Γαλοπούλα: Η προέλευση της λέξης

Οι γιορτές είναι μαύρες μέρες για τις γαλοπούλες που έχουν την ατυχία να ζουν στον χριστιανικό κόσμο, οπότε, το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτές, πριν τις τσακίσουμε στο γιορτινό τραπέζι, είναι να τις γνωρίσουμε, να μάθουμε από πού κρατά η σκούφια τους.

Λοιπόν, η γαλοπούλα είναι ένα πτηνό του γένους “μελεαγρίς” και είναι αυτόχθονο της Βόρεια Αμερικής – αυτό σημαίνει πως πριν ανακαλυφθεί ο Νέος Κόσμος, οι γαλοπούλες, γενικά, είχαν πολύ μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής… Τα παχουλά αυτά πτηνά, λέγονται και ινδόρνιθες, κούρκοι, διάνοι και γάλοι. Η γαλοπούλα είναιι υποκοριστικό του γάλος. Η λέξη παράγεται από το βενετικό “gallo”,  από το λατινικό “gallus” που σημαίνει “πετεινός”. Η ετυμολογία της λέξης “gallus” είναι αβέβαιη. Πιθανώς σχετίζεται, λέει ο κύριος Μπαμπινιώτης, με την ονομασία “Gallia”, οπότε “γκάλους” είναι το πτηνό της Γαλατίας. Όσο για το “διάνος”, προφανώς παράγεται από το “Ινδιάνος”, την ονομασία δηλαδή που έδωσαν στους αυτόχθονες Αμερικανούς οι πρώτοι Ευρωπαίοι εισβολείς, νομίζοντας πως βρίσκονται στις Ινδίες. Όσο για το “κούρκος”, αυτή είναι μια λέξη με σλάβικη ρίζα.

Αυτά για τις γαλοπούλες, και μη νομίζετε πως κάνω τον έξυπνο – κι εγώ τις τιμώ στο γιορτινό τραπέζι. Τις σκοτώνουμε που τις σκοτώνουμε για να τις φάμε, ας τις σεβαστούμε τουλάχιστον, κι ας αφήσουμε τις γελοίες υποκρισίες, όπως αυτή του Προέδρου των ΗΠΑ, που δίνει χάρη την Ημέρα των Ευχαριστιών σε μια γαλοπούλα. Χάρη! Λες και έκανε κανένα έγκλημα η καημένη… Τέλος πάντων, φά’ την, αλλά μην την προσβάλλεις…

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.