Πόσο κρύο είναι το διάστημα;

Το τέλος που βλέπουμε να ‘συμβαίνει’ στους αστροναύτες που ‘χάνονται’ στο διάστημα, σε κινηματογραφικές ταινίες sci-fi είναι να πεθαίνουν δια του παγώματος όπως τους ‘καταπίνει’ το χάος. Σήμερα θα δούμε αν αυτό είναι κάτι που όντως συμβαίνει.

Πρώτα πρέπει να δούμε τι είναι η θερμοκρασία και τι θερμότητα

Η θερμοκρασία είναι το φυσικό μέγεθος που περιγράφει πόσο θερμό ή πόσο ψυχρό είναι ένα σώμα, ένα αντικείμενο ή ένα περιβάλλον. Μετριέται με θερμόμετρο. Είναι μέτρηση της μέσης ταχύτητας, με την οποία κινούνται τα σωματίδια (άτομα, μόρια, ιόντα) της ύλης.

Δηλαδή, η θερμοκρασία είναι το μέγεθος που μετράει την ενέργεια της κίνησης των σωματιδίων σε ένα σώμα. Αυτή η ενέργεια λέγεται θερμότητα.

Ως εκ τούτου, σε έναν πραγματικά άδειο χώρο του διαστήματος, δεν υπάρχουν σωματίδια και ακτινοβολία. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει και θερμοκρασία. Σωστά;

Λάθος.

Το διάστημα είναι γεμάτο από σωματίδια και ακτινοβολία που παράγουν θερμότητα και θερμοκρασία. Πόσο κρύο είναι;

Όπως γράφει το Space, οι πιο θερμές περιοχές του διαστήματος βρίσκονται στο ακριβές σημείο γύρω από τα αστέρια. Αυτά πληρούν όλες τις προϋποθέσεις για να ξεκινήσει η πυρηνική σύντηξη -που επιτρέπει παραγωγή ενέργειας 4.000.000 φορές περισσότερης από τον άνθρακα, το πετρέλαιο ή το φυσικό αέριο.

Ορθώς σκέφτεσαι πως η πυρηνική σύντηξη είναι η λύση στο τεράστιο πρόβλημα που έχουμε στη Γη, με την παραγωγή ενέργειας -χωρίς να διαλύσουμε ό,τι έχει απομείνει στον πλανήτη.

Δεν είναι όμως, αυτό το σημερινό μας θέμα.

Σε ό,τι αφορά τον αστροναύτη που παρασύρεται στο διάστημα, υπάρχουν τρεις τρόποι μεταφοράς της θερμότητας (βλ. αγωγιμότητα). Είναι α) μέσω της αφής αφή, β) η μεταφορά που συμβαίνει όταν τα υγρά μεταφέρουν θερμότητα και γ) η ραδιενέργεια που συμβαίνει μέσω ακτινοβολίας.

Η μετάδοση ενέργειας και η μετάδοση θερμότητας δεν μπορούν να συμβούν στον κενό χώρο, λόγω της έλλειψης ύλης. Η μεταφορά θερμότητας γίνεται αργά μόνο με διαδικασίες ακτινοβολίας. Αυτό σημαίνει ότι η θερμότητα δεν μεταφέρεται γρήγορα στο διάστημα.

Καθώς η κατάψυξη απαιτεί μεταφορά θερμότητας, ένας αστροναύτης που έχει εκτεθεί και χάνει θερμότητα μόνο μέσω διαδικασιών ακτινοβολίας, θα πέθαινε από αποσυμπίεση -λόγω της έλλειψης ατμόσφαιρας, πολύ πιο γρήγορα από ό,τι θα παγώσει μέχρι θανάτου.

Τι άλλο σημειώνουν οι επιστήμονες

Στο διάστημα προκύπτει ζέστη, όταν η ακτινοβολία από ένα αστέρι φτάνει σε ένα σημείο με πολλά σωματίδια. Γεγονός που δίνει στην ακτινοβολία από αστέρια (όπως ο ήλιος), κάτι με το οποίο μπορεί να επιδράσει.

Γι’ αυτό και η Γη είναι πολύ θερμότερη από την περιοχή μεταξύ αυτής και του αστέρα της. Η θερμότητα προέρχεται από σωματίδια στην ατμόσφαιρα του πλανήτη μας, που ‘δονούνται’ με ηλιακή ενέργεια και στη συνέχεια προσκρούουν μεταξύ τους και διανέμουν αυτήν την ενέργεια.

Βέβαια, η γειτνίαση με το αστέρι της Γης και η ύπαρξη σωματιδίων δεν αποτελούν εγγύηση για ζεστασιά. Πιο κοντά στον ήλιο, ο υδράργυρος είναι πολύ ‘καυτός’ κατά τη διάρκεια της ημέρας και ψυχρός τη νύχτα, με τη θερμοκρασία να πέφτει στους -178 ⁰C.

Μακριά από τα αστέρια τα σωματίδια είναι τόσο απλωμένα που η μεταφορά θερμότητας μέσω οτιδήποτε άλλο εκτός από ακτινοβολία είναι αδύνατη, που σημαίνει ότι οι θερμοκρασίες πέφτουν ριζικά. Αυτή η περιοχή ονομάζεται στην αστρονομία ‘διαστρικό μέσο’: πρόκειται για την ύλη (αέριο, σε ιοντική, ατομική και μοριακή μορφή, σκόνη και κοσμικές ακτίνες) και την ακτινοβολία που υπάρχουν στο χώρο, μεταξύ των αστρικών συστημάτων ενός γαλαξία.

Οι θερμοκρασίες πέφτουν στους -224 ⁰C στον Ουρανό, καθιστώντας τον ακόμη πιο κρύο από ό,τι στον πιο απομακρυσμένο από τον ήλιο, Ποσειδώνα. Αυτός έχει ακόμα πιο κρύα θερμοκρασία επιφάνειας (-214 ⁰C).

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις