επισπεύσει τις κινήσεις του, δεν θα διστάσει να αφήσει στην άκρη τη νομιμοφάνεια που επιδιώκει σε αυτή τη φάση για τις ενέργειες που προγραμματίζει.

Το κρίσιμο, ωστόσο, είναι το πού θα πραγματοποιήσει τις έρευνες όταν το αποφασίσει, με την Αθήνα να προετοιμάζει τις αντιδράσεις πάνω στα σενάρια και τις εναλλακτικές λύσεις διαθέτει η Άγκυρα, που στο συγκεκριμένο θέμα έχει και την πρωτοβουλία των κινήσεων.

Για παράδειγμα, είναι τελείως διαφορετικό το τουρκικό ερευνητικό σκάφος να κινηθεί νοτίως της Κρήτης, αλλά σε περιοχή που ανήκει στην Λιβύη, γεγονός που υπό προϋποθέσεις δεν αποτελεί παραβίαση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, ενώ είναι τελείως διαφορετικό να αποσταλεί σε περιοχή ελληνικής δικαιοδοσίας. Και στη δεύτερη περίπτωση, ωστόσο, η πρόκληση περιέχει κλιμάκωση, καθώς είναι διαφορετικό το τουρκικό ερευνητικό σκάφος να εισέλθει σε περιοχή ελληνικής δικαιοδοσίας μόνο του, διαφορετικό να συνοδεύεται από πολεμικό πλοίο (ή πολεμικά πλοία) και τελείως διαφορετικό να συνοδεύεται από πολεμικά πλοία και αεροπορικές δυνάμεις, κάτι που θα αποτελεί το αποκορύφωμα της πρόκλησης.

Εκείνο, πάντως, που τη συγκεκριμένη στιγμή πρέπει να θεωρήσουμε βέβαιον, είναι ότι η Τουρκία θα πραγματοποιήσει την απειλή τους –και η Αθήνα θα πρέπει να είναι πραγματικά έτοιμη για όλα τα πιθανά σενάρια που υπάρχουν».

Το ερώτημα για τις συντεταγμένες

Ένα από τα μεγάλα ερωτήματα είναι, πάντως, το τι θα πράξει η Αθήνα έως την κίνηση αυτή του Ταγίπ Ερντογάν. Κυρίως εάν θα προχωρήσει νωρίτερα στη χάραξη των συντεταγμένων για την ΑΟΖ της στη συγκεκριμένη περιοχή, μια απόφαση αρκετά δύσκολη, αλλά και ίσως αναγκαία.

Ο διάλογος και η ενδεχόμενη τριμερής στη Σόφια

Η Αθήνα, παράλληλα με την αποφασιστικότητα που επιδεικνύει κυρίως ως προς τη φύλαξη των χερσαίων συνόρων της χώρας, δεν μπορεί παρά να έχει ως στρατηγική την αποκλιμάκωση της έντασης, υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι θα σταματήσουν από την πλευρά της Άγκυρας οι προκλήσεις και οι απειλές.

Στο προσφυγικό, πχ, ο πρόεδρος της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ, επιδιώκει να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο μεταξύ της Αθήνας και της Άγκυρας. Σύμφωνα, μάλιστα, με πληροφορίες που δημοσίευσε ο Κωστής Παπαδιώχος στην «Καθημερινή της Κυριακής», συζητείται το ενδεχόμενο να πραγματοποιηθεί το επόμενο διάστημα στη Σόφια τριμερής συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκου Δένδια, της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου και φυσικά της Βουλγαρίας.