Σαράντα χρόνια “Ευρωπαίοι”. Πώς πέρασαν…

Αυτή η περίοδος δεν ενδείκνυται για να θυμάται κανείς επετείους. Η Βουλή των Ελλήνων όμως θυμήθηκε τα 40 χρόνια που κλείνουν από το 1981 οπότε και ολοκληρώθηκαν πλήρως οι διαδικασίες για την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, την μετέπειτα Ευρωπαϊκή Ένωση. (Η σχετική συμφωνία βέβαια υπογράφθηκε στις 28 Μαΐου του 1979 από τον τότε πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή, οπότε ίσως πιο σωστό είναι να μιλάμε για τα 42 χρόνια. Αλλά …Βουλή είναι αυτή, ότι θέλει κάνει).

Την ερχόμενη Πέμπτη θα έχουμε και πανηγυρική συνεδρίαση του κοινοβουλίου και ανάλογη φωταγώγηση του κτιρίου. Με ομιλίες του αρμόδιου αναπληρωτή υπουργού Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, του προέδρου της Βουλής Κώστα Τασούλα, του επίτροπου Μαργαρίτη Σχοινά, του αντιπροέδρου του Ευρωκοινοβουλίου Δημήτρη Παπαδημούλη αλλά και του προέδρου Νταβίντ Σασόλι.

Όπως αναφέρουν οι διοργανωτές στόχος των εκδηλώσεων αυτών είναι «να τροφοδοτήσουν τη δημόσια συζήτηση για τον απολογισμό τεσσάρων δεκαετιών της Ελλάδας ως κράτους μέλους της Ένωσης, πώς η ένταξη στους ευρωπαϊκούς θεσμούς άλλαξε τη χώρα και πόσο καθορίζει πλέον τη ζωή και τις προοπτικές της».

Θεωρητικώς είναι καλή ιδέα και κάποτε αυτό πρέπει να γίνει. Μία τεκμηριωμένη, νηφάλια και ουσιαστική συζήτηση. Με στοιχεία, αριθμούς, γεγονότα και κυρίως πολιτική αποτίμηση. Για το πώς επέδρασε η ένταξη της χώρας στην Ε.Ε σε δύο κυρίως πεδία: Την οικονομία και την εξωτερική της πολιτική.

Φυσικά για να υπάρξει συζήτηση πρέπει να υφίσταται λόγος και αντίλογος (εάν υπάρχει).

Το πρόβλημα είναι ότι διαχρονικά οι περισσότερες κυβερνήσεις των τελευταίων 40 χρόνων ουδέποτε επέτρεψαν να συμβεί κάτι τέτοιο. Κατά κύριο λόγο οι πιο πολλές κυβερνήσεις της Νέας Δημοκρατίας και αυτές του μετα-Παπανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ.

Εάν ανατρέξει κανείς στην στάση που τηρούσε η Νέα Δημοκρατία του Γεώργιου Ράλλη το 1980, όταν το ανερχόμενο ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου αμφισβητούσε την επιλογή της ένταξης της χώρας στην ΕΟΚ τι θα βρει; Την υστερική κινδυνολογία και την καταστροφολογία. Έγκαλούσε το ΠΑΣΟΚ ότι οδηγεί την χώρα στο περιθώριο, με τεράστιες συνέπειες για την οικονομία και με απομόνωση της Ελλάδας απέναντι στις διαθέσεις της Τουρκίας.

Μια στάση που έρχονταν σε αντίθεση με την τακτική του ιδρυτή της Ν.Δ Κωνσταντίνου Καραμανλή. Ενός πρωτεργάτη της ιδέας του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της χώρας. Παράλληλα όμως ενός πολιτικού που στήριζε πεισματικά, αλλά με επιχειρήματα την είσοδο της χώρας στην ΕΟΚ. Τουλάχιστον όπως τότε την φανταζόντουσαν, τόσο αυτός όσο και άλλοι ευρωπαίοι ηγέτες: Σαν μια απάντηση της Ευρώπης στα ερωτήματα που έθετε η πλανητική πραγματικότητα του ψυχρού πολέμου.

