Χόσνι Μουμπάρακ: Πέθανε ο πρώην πρόεδρος της Αιγύπτου

Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 91 ετών, ο έκπτωτος πρόεδρος της Αιγύπτου Χόσνι Μουμπάρακ. Ο τέταρτος πρόεδρος της χώρας, κυβέρνησε την Αίγυπτο για περίπου 30 χρόνια, πριν υποχρεωθεί να παραδώσει την εξουσία τον Φεβρουάριο του 2011 ως αποτέλεσμα της Αραβικής Άνοιξης.

Γεννήθηκε στις 4 Μαΐου του 1928, στο Καφρ-ελ-Μεσέλχα της διοικητικής περιφέρειας Αλ Μινουφίγια, που βρίσκεται στην περιοχή του Δέλτα του Νείλου, στην καρδιά της Αιγύπτου. Με την αποφοίτηση του από το Λύκειο, ο Μουμπάρακ εισήχθη στην Αιγυπτιακή Στρατιωτική Ακαδημία, από όπου και αποφοίτησε με πτυχίο στις Στρατιωτικές Επιστήμες.

Το 1950 εισήχθη στην Ακαδημία Πολεμικής Αεροπορίας, από όπου και αποφοίτησε με πτυχίο στις Αεροπορικές Επιστήμες. Έκτοτε υπηρέτησε σε πολλές διοικητικές θέσεις στην Αιγυπτιακή Πολεμική Αεροπορία ως πιλότος, εκπαιδευτής, σμηναγός και Διοικητής Βάσης. Το 1964, ο Μουμπάρακ ήταν επικεφαλής της αιγυπτιακής στρατιωτικής αποστολής στην πρώην Σοβιετική Ένωση και στη συνέχεια διορίσθηκε Διοικητής της Δυτικής Αεροπορικής Βάσης, στο Δυτικό Αεροδρόμιο του Καΐρου.

Κατά την περίοδο 1967-1972, είχε διορισθεί Διοικητής της Ακαδημίας Πολεμικής Αεροπορίας και Αρχηγός Επιτελείου της Αιγυπτιακής Πολεμικής Αεροπορίας, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το 1972, οπότε και έγινε αντιπτέραρχος της Αιγυπτιακής Πολεμικής Αεροπορίας και υφυπουργός Στρατιωτικών. Τον Οκτώβριο του 1973 προήχθη στον βαθμό του πτεράρχου. Τον Απρίλιο του 1975 ονομάσθηκε Αντιπρόεδρος της Αιγύπτου και το 1978 διορίσθηκε αντιπρόεδρος του Εθνικού Δημοκρατικού Κόμματος της Αιγύπτου (NDP).

Μετά τη δολοφονία του προκατόχου του, προέδρου Ανουάρ Σαντάτ, στις 6 Οκτωβρίου 1981, έγινε ο 4ος Πρόεδρος της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου, και πρόεδρος του Εθνικού Δημοκρατικού Κόμματος της Αιγύπτου (NDP). Επανεξελέγη στις εκλογές του 1987, 1993, 1999 και 2005.

Σύμφωνα με το BBC, ο Μουμπάρακ έχει επιζήσει έξι συνολικά δολοφονικών επιθέσεων. Τον Ιούνιο του 1995 φέρεται να έλαβε χώρα μια δολοφονική απόπειρα με εμπλεκόμενη την ισλαμιστική οργάνωση Αλ-Γκαμάα αλ-Ισλαμίγια, ενώ ο πρόεδρος βρισκόταν στην Αιθιοπία για τη διάσκεψη κορυφής του Οργανισμού Αφρικανικής Ενότητας (σημερινής Αφρικανικής Ένωσης). Ακολούθησαν έρευνες για συλλήψεις ισλαμιστών. Το 1999 συνελήφθησαν 20.000 άτομα, τα οποία σχετίζονταν με επαναστατικές ισλαμικές οργανώσεις.

Κατά την περίοδο της προεδρίας του, το 1989, η Αίγυπτος έγινε ξανά δεκτή στους κόλπους του Αραβικού Συνδέσμου. Στον Πόλεμο στον Κόλπο το 1991, η Αίγυπτος τάχθηκε υπέρ του Κουβέιτ και έστειλε δυνάμεις εναντίον του Ιράκ. Σε αντάλλαγμα, οι ΗΠΑ, η Ευρώπη και τα κράτη του Περσικού Κόλπου χάρισαν στην Αίγυπτο χρέη ύψους περίπου 20 δισ. δολαρίων.

