Σε ποιον ανήκει το prosecco; Οι Κροάτες αμφισβητούν το ΠΟΠ των Ιταλών

Το prosecco είναι το Νο1 σε πωλήσεις, κρασί του πλανήτη. Τα ετήσια έσοδα εκτιμώνται στα 2.4 δισεκατομμύρια ευρώ. Και μέχρι σήμερα είναι πιστοποιημένο από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως προϊόν ΠΟΠ (προστατευόμενη ονομασία προέλευσης) της Ιταλίας. Αυτό είναι κάτι που αμφισβητούν χρόνια οι Κροάτες. Επισήμως για πρώτη φορά το έκαναν το 2013 (όταν μπήκαν στην ΕΕ), όταν το αίτημα τους απορρίφθηκε. Το ξαναέκαναν φέτος και εξασφάλισαν ημέρα συζήτησης.

Πριν προχωρήσουμε, να πούμε πως σύμφωνα με μελέτη που έκανε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2020 η αγορά των προϊόντων με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης αξίζει κοντά στα 75 δισεκατομμύρια ευρώ και τα μισά προϊόντα είναι κρασιά.

Τι έχει συμβεί

Η Ιταλία έχει δημιουργήσει ολόκληρο σύστημα επισήμανσης και νομικής προστασίας των κρασιών της, από το 1963 και την εμφάνιση της μεταξύ των ιδρυτικών μελών της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (νυν ΕΕ). Δανείστηκε αυτό που ίσχυε στη Γαλλία (Appellation d’origine contrôlée) και το αναθεώρησε το 1992, προκειμένου να είναι σύμφωνο με τη νέα νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την προστατευόμενη ονομασία προέλευσης. Στη λίστα με τα Denominazione di Origine Protetta (DOP) θα βρείτε -μεταξύ άλλων- το Chianti το Barolo και το Prosecco. Οι Κροάτες έρχονται να αμφισβητήσουν το τελευταίο, που ειρήσθω εν παρόδω πήρε το όνομα του από το ομώνυμο χωριό (που ανήκει στην Tεργέστη) που έχει τον καρπό σταφυλιού του εξόχως δημοφιλούς αφρώδους οίνου. Λέγεται glera.

Για την ιστορία, στο χωριό Προσέκοτο μεγαλύτερο ποσοστό των κατοίκων είναι Σλοβένοι, ενώ οι κάτοικοι μιλούν και σλοβενικά και ιταλικά. Το μέρος ήταν ανέκαθεν συνδεδεμένο με την οινοποίηση. Κατά τους Κροάτες, Σλοβενοϊταλοί ήταν οι πρώτοι παραγωγοί του οίνου και προερχόταν από το σταφύλι που λέγεται glera και είναι η βάση του prosecco και του prosekar. Η πρώτη γραπτή αναφορά στον κρασί prosecco που διασώζεται μέχρι σήμερα, είναι αυτή στις αρχές του 1600 (αναφέρεται το κρασί ‘από προσέκο’ για να προσδιοριστεί το χωριό της ‘καταγωγής’). Το 1800 αναφέρθηκε για πρώτη φορά ως “αφρώδης οίνος”.

Η λέξη ‘prosecco’ υπήρχε ως prossecho από το 1308 (και μετά ως prosec, prossegk, prosseck). Έχει σλοβενική ρίζα και προέρχεται από το ουσιαστικό prosek που σημαίνει “μονοπάτι που ανοίγει μέσα στο δάσος”. H ιστορία αφορά τις περιόδους του βενετικού και αυστροουγγρικού ελέγχου, πριν ταξιδέψει -με τους μετανάστες- βορειοδυτικά στην Ιταλία και νότια στην κροατική δαλματική ακτή.

Ακριβώς δίπλα από το χωριό Προσέκο είναι η Κροατία και για αυτό οι Κροάτες οινοπαραγωγοί υποστηρίζουν πως το δικό του prosek (όνομα γλυκού επιδορπίου κρασιού) προϋπήρχε του προσέκο “κατά 300 χρόνια. Άρα προϋπάρχει του συστήματος επισήμανσης και νομικής προστασίας των κρασιών που έχει η Ιταλία και της προστασίας που απολαμβάνει από την ΕΕ”.

Δεν έμειναν μόνο στα λόγια, αλλά έθεσαν σχετικό ζήτημα (αίτημα) στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή που το έβαλε στην ατζέντα με τα θέματα προς συζήτηση.

Ο γενικός διευθυντής της κοινοπραξίας Prosecco DOP, Λούκα Τζιάβι δήλωσε στο Associated Press ότι “το πρόβλημα για εμάς, δεν είναι ότι οι Κροάτες παραγωγοί -που ειρήσθω εν παρόδω παράγουν πολύ μικρό φιαλών- μπαίνουν στην αγορά μας, αλλά η σύγχυση που ενδεχομένως να προκληθεί στους καταναλωτές”. Ο Λάντισλαβ Ίλτσιτς, μέλος της ΕΕ από την Κροατία απάντησε πως “οι καταναλωτές δεν θα συγχυστούν. Το prosek πρέπει λάβει νόμιμα την προστατευόμενη ονομασία προέλευσης και οι παραγωγοί θα πρέπει να έχουν πλήρη πρόσβαση στην αγορά”.

Η επιχειρηματολογία των φίλα προσκείμενων στους Ιταλούς

Η European Federation of Origin Wines ετοιμάζεται να υπερασπιστεί τους Ιταλούς στη συζήτηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επί του θέματος, που θα γίνει τους επόμενους μήνες. Στην επιχειρηματολογία ανήκει το γεγονός ότι το σταφύλι glera που δίνει το prosecco, παράγεται από τρεις κοινοπραξίες που εκτείνονται σε εννέα ιταλικές επαρχίες, στους πρόποδες των Άλπεων και σε ‘καμπύλη’ με την Αδριατική Θάλασσα. Κάθε χρόνο ‘βγάζουν’ περισσότερα από 550 εκατομμύρια μπουκάλια.  Το prosekar είναι από ίσο μείγμα σταφυλιών glera και δυο άλλων ειδών που παρασκευάζεται από δώδεκα μικροπαραγωγούς. Μέχρι πριν λίγες δεκαετίες, η παραγωγή γινόταν κυρίως στα σπίτια και ο οίνος μοιραζόταν μεταξύ συγγενών, φίλων και γειτόνων.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις