Σε “ενεργειακή” μέγγενη η οικονομία το δεύτερο εξάμηνο του έτους

Σε θολό τοπίο κινείται ο προϋπολογισμός, καθώς δεν έχει τέλος το νέο ράλι της τιμης φυσικού αερίου κι βέβαια της ενέργειας. Ήδη το φυσικό αέριο στον Ολλανδικό δείκτη TTF, “φλερτάρει” με τα επίπεδα άνω των των 145-148 ευρώ, καταγράφοντας αύξηση το διάστημα 1η Ιουνίου – 1η Ιουλίου, 70%, από 87 ευρώ/ MWh στα 147,5 ευρώ.

Οι δε τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρεμπορική αγορά, κινούνται πέριξ των 300 ευρώ/MWh. Τη Δευτέρα, η Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς (ΤΕΑ) της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, έφτασε τα 323,78 ευρώ/MWh, καταγράφοντας αύξηση 9,2%. Η, δε, μέση τιμή για τις πρώτες μέρες του ιουλίου είναι στα 300.84 ευρώ/MWh.

“Είμαστε σε μια φάση μεγάλης αβεβαιότητας, κυρίως λόγω του φυσικού αερίου. Πριν 10 ημέρες ήμουν πολύ πιο αισιόδοξος. Τώρα οι τιμές του αερίου έχουν αυξηθεί. Υπάρχει ένας σοβαρός κίνδυνος για τα δημοσιονομικά από όλη αυτή την κατάσταση” δήλωνε χαρακτηριστικά ο Θόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας στον ΑΝΤ1 και στην εκπομπή “Πρωινοί Τύποι” το προπερασμένο Σαββατοκύριακο δίνοντας το στίγμα καθώς αναμένεται να ξεκινήσει από τον Ιούλιο ο νέος μηχανισμός για την αγορά ρεύματος.

Ξεπερασμένο το σενάριο

Να σημειωθεί, ότι με βάση τα σημερινά δεδομένα, το δημοσιονομικό σενάριο για το νέο μηχανισμό, που προβάλλει η κυβέρνηση, ως “ανάχωμα” στην ενεργειακή ακρίβεια, έχει ήδη ξεπεραστεί. Όπως έχει πει, άλλωστε, ο κ. Σκυλακάκης το σχέδιο εργασίας βασιζόταν σε τιμές αερίου μέχρι 100 ευρώ/MWh.

Ωστόσο, τώρα, ήδη η τιμή “πετάει” πολύ πάνω από τα 140 ευρώ/MWh χωρίς να ξέρει κανείς το τι θα συμβεί, εάν ο πρόεδρος Βλ. Πούτιν συνεχίσει να κάνει “γυμνάσια” στην Ευρώπη με την παροχή αερίου. Αναπόφευκτα έτσι, καθώς η χρηματιστηριακή τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας κινείται όλο αυτό το διάστημα πάνω από τα 300 ευρώ η MWh, δημιουργούνται πολλαπλά προβλήματα.

Υπενθυμίζεται ότι με βάση τις εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου, το δημοσιονομικό κόστος για τη στήριξη των λογαριασμών ενέργειας στην περίπτωση που η τιμή χονδρικής του ρεύματος παραμείνει στα 300 ευρώ ανά μεγαβατώρα θα πάει στο 1,5 δισ. ευρώ, ενώ αυτή τη στιγμή υπάρχουν προϋπολογισμένα περίπου 850 εκατ. ευρώ για το συγκεκριμένο μέτρο, στη βάση τιμών αερίου μέχρι 100 ευρώ ανά MWh.

Επίσης κάθε 10 ευρώ μου ανεβαίνει η τιμή του φυσικού αερίου αφαιρούνται από το ΑΕΠ 500 με 600 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, ενώ η ίδια αύξηση απαιτεί 300-400 εκατ. ευρώ έξτρα δαπανών από τον προϋπολογισμό για να διατηρηθεί ο στόχος επιστροφής των τιμολογίων του ρεύματος σε επίπεδα κοντά σε αυτά που ίσχυαν πριν την ενεργειακή κρίση. Ισχύει βεβαίως και το αντίστροφο, αλλά όσα συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας.