Η τάση αυτή σε σημαντικό βαθμό επανήλθε και στην νεώτερη «καραμανλική» περίοδο της Ν.Δ από το 1997 έως το 2009. Τότε που το να αμφισβητήσει κανείς επιλογές των Βρυξελλών (όπως π.χ με τον νόμο για τον βασικό μέτοχο) δεν θεωρούνταν «έγκλημα καθοσιώσεως». Δίχως πάλι να σημαίνει άρνηση της ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας.

Μια ακόμη φάση ευρω-υστερίας καταγράφεται την λεγόμενη «σημιτική περίοδο» από το 1996 ώς το 2004. Η ένταξη της χώρας στην ευρωζώνη ανάχθηκε σε «εθνικό στόχο». Όποιος τολμούσε να αμφισβητήσει τις πολιτικές σκληρής λιτότητας που ακολουθήθηκαν για να «πιαστούν» τα υψηλά «standards» που είχε θέσει η Γερμανία, ήταν στην καλύτερη «γραφικός» ή «οπισθοδρομικός». Στην χειρότερη «υπονομευτής της εθνικής προσπάθειας». Τα αποτελέσματα τα διαπιστώσαμε χρόνια αργότερα. Τόσο με τα μεγάλα σκάνδαλα που ακόμη ανακαλύπτουμε πτυχές τους, όσο και με την οικονομική κρίση που έχει άρρηκτη σχέση με εκείνη την περίοδο. Για τα ελληνοτουρκικά καλύτερα να μην συζητάμε.

Στα μνημονιακά χρόνια το πράγμα απογειώθηκε. Το «σκληρό μπλόκ» που υποστήριξε την διατήρηση της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας με κάθε τίμημα, απλώθηκε σε πολλούς πολιτικούς χώρους από την δεξιά ως το κέντρο. Τα «μέτωπα της λογικής» υπερασπίστηκαν ακραίες επιλογές και πολιτικές «εσωτερικής υποτίμησης». Αυτές που υπαγόρευσαν οι άτενγκτοι οικονομικοί «χρυσοί κανόνες» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία είχε πλέον υποστεί πολλαπλές μεταλλάξεις.

Το έλλειμα δημοκρατίας και η φτωχοποίηση που επέφεραν αποτέλεσε την βάση για σημαντικές εναλλακτικές αναζητήσεις και αλλαγές οπτικής. Την ίδια στιγμή όμως δημιούργησαν αρνητικές κοινωνικο-πολιτικές διεργασίες από τις οποίες προέκυψε και το ναζιστικό μόρφωμα της Χρυσής Αυγής.

Ακολούθησε η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην διακυβέρνηση της χώρας. Τα αντιπολιτευτικά «ευρω-μέτωπα» διατηρήθηκαν, με το δόγμα του …«βάστα Σόϊμπλε» να προκαλεί το κοινό αίσθημα. Το καυτό (πολιτικά) καλοκαίρι του 2015 και το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου ήταν αποφασιστική καμπή σε αυτή την υπόθεση. Με τα αποτελέσματα που όλοι ξέρουμε και διαμόρφωσαν το πολιτικό σκηνικό που σήμερα γνωρίζουμε.

Στον καιρό της παγκόσμιας πρόκλησης του Covid 19, η Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει λίγη για την αντιμετώπιση των κοινωνικών αναγκών. Είναι αναποτελεσματική στην αντιμετώπιση της νόσου. Άβουλη να εκπονήσει ένα ουσιαστικό πρόγραμμα στήριξης των κοινωνιών που την απαρτίζουν. Άγεται και φέρεται από τις συμφωνίες για τα εμβόλια με τις φαρμακευτικές εταιρίες. Μόλις τελειώσει η πανδημία μας ετοιμάζει – όπως όλα δείχνουν- ένα ακόμη σκληρό πρόγραμμα προσαρμογής.

Έχουν περάσει όπως είπαμε 40 χρόνια. Κάποια από αυτά με πολύ μεγάλες εντάσεις. Θα ακολουθήσουν κι άλλα. Η πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων στην Ελλάδα δηλώνει υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής.

Παρόλα αυτά μια δημόσια συζήτηση για την φύση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την οριοθέτηση των σχέσεων της Ελλάδας με αυτή, που να εμπλέκει μεγάλο μέρος των πολιτών, δεν έχει μπορέσει ακόμη να γίνει. Την θέλει άραγε -ειλικρινά- κανείς;

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε τις Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο, με την αξιοπιστία και την εγκυρότητα του News247.gr