Τα πρόσωπα της Επανάστασης: Ο Κάρολος Φαβιέρος

Γάλλος φιλέλληνας, στρατηγός και διοικητής του τακτικού στρατού της Ελλάδας κατά τον αγώνα του 1821.

ΕΦΗ ΠΑΥΛΟΓΕΩΡΓΑΤΟΥ
17 Ιουνίου 2021 11:54

Ο Κάρολος Φαβιέρος (Charles Nicolas Fabvier) γεννήθηκε το 1782 στο Ποντ α Μουσόν. Σπούδασε στην Πολυτεχνική Σχολή του Παρισιού και συμμετείχε στους Ναπολεόντειους Πολέμους. Σε ηλικία 30 ετών ήταν συνταγματάρχης, είχε τιμηθεί με τον Ταξιάρχη της Λεγεώνας της Τιμής και είχε πάρει τον τίτλο του βαρόνου.

Το 1808 στάλθηκε στην Περσία για να οργανώσει τον περσικό στρατό. Κατά την περίοδο 1822-1823 πολέμησε στην Ισπανία στο πλευρό της φιλελεύθερης παράταξης. Στα τέλη του 1823 έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, με το ψευδώνυμο Μπορέλ και αποβιβάζεται στο Ναβαρίνο, «με τη σκέψη να ιδρύσει αγροτική και βιομηχανική αποικία για τους εξόριστους συναδέλφους του», Γάλλους και Ιταλούς βοναπαρτιστές, οι οποίοι είχαν καταφύγει στην Ισπανία και Αγγλία.

Η Ελληνική Κυβέρνηση ενέκρινε το σχέδιό του για την οργάνωση αποικίας και του παραχώρησε έκταση 30.000-40.000 στρεμμάτων, την οποία ο Φαβιέρος συμφώνησε να αποπληρώσει, ενώ παράλληλα θα οργάνωνε προγράμματα εκμάθησης τεχνικών γεωργίας και βιομηχανίας, αλλά και στρατιωτικής εκπαίδευσης.

Τον Μάιο του 1825 ξαναγυρίζει στην Ελλάδα και στις 30 Ιουλίου ο Παν. Ράδιος, συνταγματάρχης και επιφορτισμένος με τα καθήκοντα του αρχηγού του τακτικού σώματος στρατού, παραδίδει στον Φαβιέρο στην πλατεία Πλατάνου, τώρα Συντάγματος του Ναυπλίου τη διοίκηση του στρατού. Τον Μάρτιο του 1826 ο Φαβιέρος, άνευ διαταγών και με δική του πρωτοβουλία, οδήγησε τον στρατό στην Κάρυστο, όπου ηττήθηκε από τον Ομέρ Πασά τον Καρυστινό. Στις αρχές Αυγούστου του 1826 έλαβε μέρος στη μάχη του Χαϊδαρίου μαζί με τον Γεώργιο Καραϊσκάκη, όπου τελικά, εξαιτίας διαφωνιών, οι Έλληνες ηττήθηκαν.

Στις 30 Νοεμβρίου 1826 ο Φαβιέρος με 650 άντρες διέσπασε την πολιορκία της Ακρόπολης μεταφέροντας πολεμοφόδια, αλλά στις 24 Μαΐου 1827 συνθηκολόγησε.

Το καλοκαίρι του 1827 έλαβε μέρος στην εκστρατεία της Χίου, η οποία ωστόσο διακόπηκε. Μετά από διαφωνία με τον Καποδίστρια, το 1828 έφυγε από την Ελλάδα και πήγε στη Γαλλία. Το 1830 διορίστηκε φρούραρχος του Παρισιού, το 1839 έγινε γενικός επιθεωρητής στρατού και το 1845 ομότιμος της Άνω Βουλής. Το 1842 η Γ’ Ελληνική Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας τον ανακήρυξε επίτιμο Έλληνα πολίτη και του απονεμήθηκε από τον Όθωνα ο Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Σωτήρος (Πηγή 1, Πηγή 8). Με τον θάνατό του τον Σεπτέμβριο του 1855, η Κυβέρνηση εξέδωσε διάταγμα επίδοσης συλλυπητηρίων, κηρύχθηκε τριήμερο πένθος στον Ελληνικό στρατό και πραγματοποιήθηκε μνημόσυνο στον Καθεδρικό ναό Αθηνών με λόγο που εκφώνησε ο αντισυνταγματάρχης Γ. Καρατζάς, αλλά και στου Ναυπλίου, όπου τον επικήδειο εκφώνησε ο συνταγματάρχης και φρούραρχος Αθηνών Τουρέ (Touret), μπροστά στο Μνημείο φιλελλήνων ή Αψίδα Τουρέ (Πηγές 2-7).

Ο Φαβιέρος κατηγορήθηκε από πολλούς οπλαρχηγούς που άφησαν απομνημονεύματα, αλλά και από ιστορικούς, ότι το αποτέλεσμα των επιχειρήσεων στο Χαϊδάρι κρίθηκε από την αλαζονεία του, την έλλειψη διάθεσης συνεργασίας από την πλευρά του και την επιθυμία του για προσωπική δόξα. Οι γνώσεις και οι στρατιωτικές εμπειρίες του Φαβιέρου πιθανότατα δεν ανταποκρίνονταν στις ανάγκες και τις δυνατότητες του ελληνικού αγώνα, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου διεξαγόταν με τις μεθόδους και τις τεχνικές του ανταρτοπόλεμου (Πηγή 8). Χαρακτηριστικό ωστόσο των δεσμών του με την Ελλάδα είναι ότι φόρεσε από την πρώτη στιγμή φουστανέλα και μαντήλι τυλιγμένο στο κεφάλι, όπως και οι Νικηταράς και Μακρυγιάννης (Πηγή 1).

_ΠΗΓΕΣ

_{«Charles – Nicolas Fabvier – Ο μεγάλος Γάλλος φιλέλληνας», Εταιρεία για τον Ελληνισμό και Φιλλεληνισμό,https://www.eefshp.org/charles-nicolas-fabvier-o-megalos-gallos-filellinas/ [ανάρτηση στις: 23/3/2020, τελευταία ανάκτηση: 1/11/2020]
Πρωινός Κήρυξ, αρ. φ. 305, 28-9-1855, σ. 2
Πρωινός Κήρυξ, αρ. φ. 306, 8-10-1855, σ. 3-4
Πρωινός Κήρυξ, αρ. φ. 307, 17-10-1855, σ. 4
Η Ελπίς, αρ. φ. 821, 28-9-1855, σ. 1, σ. 4
Η Ελπίς, αρ. φ. 822, 5-10-1855, σ. 3
Αθηνά, αρ. φ. 2319, 28-9-1855, σ. 3
«Φαβιέρος Κάρολος (1782-1855)», Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού, https://argolikivivliothiki.gr/2009/03/06/φαβιέρος-κάρολος-1783-1855/ [αναρτήθηκε στις 6/3/2009, τελευταία ανάκτηση στις: 31/10/2020]}