Ο πραγματικός στόχος της Τουρκίας με το Oruc Reis και το δίλημμα της Γερμανίας

Με το Oruc Reis να έχει φτάσει από χθες το απόγευμα στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης υποδέχεται σήμερα στην Αθήνα τον υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας, στον οποίο θα διαμηνύσει εν όψει και της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ την Πέμπτη και Παρασκευή πως πλέον η Ευρώπη πρέπει να αφήσει το καρότο και να πιάσει το μαστίγιο των κυρώσεων στην Τουρκία.

Ο πρωθυπουργός επικοινώνησε χθες τηλεφωνικά άλλωστε με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και τον ενημέρωσε ότι η Ελλάδα θα θέσει το ζήτημα της νέας αυτής μονομερούς ενέργειας στη Σύνοδο Κορυφής, ενώ Αθήνα και Λευκωσία χθες έθεσαν στη Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών και τη νέα παράνομη τουρκική NAVTEX νοτίως του Καστελόριζου, αλλά και το άνοιγμα του παραλιακού μετώπου της Αμμοχώστου. Τις ελληνικές και κυπριακές θέσεις υποστήριξε για άλλη μία φορά η Γαλλία στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων.

Η νέα διπλή τουρκική πρόκληση σε Καστελόριζο και Αμμόχωστο προκάλεσε εκνευρισμό και δυσφορία στο Βερολίνο, δεδομένου άλλωστε ότι η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ είχε παίξει μεσολαβητικό ρόλο μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας στα τέλη Ιουλίου και είχε στη συνέχεια βάλει φρένο στην επιβολή κυρώσεων στην Άγκυρα.

Έτσι ο κ.Μάας επισκέπτεται σήμερα την Αθήνα και τη Λευκωσία, δεν θα πάει όμως στην Άγκυρα όπως αρχικά είχε προγραμματιστεί με πηγές της γερμανικής κυβέρνησης να σχολιάζουν πως “δεν έχει κανένα νόημα”. Την ίδια στιγμή ο εκπρόσωπος της καγκελαρίας Στέφεν Ζάιμπερτ χαρακτήρισε μη συνετό βήμα την πραγματοποίηση ερευνών από την Τουρκία νοτίως του Καστελόριζου. Ερωτηθείς όμως τι θα γίνει με τις κυρώσεις σε βάρος της Άγκυρας που είχαν συζητηθεί και στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής, απάντησε ότι δεν θέλει να κάνει εικασίες.

Η Γερμανία βρίσκεται σε δύσκολη θέση, καθώς είχε προστατεύσει την Τουρκία από άμεση επιβολή κυρώσεων ή ένα αυτοματοποιημένο μηχανισμό επιβολής κυρώσεων, δίνοντας βάση στις τουρκικές διακηρύξεις περί αποκλιμάκωσης. Η μαλακή στάση της Γερμανίας απέναντι στην Άγκυρα οφείλεται σε πολλές αιτίες, όπως το προσφυγικό και οικονομικοί λόγοι. Ενώ καθοριστική είναι και η στάση της Ισπανίας και της Ιταλίας, που έχουν οικονομικά συμφέροντα στην Τουρκία και φαίνεται πως και σε αυτή τη Σύνοδο Κορυφής θα είναι σύμμαχοι της Άγκυρας απέναντι σε ενδεχόμενο κυρώσεων.

Είναι σαφές όμως εκ των πραγμάτων και παρά τους αρχικούς πανηγυρισμούς της κυβέρνησης, πως ήταν λάθος ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν αποφάσισε έναν αυτοματοποιημένο μηχανισμό κυρώσεων. Και είναι επίσης σαφές ότι ένας απώτερος στόχος της Τουρκίας είναι με τις νέες προκλήσεις να πιέσει εκ νέου ώστε να ανοίξει η ατζέντα των διερευνητικών επαφών, η οποία σύμφωνα και με το κείμενο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αφορά αποκλειστικά στην οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών.

Οι διερευνητικές επαφές Ελλάδας- Τουρκίας βέβαια εκ των πραγμάτων ξαναπαγώνουν, τουλάχιστον μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής. Και η Αθήνα καταβάλλει κάθε προσπάθεια για να δείξει ότι εκείνη επιθυμεί το διάλογο. Ένα διάλογο όμως που κρύβει όπως έχει γράψει το News 24/7 και παγίδες.

Οι προθέσεις της Άγκυρας έγιναν σαφείς με τη χθεσινή ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ που κάλεσε την Ελλάδα να αφήσει τις μαξιμαλιστικές θέσεις και εμμέσως πλην σαφώς έθεσε και πάλι θέμα αποστρατικοποίησης των νησιών του Αιγαίου. Ενώ το γεγονός ότι η νέα παράνομη NAVTEX φτάνει στα 6,5 ναυτικά μίλια, αποτελεί ευθεία αμφισβήτηση του δικαιώματος επέκτασης χωρικών υδάτων της Ελλάδας.

Η Τουρκία με άλλα λόγια δεν θέλει να ξεκινήσουν διερευνητικές επαφές με τη συγκεκριμένη και αυστηρή ατζέντα που αποδέχεται η Ελλάδα και επιπλέον θέλει να δημιουργήσει τετελεσμένα στο Αιγαίο. Και παίζει με τη φωτιά μέχρι να πετύχει το στόχο της. Καθώς η τέταρτη κατά σειρά παράνομη τουρκική NAVTEX φέρνει ακόμη πιο κοντά τον κίνδυνο ενός θερμού επεισοδίου.