Βέβαια, λόγω της εφαρμογής της κυβερνητικής παρέμβασης στη χονδρεμπορική αγορά ρεύματος, το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης θα διαθέτει περισσότερα χρήματα από την επιβολή πλαφόν στα έσοδα που λαμβάνουν οι ηλεκτροπαραγωγοί ανάλογα με την τεχνολογία παραγωγής.

Οι τιμές ρεύματος και οι επιδοτήσεις

Για να “κρατηθεί”, πάντως, το πλάνο για προσιτή τιμή ρεύματος, σε επίπεδα όσο τα περσινά του καλοκαιριού, δηλαδή στα 18 λεπτα περίπου ανά KWh, θα πρέπει να δοθούν περισσότερα χρήματα, εφόσον οι προμηθευτές στις βασικές τους τιμές μια και η ρήτρα καταργείται, θα ενσωματώσουν τα νέα κόστη.

Να σημειωθεί, επίσης, ότι με βάση όσα ισχυρίστηκε στην τελευταία Γ.Σ της επιχείρησης ο Γ. Στάσσης, η ενεργοποίηση του μηχανισμού των επιδοτήσεων, τόσο μέσω του ΤΕΜ, όσο και το πλαφόν στις αποζημιώσεις των μονάδων παραγωγής, ανάλογα με την τεχνολογία που χρησιμοποιούν, θα φέρει τις τιμές στα επίπεδα του περσινού Οκτωβρίου και Νοεμβρίου, δηλαδή πάνω από τα 20-22 λεπτά ανά MWh.

Σε κινούμενη άμμο ο προϋπολογισμός

Είναι προφανές, ότι με αυτά τα δεδομένα, εάν συνεχιστεί η ίδια εικόνα, το όλο μακροοικονομικό σενάριο, που έχει ήδη αναθεωρηθεί, μια φορά, θα τεθεί και πάλι σε αμφισβήτηση, λόγω και των μεγάλων αναγκών για επιδοτήσεις.

Άλλωστε, με βάση, πηγές του οικονομικού επιτελείου, η δημοσιονομική πορεία εξαρτάται από την τιμή του φυσικού αερίου, αλλά και τον τουρισμό. Για το φυσικό αέριο, η εικόνα έχει άρδην αλλάξει σε σχέση με το σενάριο για το νέο πακέτο μέτρων και το νέο μηχανισμό αποζημίωσης μονάδων παραγωγής ενέργειας με χρήση πλαφόν, (έχει ληφθεί υπόψη μια ενδεικτική τιμή στα 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα για το αέριο).

Εφόσον υπάρχουν υπερβάσεις, αναμένεται να τεθούν σοβαρά δημοσιονομικά ζητήματα, ενώ, αντίστροφα, μια τυχόν πτώση θα δώσει χώρο για δημοσιονομικές κινήσεις. Επίσης, κρίσιμη είναι και η επίδραση της αύξησης των επιτοκίων, που ήδη έχει τρχοδρομήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Ο τουρισμός

Όσον αφορά τον τουρισμό, τουλάχιστον μέχρι το Σεπτέμβριο θα “κάνει το καθήκον” του και πάλι δίνοντας το αναγκαίο οξυγόνο σε κοινωνία και οικονομία. Το τι θα γίνει μετά, είτε λόγω πληθωρισμού, είτε λόγω της εικόνας των διεθνών αεροδρομίων, μένει να φανεί, με τον προβληματισμό να είναι πάντως έντονος σε πολλούς παράγοντες του κλάδου.

“Η εικόνα που έχουμε είναι ότι θα πάει καλά” αναφέρουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου τονίζοντας ότι οι κρατήσεις και η ψυχολογία κινούνται σε θετικό έδαφος. “Βλέπουμε και το δικό μας κόσμο που δεν επηρεάζεται από τον πόλεμο. Φαίνεται από τα έσοδά μας. Η πανδημία έχει δημιουργήσει την ανάγκη για να βγει έξω ο κόσμος.

Ακόμη και ο πόλεμος δεν οδήγησε σε αντίστροφη κίνηση. Ακόμα και οι δηλώσεις Γερμανών αξιωματούχων δεν φαίνεται να επηρεάζουν. Δεν επηρέασαν ούτε οι πολεμικές εξελίξεις όσο περίμενε κανείς. Και κυρίως δεν αλλαζει η τουριστικη διάθεση, ενδεχομένως γιατι έχουν συγκεντρωθεί αποταμιεύσεις” αναφέρουν σχετικά δίνοντας το στίγμα ότι ο τουρισμός εκτός απροόπτου θα πάει καλά.

Πολιτική πίεση

Παρά, όμως, την πολύ καλή πορεία του τουρισμού η κυβέρνηση, έναντι της κατάστασης με το ρεύμα και τα καύσιμα, αντιμετωπίζει έντονη κοινωνική πίεση και προσπαθεί να τις αποκρούσει προτάσσοντας τις κινήσεις που έχει κάνει στο μέτωπο του διαθέσιμου εισοδήματος.

Ερωτηθείς, χαρακτηριστικά, στην εκπομπή «Πρωινοί Τύποι» του ΑΝΤ1 ο Υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, τόνισε ότι: “Είχαμε υποσχεθεί να μειώσουμε φόρους και νομίζω τα έχουμε καταφέρει σημαντικά σε αυτό το επίπεδο”.

Αναφερόμενος ειδικά στα μέτρα στήριξης 8,5 δισ. ευρώ, είπε πως, παρά την καλή μεγάλη εικόνα που διαφαίνεται στην οικονομία, η κυβέρνηση «αντιλαμβάνεται τη μεγάλη εικόνα κι έρχεται και παρεμβαίνει με μέτρα».

«Όλοι πληρώνετε πολύ λιγότερους φόρους, το προσπερνάμε με ευκολία και κοιτάμε μόνο τις τιμές στα σούπερ μάρκετ. Υπενθυμίζω ότι, και φέτος η χώρα θα έχει έλλειμμα. Αν μεγαλώσει το έλλειμμα, η χώρα θα πρέπει να δανειστεί και οι πολίτες να το πληρώσουν», είπε σχολιάζοντας τις προτάσεις για περαιτέρω μειώσεις των φόρων και υπενθύμισε πως «τα χαμηλότερα εισοδήματα έχουν μείωση στον ΕΝΦΙΑ και στον φόρο εισοδήματος».

Σε ερώτηση για μείωση του ΦΠΑ στα βασικά προϊόντα, απάντησε:

«Πηγαίνω κι εγώ σούπερ μάρκετ και βλέπω, βλέπω ότι στη βενζίνη υπάρχει μείωση 4-5%. Έχουμε μία εικόνα όλων των παραμέτρων, όλων των καταθέσεων, που αυξήθηκαν την τελευταία διετία.

Σήμερα εξαντλήσαμε όλον το δημοσιονομικό χώρο. Τα 8,5 δις είναι το μεγαλύτερο πακέτο μέτρων στην Ευρώπη».

Σημείωσε ωστόσο ο Υπουργός Οικονομικών ότι, εκτιμά πως το Σεπτέμβριο «θα δούμε τι θα κάνουμε με τα καύσιμα, να δούμε τι θα γίνει με το ρεύμα, που αν ανέβει κι άλλο, θα έχουμε κι άλλες παρεμβάσεις και την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης».

Σε ερώτηση για το αν τα μέτρα θα είναι πριν ή μετά τις εκλογές, ο Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε πως «ο σχεδιασμός είναι σχεδιασμός τετραετίας. Στις 20 Αυγούστου η χώρα βγαίνει από το καθεστώς αυξημένης επιτήρησης» και ξεκαθάρισε ότι, «δεν είμαστε κυβέρνηση των επιδομάτων, αλλά κυβέρνηση της μείωσης των φόρων».

Πάντως, είναι προφανές, ότι με τιμές ενέργειας σε αυτά τα ύψη, με το τοπίο να είναι εντελώς αβέβαιο, ειδικά μετά τον Σεπτέμβρη, οπότε και η αύρα του καλοκαιριού θα έχει “ξεθυμάνει”, οι αναφορές για αύξηση του εισοδήματος ενδεχομένως να μην αρκούν, ειδικά για τα μεσαία στρώματα που λόγω ενέργειας αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο φτωχοποίησης.

Στο φόντο αυτό ερμηνεύεται και η διαρροή των εισηγήσεων για πολιτικές εξελίξεις, που μάλιστα αναμένεται να είναι περιπεπλεγμένες, λόγω του εκλογικού νόμου, με τα σενάρια σχηματισμού ή μη κυβέρνησης, πολλαπλά.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις