Αλλαγή: Μια λέξη με ιστορία

Η αλλαγή είναι μια πολύ σημαντική λέξη για τη Φύση, αλλά, όπως φαίνεται, και για την πολιτική. Οι ειδικοί επιστήμονες, λένε πως ό,τι δεν αλλάζει, ό,τι δεν εξελίσσεται, ό,τι δεν προσαρμόζετται στις νέες καταστάσεις, εξαφανίζεται, χάνεται. Τα έμβια όντα άλλαξαν και αλλάζουν, για να καταφέρουν να επιβιώσουν – το ίδιο και τα πολιτικά όντα.

Λοιπόν, η πρώτη σημασία της λέξης αλλαγή είναι η μεταβολή προσώπου, αντικειμένου, κατάστασης, το να γίνεται κάποιος διαφορετικός από ότι ήταν. Έχουμε βέβαια την αλλαγή πορείας, την αλλαγή φύλου, αλλά και τις πολιτικές αλλαγές, που είναι βέβαια οι πολιτικές και κοινωνικές μεταβολές, όπως λέει το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, αλλά όχι πάντα προς το καλύτερο, να συμπληρώσω εγώ, δηλαδή προς το συμφέρον του λαού, και όχι των πολιτικών.

Τώρα, η λέξη παράγεται από το αρχαίο ρήμα αλλάσσω, το οποίο προέρχεται από το επίθετο «άλλος». Υπάρχουν δημιουργικές αλλαγές, να προσθέσω, ίσως και νομοτελειακές, όπως ας πούμε η κάμπια, που αλλάζει και γίνεται πεταλούδα, υπάρχουν όμως και οι αχρείαστες αλλαγές, επί τα χείρω, που ονομάζονται αλλοιώσεις.

Ας πούμε, ξαφνικά διαπιστώνετε πως η γεύση της αγαπημένης σας σοκολάτας έχει αλλάξει, έχει αλλοιωθεί είτε λόγω των συνθηκών συντήρησης και διακίνησης, είτε επειδή η εταιρεία που τη φτιάχνει αποφάσισε να τη νοθεύσει, κόβοντας το κόστος παραγωγής της στη μέση, για να αυξήσει τα κέρδη της – είναι κι αυτό μια αλλαγή. Σίγουρα όχι βελτίωση.

Ή, ας πούμε, η αλήστου μνήμης «Αλλαγή», το βασικό σλόγκαν κάποιοι παλιού Κινήματος, που πάνω της στηρίχθηκαν τόσες, μα τόσες ελπίδες. Σήμερα έχουμε και πάλι κάτι σαν κι αυτή την παλιά Αλλαγή, που μοιάζει μ’αυτή τη σοκολάτα που λέγαμε. Όντως τα πάντα αλλάζουν, αλλά όπως είπαμε, όχι πάντα προς το καλύτερο.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.