Ο Δημήτρης Λάλος είναι σιωπηλά σαρωτικός στην “Αγέλη Προβάτων”

Ένας από τους (δίκαια) πιο πολυσυζητημένους ηθοποιούς αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, ο Δημήτρης Λάλος πρωταγωνιστεί σε μια από τις τρεις Ελληνικές ταινίες του Διεθνούς Διαγωνιστικού στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Παίζοντας έναν ρόλο παραδοσιακού (ή έστω, φαινομενικά παραδοσιακού) στιβαρού, σιωπηλού άντρα, σαν αυτούς που συναντούσαμε στο παλιό Χόλιγουντ ή σε κάποιο από εκείνα τα κλασικά αμερικάνικα γουέστερν.

Κάπου έξω από την Τρίπολη, ο Θανάσης του Λάλου έχει τη ζωή του, την γυναίκα του και τη δουλειά του, ένα φυτώριο. Όμως ως είθισται, τα πράγματα πίσω από τη βιτρίνα είναι πάντα διαφορετικά. Ο γάμος είναι βουβά διαλυμένος. Η δουλειά υποφέρει, επειδή τα πάντα στην Ελλάδα υποφέρουν. Ο Θανάσης έχει ένα μεγάλο χρέος απέναντι στον τοκογλύφο Στέλιο, ο οποίος του ζητά τα λεφτά κάνοντας επίδειξη δύναμης στον ίδιο τον επαγγελματικό χώρο του Θανάση.

Ήδη η ταινία του Δημήτρη Κανελλόπουλου -για χρόνια ηχολήπτη και σκηνοθέτη ταινιών μικρού μήκους που εδώ πραγματοποιεί το μεγάλου μήκους σκηνοθετικό του ντεμπούτο- τοποθετείται σε ένα πλαίσιο σχεδόν αρχετυπικά γουέστερν. Δεν υπάρχουν φυσικά άλογα ή σαλούν ή Ινδιάνοι, όμως η δράση λαμβάνει χώρα σε ένα σκηνικό επαρχίας που μοιάζει με κάποιου είδους σύνορο, έχοντας τη στόφα κάποιας απομονωμένης κωμόπολης της άγριας Δύσης, εκεί που δεν υπάρχει ακριβώς Νόμος, κυριαρχεί η αποκέντρωση, και οι άνθρωποι φυλάνε τα κτήματά τους όποιο κι αν είναι το κόστος.

Ο Θανάσης σταδιακά συγκεντρώνει μια ομάδα (ναι, μια αγέλη) ανδρών που βρίσκονται στην ίδια θέση με αυτόν. Χρωστάνε, παραπάνω από όσα είναι ενδεχομένως ηθικό, παραπάνω από όσα σίγουρα θα μπορούσαν να αποπληρώσουν. Ανάμεσά τους ο Άρης Σερβετάλης παίζει έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα που έχει κάτι πολύ προσωπικό να χωρίσει με τον Θανάση. Η ανάπτυξη ενός τέτοιου χαρακτήρα είναι οπωσδήποτε μια επιλογή, που φλερτάρει στα όρια της καρικατούρας.

Καθώς η αγέλη συγκεντρώνεται, ο Στέλιος φέρνει στην πόλη δύο τραμπούκους για να εκφοβίσουν τους άντρες, να πληρώσουν τα χρωστούμενα και να ξεχάσουν τις όποιες ιδέες περί ισχύος εν τη ενώσει. Αυτές οι τακτικές φυσικά, όπως και όλα τα παραπάνω φαρ ουέστ χαρακτηριστικά, δεν απέχουν τελικά από τον δικό μας κόσμο, όσο σύγχρονο κι αν θέλουμε να τον βλέπουμε. Νόμος είναι νομοτελειακά το δίκαιο του ισχυρού, κι είναι ακριβώς αυτές οι τακτικές εκφοβισμού που κρατούν τους αδύναμους χωρισμένους και σε κόντρα μεταξύ τους.

Χωρίς να μπούμε σε λεπτομέρειες για το πώς εξελίσσεται η υπόθεση, θα πούμε απλώς πως θα φτάσει ένα Συμβάν το οποίο θα αλλάξει τελείως τις ισορροπίες, αλλά ο λόγος που τελικά το εγχείρημα λειτουργεί είναι πως ο Κανελλόπουλος αφήνει τόσο το τοπίο να χρωματίσει την ιστορία του, όσο και τους χαρακτήρες του να την αφηγηθούν. Από τον, θέλοντας και μη, ηγέτη του Λάλου μέχρι το απολαυστικό δίδυμο των τραμπούκων και την φανταστική τους δυναμική (οι υπαρξιακές και φιλοσοφικές τους αναζητήσεις μπορεί να εκφράζονται ακόμα και την ώρα που χαζεύουν στην τηλεόραση τρώγοντας γαριδάκια και συζητώντας ουσιαστικά τα μοτίβα της ταινίας), η “Αγέλη” ζωντανεύει σαν παλπ ανάγνωσμα. Ο Κανελλόπουλος κι ο διευθυντής φωτογραφίας Στέλιος Πίσσας καδράρουν αυτά τα κουρασμένα (από τη ζωή) και απεγνωσμένα (από το κοινωνικό αναπόφευκτο) παλικάρια μπροστά από πυκνές εικόνες ακίνητης επαρχιακής ζωής, σαν πίνακες μια βιομηχανικής επανάστασης που μας άφησε πίσω.

Ο Λάλος περνά όλη την ταινία μοιάζοντας σα να σηκώνει όλο το βάρος και τον θυμό του κόσμου πάνω του. Τα χαρακτηριστικά του μοιάζουν τραχιά, το βλέμμα του συννεφιασμένο. Διαρκώς σκέφτεται, αποφασίζει. Διαπιστώνει πως η ισχύς συγκρούεται μόνο με ισχύ. Κινείται με την ενέργεια ενός ανθρώπου που συνειδητοποιεί με τον πιο αδιέξοδο τρόπο, πώς λειτουργεί στα αλήθεια ο κόσμος.

Σε σημεία η ταινία λειτουργεί με ένα τρόπο σχηματικό -που ίσως να μοιάζει με το αρχετυπικό αλλά δεν είναι- όμως η κινηματογραφική και αφηγηματική της αισθητική λειτουργεί απόλυτα, οδηγώντας προς μια εξαιρετική κορύφωση σιωπηλής έντασης και εσωτερικού σασπένς. Είναι ένα αληθινά δυνατό φιλμ, με χαρακτήρα, προσωπικότητα και αίσθηση τόπου, προέλευσης και κατεύθυνσης.

Τα άλλα ελληνικά φιλμ του διαγωνιστικού

Τρεις οι ελληνικές ταινίες του Διεθνούς Διαγωνιστικού στο 62ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης κι είναι όλες εξαιρετικές, μια αληθινά ευτυχής συγκυρία για την εθνική παραγωγή. Μαζί με την “Αγέλη Προβάτων”, είδαμε την συναρπαστική άσκηση του σινεμά του μεταφυσικού “Αγία Έμυ”, μια ταινία για την οποία ήδη μιλήσαμε μαζί με την σκηνοθέτη Αρασέλη Λαιμού. Η “Έμυ” έχει ήδη διακριθεί με ειδική μνεία σκηνοθετικού ντεμπούτου στο σημαντικό Φεστιβάλ του Λοκάρνο.

Η τριάδα έκλεισε με την ελληνική πρεμιέρα του “Σελήνη, 66 Ερωτήσεις” της Ζακλίν Λέντζου που είχε προηγουμένως προβληθεί στο Βερολίνο, ενώ η Λέντζου είχε κερδίσει βραβείο στις Κάννες για την μικρού μήκους δουλειά της “Έκτορας Μαλό – Η Τελευταία Μέρα της Χρονιάς”. Για την εκπληκτική “Σελήνη” θα μιλήσουμε στον απολογισμό του Φεστιβάλ, όμως σε κάθε περίπτωση αξίζει να υπογραμμίσουμε το πιο ενθαρρυντικό στοιχείο από όλη την παραπάνω σκέψη: Κι οι τρεις αυτές ταινίες, αποτελούν σκηνοθετικά ντεμπούτα. Κάτι εξαιρετικό συμβαίνει αυτή τη στιγμή στο ελληνικό σινεμά.

*Το 62ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης διεξάγεται 4-14 Νοεμβρίου. Η “Αγέλη Προβάτων” θα είναι διαθέσιμη για περιορισμένες θεάσεις στο Online τμήμα του Φεστιβάλ ως το βράδυ της Δευτέρα 15 Νοεμβρίου.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις