Λωποδύτης: Τι σημαίνει

Μια αστεία σκηνή, που θα δείτε σε πολλές κωμωδίες, είναι κι εκείνη του λουομένου στη θάλασσα, ο οποίος βλέπει ένα τύπο να του κλέβει τα ρούχα, που είχε αφήσει στην παραλία πριν βουτήξει. Ε, αυτός ο κλέφτης, αν θέλουμε να κυριολεκτήσουμε, ονομάζεται “λωποδύτης”. Βέβαια τη λέξη τη χρησιμοποιούμε για να χαρακτηρίσουμε ένα μικροκλέφτη γενικά, ιδίως αντικειμένων, και δευτερευόντως έναν απατεώνα. Όμως, ετυμολογικά, “λωποδύτης” είναι ο κλέφτης ρούχων. Η λέξη παράγεται από το “λώπη”, με ωμέγα, απ’ όπου βγαίνει ο τύπος “λώπος”, που σημαίνει “ρούχο, ιμάτιο”.  Η λέξη προέρχεται από το ρήμα “λέπω”, δηλαδή “αποφλοιώνω’, “ξεφλουδίζω” – από το ίδιο ρήμα παράγεται και το λέπι των ψαριών. Τώρα το δύτης, είναι από το ρήμα “δύω”, δηλαδή “βυθίζω”, “βουτώ”.

Οι αρχαίοι έλεγαν λωποδύτες ακριβώς αυτούς που έβαζαν χέρι στα ενδύματα των λουομένων και των ταξιδιωτών. Στα λεξικά υπάρχει και ο λωποδύταρος, δηλαδή ο επιδέξιος κλέφτης, ο κλεφταράς. Τώρα, κατά πόσον είναι αληθινά αστείο να σου κλέβουν τα ρούχα καθώς εσύ κολυμπάς αμέριμνος, είναι μια άλλη κουβέντα, που θα την κάνουμε όταν μιλήσουμε για το χιούμορ.

Σίγουρα είναι αστείο για τον λωποδύτη που βουτάει τα ρούχα, και ίσως για τον θεατή που καγχάζει βλέποντας ένας μισόγυμνο κακομοίρη να σκούζει, μην μπορώντας να κάνει τίποτα για να εμποδίσει τον κλέφτη από εκεί που βρίσκεται. Ο θεατής της λωποδυσίας, και γενικότερα της αλλότριας δυστυχίας, γελά, γιατί πιστεύει πως πάντοτε την πατάνε οι άλλοι, και ποτέ αυτός – κούνια που τον κούναγε όμως.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.