Χονγκ Κονγκ: Ένα χρόνο μετά, φέρει ακόμα τα σημάδια της διαδήλωσης της 9ης Ιουνίου

Πεζοδρόμια των οποίων τα πλακόστρωτα έχουν αντικατασταθεί από σκυρόδεμα, διαβάσεις σε πεζογέφυρες καλυμμένες με πλέγματα, καλά φρουρούμενες πανεπιστημιουπόλεις… έναν χρόνο μετά την έναρξη των διαδηλώσεων, η αστική όψη του Χονγκ Κονγκ μοιάζει πως έχει μεταλλαχθεί για πάντα.

Πριν από έναν χρόνο, στις 9 Ιουνίου 2019, ένα πλήθος που εκτιμάτο ότι έφθανε το ένα εκατομμύριο διαδήλωνε στο κέντρο της οικονομικής αυτής μητρόπολης ενάντια σε μία νομοθεσία, που στόχο είχε να διευκολύνει την έκδοση κακοποιών ή άλλων παραβατών προς την ηπειρωτική Κίνα.

Το κίνημα, που γοργά εξελίχθηκε σε μία διαμαρτυρία κατά των επεμβάσεων του Πεκίνου στα εσωτερικά της πάλαι ποτέ βρετανικής αποικίας, διήρκεσε έως τον Δεκέμβριο, με καθημερινές κινητοποιήσεις που η έντασή τους συχνά εκτραχύνθηκε σε συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής.

Υποσκελισμένο από την πανδημία του κορονοϊού και τους περιορισμούς που επεβλήθησαν, το κίνημα διαμαρτυρίας πασχίζει να ξαναβρεί τη δυναμική του στους δρόμους. Δρόμους που ακόμη φέρουν τα “στίγματα” αυτής της άνευ προηγουμένου κινητοποίησης αφότου πέρασε το Χονγκ Κονγκ υπό κινεζικό έλεγχο το 1997.

Ιδιαίτερα εμφανή μάλιστα είναι τα σημάδια αυτά στο Πολυτεχνείο (PolyU), που τον περασμένο Νοέμβριο βρέθηκε στο επίκεντρο των πλέον σφοδρών συγκρούσεων. Τα επιβλητικά του κτήρια από κόκκινο τούβλο πλέον περιβάλλονται από χοντρά πλαστικά φράγματα γεμάτα νερό και φρουροί ελέγχουν σχολαστικά την ταυτότητα όποιου επιθυμεί να εισέλθει.

Αυτά τα μεγάλα και υπερβολικά βαριά για να τα μετακινήσουν οι διαδηλωτές, φράγματα έχουν τοποθετηθεί και περιμετρικά πολλών άλλων “ευαίσθητων” κτηρίων, όπως στο Νομοθετικό Συμβούλιο (LegCo, το τοπικό Κοινοβούλιο), σε πολλά αστυνομικά τμήματα και υπουργεία, όπως και σε κινεζικές αντιπροσωπείες στο Χονγκ Κονγκ.

Οι δε περιπολίες των αστυνομικών σπάνια αριθμούν λιγότερους από τέσσερις άνδρες κι αυτοί πάντοτε φέρουν την πάνοπλη εξάρτυση των κατασταλτικών δυνάμεων, αντί για τη συνήθη μπλε στολή τους.

Πολλές επιχειρήσεις με κινεζικά κεφάλαια ή που οι διαδηλωτές τις εγκαλούν ότι στηρίζουν το κομμουνιστικό καθεστώς, έχουν διατηρήσει στις προσόψεις τους τα ξύλινα προστατευτικά πλαίσια, που είχαν τοποθετηθεί όταν οι υαλοπίνακές τους είχαν καταστραφεί από τα πιο ακραία στοιχεία των διαδηλωτών.

Τα πλακόστρωτα στα πεζοδρόμια, που στον ορυμαγδό των συγκρούσεων με την αστυνομία είχαν χρησιμοποιηθεί ως ‘βλήματα’ δεν έχουν αντικατασταθεί. Τη θέση τους έχει πάρει μία ομοιογενής επίστρωση σκυροδέματος, η οποία δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως όπλο. Ορισμένοι διαδηλωτές είχαν όμως τον χρόνο να εγχαράξουν πολιτικά συνθήματα προτού αυτό στεγνώσει.

Πολλές πεζογέφυρες που διασταυρώνονται με τις μεγάλες οδικές αρτηρίες έχουν καλυφθεί με πλέγματα πυκνής πλέξης για να αποφευχθεί η ρίψη αντικειμένων προς το οδόστρωμα ώστε να δημιουργηθούν εμπόδια στην κίνηση.

“Καθ’ όλη τη διάρκεια των διαδηλώσεων του 2019, οι διαδηλωτές αποδόμησαν τον αστικό ιστό, χρησιμοποιώντας τις αστικές υποδομές για να εξυπηρετήσουν τον αγώνα τους”, τονίζει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο δικηγόρος από το Χονγκ Κονγκ Άντονι Νταπιράν, ο οποίος έχει συγγράψει αρκετά βιβλία για τα κοινωνικά κινήματα στην πρώην βρετανική αποικία.

“Όταν κατανόησε αυτές τις τακτικές, η τοπική κυβέρνηση αντέδρασε ανάλογα, απομακρύνοντας όλα τα αστικά κινητά στοιχεία που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν οι διαδηλωτές για τις ανάγκες της αντίστασής τους και για την κατασκευή οδοφραγμάτων”, προσθέτει.

Για πολλούς μήνες δεν είχε μείνει καμία μεταλλική μπάρα στους δημόσιους χώρους. Οι διαδηλωτές είχαν αναδειχθεί σε ειδικούς για να τις αφαιρούν με γαλλικά κλειδιά και ηλεκτρικά κατσαβίδια, για να τις συγκεντρώνουν μετά, πλέκοντάς τες σε πρόχειρα οδοφράγματα, συγκρατώντας τες με πλαστικές ταινίες.

Στο ίδιο διάστημα είχαν πληθύνει επίσης και οι λεγόμενοι “τοίχοι του Λέννον”, δηλ. πλήθος συνθήματα γραμμένα σε χαρτί και κολλημένα σε έναν τοίχο, μία πρόσοψη, όπως επίσης και πολυάριθμα καλλιτεχνικά γκράφιτι με πολιτικό περιεχόμενο. Πολλά από αυτά επιβιώνουν ακόμη και διατηρούνται ως κόρη οφθαλμού σε εκείνες τις συνοικίες που οι κάτοικοί τους διάκεινται εχθρικά προς την τοπική κυβέρνηση.