Οι επιστήμονες καταλήγουν: Στη νότια Αφρική η κοιτίδα της ανθρωπότητας

Η προγονική κοιτίδα όλων των ανθρώπων που ζουν σήμερα, υπήρξε μια περιοχή νότια του ποταμού Ζαμβέζη της Αφρικής, στη βόρεια Μποτσουάνα, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική έρευνα.

Οι ανατομικά σύγχρονοι άνθρωποι (Homo sapiens) εμφανίσθηκαν στην Αφρική πριν από περίπου 200.000 χρόνια, όμως έως τώρα παρέμενε ασαφές και αντικείμενο διαμάχης πού ακριβώς αυτό συνέβη. Δύο είναι οι βασικές υποψήφιες περιοχές για την κοιτίδα της ανθρωπότητας: η ανατολική Αφρική (με βάση κυρίως τα απολιθώματα που έχουν ανακαλυφθεί) και η νότια Αφρική (με βάση κυρίως τις γενετικές αναλύσεις). Η νέα μελέτη ενισχύει τη δεύτερη άποψη.

Οι ερευνητές από την Αυστραλία, τη Ναμίμπια, τη Νότια Αφρική και τη Νότια Κορέα, με επικεφαλής την καθηγήτρια Βανέσα Χέις του Ινστιτούτου Ιατρικών Ερευνών Garvan και του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature”, συνέλλεξαν δείγματα αίματος από την Αφρική και συνδύασαν γενετικά, εθνογλωσσολογικά, παλαιογεωγραφικά και παλαιοκλιματολογικά δεδομένα. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο «ιδρυτικός» πληθυσμός όλων των σύγχρονων ανθρώπων αναδύθηκε πιθανότατα στη νότια Αφρική, στην περιοχή Μακγκντικγάντι-Οκαβάνγκο.

Σήμερα αυτή η περιοχή στη βόρεια Μποτσουάνα κυριαρχείται από ερήμους και αλυκές, αλλά κάποτε φιλοξενούσε μια τεράστια λίμνη, διπλάσια σε μέγεθος από τη σημερινή αφρικανική λίμνη Βικτώρια. Πριν από περίπου 200.000 χρόνια η αρχαία εκείνη λίμνη άρχισε να διασπάται, δημιουργώντας έναν απέραντο υγροβιότοπο.

Σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις, οι πρόγονοι του ανθρώπου εγκαταστάθηκαν σε εκείνη την υγρή και καταπράσινη περιοχή, μένοντας εκεί για τουλάχιστον 70.000 χρόνια, εωσότου το κλίμα της Αφρικής άλλαξε (πιθανώς λόγω μεταβολής στον άξονα περιστροφής της Γης) και έπρεπε να μεταναστεύσουν ξανά. Καθώς είχαν διαμορφωθεί πράσινοι «διάδρομοι» στις περιοχές που περιέβαλαν τη λίμνη, οι πρώτοι εκείνοι ανθρώπινοι πληθυσμοί, πριν από 110.000 έως 130.000 χρόνια, μετακινήθηκαν αρχικά προς τα βορειοανατολικά και στη συνέχεια προς τα βορειοδυτικά, ενώ μια άλλη ομάδα παρέμεινε στην «πατρίδα» της ανθρωπότητας μέχρι σήμερα, στην ευρύτερη περιοχή Καλαχάρι.

Οι πρώτες εκείνες μετακινήσεις προς τα βόρεια και στα ενδότερα της Αφρικής άνοιξαν το δρόμο για τις κατοπινές μεταναστεύσεις ακόμη πιο βόρεια και τελικά για την «έξοδο» του Homo sapiens από την Αφρική προς την Μέση Ανατολή και την Ευρώπη.