Λήγει η προθεσμία για το “φορολογικό διαζύγιο”

Μέχρι και την Παρασκευή θα έχουν περιθώριο να δηλώσουν τα ανδρόγυνα που το επιθυμούν ότι φέτος θα κάνουν χωριστές φορολογικές δηλώσεις.   

Μέχρι στιγμής (με βάση τα στοιχεία ως την Τετάρτη ) το ενδιαφέρον είναι μάλλον περιορισμένο καθώς από τους 6500 που εισήλθαν στο σχετικό διαδικτυακό τόπο της ΑΑΔΕ μόνο ο ένας τους τρεις ( οι 2100) δήλωσαν ξεκάθαρα ότι επιθυμούν να κάνουν χωριστές δηλώσεις.

Η επιλογή αυτή δόθηκε για πρώτη φορά πέρυσι από τις ελληνικές φορολογικές αρχές. Το 2019 (φορολογικό 2018) ήταν η πρώτη χρονιά που κάποιο ζευγάρι μπορούσε να υποβάλλει ξεχωριστές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος. Με αυτόν τον τρόπο δεν επιβάλλεται πλέον στις γυναίκες να ακολουθούν φορολογικά τον σύζυγο τους και τους παρέχεται η αυτονόητη δυνατότητα να αποφασίζουν για τα φορολογικά τους. 

Παράλληλα βέβαια με τις χωριστές δηλώσεις και σε κάποιες περιπτώσεις σώζονται καταθέσεις ( αν βρίσκονται σε λογαριασμό μέλους του ανδρόγυνου που δεν έχει οφειλές στην εφορία ενώ το άλλο μέλος έχει οφειλές ) ή και περιουσίες . Ωστόσο η χωριστή δήλωση έχει δύο βασικούς περιορισμούς που τα ζευγάρια θα πρέπει να σταθμίσουν πριν αποφασίσουν να κάνουν χωριστή δήλωση . 

Τεκμήρια

Η πρώτη είναι ότι απαραιτήτως θα πρέπει τα εισοδήματά τους να καλύπτουν απολύτως τα τεκμήρια διαβίωσης. Σε περίπτωση υποβολής κοινής δήλωσης οι υπόχρεοι «επιβαρύνονται» από κοινού με 5.000 ευρώ τεκμήριο διαβίωσης. Αυτό είναι το ποσό που θεωρεί το υπουργείο ότι ξοδεύει κατ ελάχιστο ένα ζευγάρι για διαβίωση. 

Αντίθετα αν το ζευγάρι υποβάλλει δυο ξεχωριστές δηλώσεις θα επιβαρυνθούν με 3.000 ευρώ τεκμήριο διαβίωσης ο καθένας. Έτσι αθροιστικά προκύπτει μια «επιβάρυνση» κατά 1.000 ευρώ σε τεκμαρτό εισόδημα από ότι αν έκαναν κοινή δήλωση. Στην κοινή δήλωση γίνεται αλληλοεπικάλυψη τεκμηρίων μεταξύ του ζεύγους. Με λίγα λόγια αυτό σημαίνει πως δεν θα μπορεί ο ένας να χρησιμοποιήσει αυτόματα τα εισοδήματα του άλλου για την κάλυψη των τεκμηρίων.

Στις χωριστές δηλώσεις αυτό δεν ισχύει και τα εισοδήματος του κάθε ενός θα πρέπει να καλύπτουν τα τεκμήρια του που μπορεί να προέρχονται από την κατοχή ακινήτων και μέσω μεταφοράς. Αν τα τεκμήρια είναι μεγαλύτερα από τα εισοδήματα τότε το «τυχερό» μέλος του ανδρόγυνου θα έχει αντιμετώπιση μη μισθωτού . Αν τα εισοδήματα είναι πάνω από 6500 ευρώ και τα τεκμήρια πάνω από 9000 ευρώ ( σε αυτά τα όρια ο φορολογούμενος αντιμετωπίζεται ως μισθωτός ) τότε ο υπόλογος θα πρέπει να πληρώσει φόρο από το πρώτο ευρώ και να υποστεί προκαταβολή φόρου 100% για τον επόμενο χρόνο.  

Έστω φορολογούμενοι με 8.000€ εισόδημα για τον υπόχρεο και 8.000€ για τη σύζυγο , με ένα αυτοκίνητο 1.600 κυβικών με τεκμήριο 6.400€ καθώς και ένα σπίτι 75 τ.μ. με τεκμήριο 3.000€ κυριότητας υπόχρεου. Με την επιλογή κοινής δήλωσης του ζευγαριού δεν θα φορολογηθούν καθώς τα τεκμαρτά τους εισοδήματα ανέρχονται σε 14.400€ τα οποία καλύπτονται από το συνολικό τους εισόδημα των 16.000€. 

Στην περίπτωση που το ζευγάρι επιλέξει να υποβάλει χωριστές δηλώσεις τότε ο φορολογούμενος θα κληθεί να καταβάλει φόρο για τη διάφορα των τεκμαρτών του εισοδημάτων 12.400€ έναντι των πραγματικών 8.000€ με τη επιβάρυνση του φόρου να ανέρχεται σε 968€, ή (εφόσον έχει) να χρησιμοποιήσει εισοδήματα προηγουμένων ετών για την ανάλωση κεφαλαίου. Αποδείξεις αφορολόγητο.

Το δεύτερο θέμα είναι οι αποδείξεις οι οποίες και για φέτος θα χτίζουν το αφορολόγητο Με την επιλογή χωριστών δηλώσεων δεν μπορεί ο ένας σύζυγος να χρησιμοποιήσει τις έξτρα αποδείξεις που ενδεχομένως έχει ο άλλος και απαιτούνται για την εξασφάλιση του αφορολογήτου. 

Με τα δεδομένα που ισχύουν για το έτος 2020 και μετά, στο παράδειγμα του προηγούμενου ζευγαριού για τα εισοδήματα τους θα χρειάζονταν 2.400 ευρώ αποδείξεων ο καθένας για να κατοχυρώσουν το αφορολόγητο. Στην περίπτωση που η σύζυγος έχει 5000 ευρώ αποδείξεις και ο σύζυγος 1000 ευρώ τότε, με τις χωριστές δηλώσεις ο σύζυγος θα κληθεί να πληρώσει 22% φόρο στα 1400 ευρώ αποδείξεων που δεν έχει. Δηλαδή 308 ευρώ φόρο επιπλέον σε σύγκριση με το εάν υπέβαλλαν κοινή δήλωση. 

Τα πράγματα α γίνουν πιο πιεστικά στις επόμενες δηλώσεις όταν το κάθε μέλος του αντρόγυνου θα πρέπει να συγκεντρώσει το 30% του εισοδήματός σε αποδείξεις. Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί πως παρόλο που και στις κοινές δηλώσεις εισοδήματος γίνεται ξεχωριστός προσδιορισμός του φόρου για τα δυο μέλη, και έχουν τη δυνατότητα να ανήκουν σε διαφορετικές Δ.Ο.Υ. αλλά και να λαμβάνουν επιστροφή φόρου ανεξάρτητα αν το άλλο μέλος οφείλει φόρους, υπάρχει ένα μειονέκτημα που αφορά στα προσωπικά δεδομένα. Με την κοινή δήλωση όταν κάποια υπηρεσία ζητήσει το Ε1 του ενός συζύγου αυτομάτως θα δει και τα δεδομένα του άλλου.