Η στάση του Μουμπάρακ άλλαξε στον δεύτερο πόλεμο του Ιράκ, το 2003. Ο Αιγύπτιος πρόεδρος τάχθηκε εναντίον της εισβολής στο Ιράκ, τονίζοντας ότι έπρεπε πρώτα να επιλυθεί η ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση. Επίσης, ισχυρίστηκε ότι ο πόλεμος θα μπορούσε να γεννήσει “100 Μπιν Λάντεν”.

Η κυβέρνηση του προέδρου Μουμπάρακ ενδιαφέρθηκε για την επίλυση του παλαιστινιακού. Το 2008 πέτυχε την κατάπαυση του πυρός ανάμεσα στο Ισραήλ και την Χαμάς.

Το 2009 η κυβέρνησή του απαγόρευσε την αντιπολεμική διάσκεψη στο Κάιρο, η οποία επέκρινε την έλλειψη ανάληψης δράσης εναντίον του Ισραήλ.

Η φυλάκιση και η αθώωση

Στις 2 Ιουνίου 2012 ο Μουμπάρακ καταδικάστηκε από αιγυπτιακό δικαστήριο σε ισόβια κάθειρξη για το θάνατο διαδηλωτών το 2011. Μετά το τέλος της δίκης, ο Μουμπάρακ αντιμετώπισε μια σειρά προβλημάτων υγείας και νοσηλευόταν σε στρατιωτικό νοσοκομείο.

Τον Νοέμβριο του 2014 το δικαστήριο, το οποίο εκδίκασε την έφεση κατά της πρωτοβάθμιας απόφασης, αθώωσε τελικά τον Μουμπάρακ από όλες τις κατηγορίες για τα γεγονότα. Στις 13 Ιανουαρίου 2015, με απόφαση του Εφετείου, ακυρώθηκε η μοναδική καταδίκη του Μουμπάρακ που είχε απομείνει, η φυλάκιση 3 ετών για υπεξαίρεση δημοσίου χρήματος.

Στις 4 Απριλίου ξεκίνησε η επαναληπτική δίκη του Μουμπάρακ για διαφθορά στο Εφετείο του Καΐρου. Έπειτα από την επαναληπτική δίκη, στις 9 Μαΐου 2015, ο Μουμπάρακ και οι γιοι του καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης.

Στις 2 Μαρτίου 2017, ο Μουμπάρακ αθωώθηκε από τις κατηγορίες για το θάνατο διαδηλωτών στις ταραχές του 2011 από το ανώτατο δικαστήριο της Αιγύπτου και απελευθερώθηκε στις 24 Μαρτίου μετά από έξι χρόνια κράτησης.

Σίγουρος για τη δικαίωση

Πολλοί Αιγύπτιοι που έζησαν όλη την περίοδο της διακυβέρνησης του Μουμπάρακ θεωρούν ότι ήταν μια περίοδος απολυταρχίας και ευνοιοκρατικού καπιταλισμού. Η ανατροπή του οδήγησε στη διεξαγωγή των πρώτων ελεύθερων εκλογών στην Αίγυπτο, οι οποίες έφεραν στην εξουσία τον ισλαμιστή πρόεδρο Μοχάμεντ Μόρσι.

Ο Μόρσι έμεινε μόλις έναν χρόνο στην εξουσία καθώς οι μαζικές διαδηλώσεις το 2013 οδήγησαν στην ανατροπή του από τον τότε επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων, τον στρατηγό Άμπντελ Φάταχ Σίσι, ο οποίος είναι τώρα πρόεδρος.

Στο μεταξύ, πρόσωπα της εποχής του Μουμπάρακ απαλλάσσονται το ένα μετά το άλλο από κατηγορίες σε βάρος τους και νόμοι που περιορίζουν τις πολιτικές ελευθερίες έχουν προκαλέσει φόβους μεταξύ των ακτιβιστών περί επιστροφής του παλαιού καθεστώτος.

Ο Μουμπάρακ υπεραμυνόταν πάντοτε της αθωότητάς του και είχε πει ότι η ιστορία θα τον κρίνει ως έναν πατριώτη που υπηρέτησε με αυταπάρνηση την πατρίδα του.