Χωρίς τέλος το σπιράλ της ακρίβειας – Τιμές ρεκόρ σε βασικά τρόφιμα στις διεθνείς αγορές

Σε συνεχή αυξητικό ρυθμό κινούνται οι τιμές σε βασικά αγαθά και ενέργεια λόγω της Ουκρανικής κρίσης, με τους αναλυτές να μην βλέπουν φως στην άκρη του τούνελ. Όπως τονίζεται, η κλιμάκωση της αντιπαράθεσης δημιουργεί έντονες αβεβαιότητες για την πορεία των τιμών, με τη μόνη σταθερά να είναι το ράλι τον πληθωρισμού και η εντεινόμενη πίεση στους αναπτυξιακούς ρυθμούς. ‘Ηδη, δε, ο κίνδυνος του στασιμοπληθωρισμού σε παγκόσμιο επίπεδο έχει καταβαραθρώσει τα χρηματιστήρια και παράλληλα έχει εκτινάξει τις αποτιμήσεις στο ασφαλές “καταφύγιο” του χρυσού, που κινείται στο επίπεδο των 2000 δολαρίων ανά ουγγιά (το χθεσινό κλείσιμο ήταν στα 1.995,90 δολάρια ανά ουγγιά) που είναι το υψηλότερο επίπεδο από τις 17 Αυγούστου του 2020.

Την ίδια ώρα οι χρηματιστηριακές τιμές σε βασικά είδη έχουν φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ και αναμένεται να περάσουν στα ράφια πλήττοντας περαιτέρω τα οικονομικά των νοικοκυριών, που ήδη βιώνουν εδώ και μήνες ένα “τσουνάμι” ακρίβειας. Ειδικότερα, σύμφωνα με την υπηρεσία Τροφίμων και Γεωργίας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (FAO) τον Φεβρουάριο οι τιμές των τροφίμων έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ. Συγκεκριμένα ο δείκτης τιμών των τροφίμων του ήταν κατά μέσο όρο 140,7 μονάδες τον Φεβρουάριο, αυξημένος κατά 3,9% από τον Ιανουάριο, ενώ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021 κατέγραψε εκρηκτική αύξηση 24,1%.

Όπως αναφέρεται η άνοδος οφείλεται κυρίως στα εδώδιμα έλαια και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, παρουσιάζοντας αύξηση 24,1% σε ετήσια βάση. Αναλυτικά, ο επιμέρους δείκτης του FAO για τα εδώδιμα έλαια αυξήθηκε 8,5% σε μηνιαία βάση τον Φεβρουάριο, αγγίζοντας νέο ιστορικό υψηλό, κυρίως μετά την άνοδο των τιμών ηλιέλαιου, σογιέλαιο και φοινικέλαιου. Επίσης, ο δείκτης για τις τιμές δημητριακών αυξήθηκε επίσης 3% στο μήνα, με τις τιμές καλαμποκιού να είναι ενισχυμένες 5,1% και των σιτηρών κατά 2,1%. Αντίστοιχα, ο δείκτης του FAO για τα γαλακτοκομικά προϊόντα αυξήθηκε 6,4% για έκτο διαδοχικό μήνα, εν μέσω της περιορισμένης προσφοράς, ενώ οι τιμές κρέατος καταγράφουν άνοδο 1,1% τον Φεβρουάριο.

Οι καταγραφές αυτές βέβαια στις διεθνείς αγορές αναμένεται να περάσουν σταδιακά στα ράφια, που ωστόσο ήδη οι ανατιμήσεις είναι συνεχείς.

Τα σιτηρά και το ψωμί

Κεντρική θέση βέβαια στη συζήτηση για το ανοδικό σπιράλ τιμών καταλαμβάνει η πορεία των τιμών στο σιτάρι, που ήδη βρίσκονται σε επίπεδα ρεκόρ. Από την αρχή του έτους, με βάση διεθνείς αναλυτές, η τιμή έχει αυξηθεί κατά 68% ενώ μόλις την περασμένη εβδομάδα η άνοδος ήταν στο 48%, το μεγαλύτερο που έχει καταγραφεί εδώ και έξι δεκαετίες, και φέρνει την τιμή στο υψηλότερο επίπεδό της από το 2008, οπότε και είχαν φτάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα αποτελώντας την αφορμή για το ξέσπασμα τότε της “Αραβικής Άνοιξης”.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το Bloomberg, η αύξηση της τιμής του σιταριού θα αυξήσει την πίεση στους κρατικούς προϋπολογισμούς, ενώ θα επιτείνει το πρόβλημα της πείνας παγκοσμίως καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε εγκατάλειψη της ανοιξιάτικης σποράς και παραγωγής. Κάτι που σύμφωνα με αναλυτές μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις αποδόσεις των χειμερινών σιτηρών, επιδεινώνοντας την κρίση στην παγκόσμια αγορά.

Υπενθυμίζεται ότι η Ουκρανία και η Ρωσία αποτελούν πάνω από το 25% της παγκόσμιας αγοράς σίτου, όπως επίσης και το 20% της παγκόσμιας αγοράς καλαμποκιού. Επίσης η Ουκρανία είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος εξωτερικός προμηθευτής τροφίμων της ΕΕ. με τις χώρες της ΕΕ να εισάγουν κυρίως ηλιέλαιο, ελαιοκράμβη, μέλι, άλευρα από την Ουκρανία.

Επιπλέον, η μεγάλη έκθεση της ΕΕ και της χώρας μας σε μεγάλες ουκρανικές εισαγωγές καλαμποκιού που χρησιμοποιούνται ως ζωοτροφές σε χοιροτροφεία και πτηνοτροφεία και γενικότερα στην κτηνοτροφία, αναμένεται να εντείνουν την αρρυθμία που υπάρχει στις τιμές τελικών προϊόντων που εισάγονται στην Ελλάδα από την ΕΕ όπως π.χ χοιρινού και βόειου κρέατος, αλεύρων, ζυμαρικών και άλλων τροφίμων.

Σημειώνεται επίσης ότι η Κίνα που εισάγει τις μεγαλύτερες ποσότητες καλαμποκιού, σόγιας και σίτου, επιχειρεί να εξασφαλίσει βασικές προμήθειες στις παγκόσμιες αγορές, συμβάλλοντας έτσι στην αύξηση των τιμών. Κι αυτό την ώρα που η Citigroup εκτιμά μάλιστα ότι στο ακραίο σενάριό της, κατά το οποίο οι εξαγωγές της Μαύρης Θάλασσας θα παραμείνουν κλειστές, οι τιμές στο σιτάρι μπορεί να εκτιναχθούν περαιτέρω.

Τα αναχώματα

Στο φόντο αυτό η κυβέρνηση επιχειρεί να βρει αποτελεσματικά εργαλεία προκειμένου να αμβλύνει, στο μέτρο του δυνατού, τις επιπτώσεις για το σύνολο της οικονομίας με την επιβολή πλαφόν στο μικτό κέρδος βασικών αγαθών να είναι ήδη θεσμοθετημένο. Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας «η ελληνική κυβέρνηση κάνει ήδη, και θα συνεχίσει να κάνει, το καλύτερο εφικτό για να περιορίσει τις αρνητικές συνέπειες της ακρίβειας»

Συγκεκριμένα ο Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε ότι η κυβέρνηση:

• Θα συνεχίσει να επιδοτεί λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου.
• Μειώνει -περαιτέρω- τον ΕΝΦΙΑ, ώστε να στηρίξει το διαθέσιμο εισόδημα της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών, κυρίως των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων.
• Θα αυξήσει, για 2η φορά εφέτος, γενναία αλλά ρεαλιστικά, τον κατώτατο μισθό.
• Προχωρά τις επόμενες εβδομάδες, ανάλογα με την εκτέλεση του προϋπολογισμού και τον δυνητικό δημοσιονομικό χώρο, στην έκτακτη στήριξη αδύναμων συμπολιτών μας.
• Τέλος, αναζητά, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, νέες “γραμμές άμυνας”, για πρόσθετη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων καθώς μάλιστα αναμένεται να ανακοινωθεί από την ΕΕ η σχετική “εργαλειοθήκη” για την αντιμετώπιση ειδικά της ενεργειακής ακρίβειας.

Σφοδρή κριτική

Βέβαια, μιλώντας πριν λίγες μέρες ο τομεάρχης Ανάπτυξης και Επενδύσεων του ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ και βουλευτής Μεσσηνίας, Αλέξης Χαρίτσης στο «Στο Κόκκινο 105.5» τόνισε ότι «η ολιγωρία της κυβέρνησης όλους αυτούς τους μήνες και η πολιτική της επιλογή να μην προχωρήσει σε αποφασιστικά μέτρα στήριξης, ελάφρυνσης και ρύθμισης, οδηγεί πλέον σε πολύ επώδυνες εξελίξεις». «Η Ευρώπη έχει δώσει στα κράτη μέλη το δημοσιονομικό περιθώριο να ασκήσουν μια σοβαρή πολιτική στήριξης απέναντι σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες» υπογράμμισε και προσέθεσε ότι «και η Ευρώπη δεν μπορεί να κινείται σε μια λογική απλής χρονικής μετάθεσης της επιβολής νέων δημοσιονομικών περιορισμών», επισημαίνοντας την ανάγκη «για μια νέα αρχιτεκτονική που θα λαμβάνει υπόψη τα νέα γεωπολιτικά δεδομένα και τις οικονομικές τους συνέπειες». «Η ευρωπαϊκή οικονομία πρέπει να αποκτήσει περισσότερες ενδογενείς δυνατότητες και η Ευρώπη να σταματήσει να παίζει το ρόλο του κομπάρσου στις διεθνείς εξελίξεις» κατέληξε ο Αλ. Χαρίτσης.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις