Η πρώτη επιτυχημένη μεταμόσχευση οργάνου από γουρούνι σε άνθρωπο

Σύμφωνα με το Health Resources & Services Administration στις ΗΠΑ είναι περισσότεροι από 106.000 οι νεφροπαθείς που υπάρχουν στην επίσημη λίστα αναμονής για ένα νεφρό. Το 2020 έγιναν 22.800 σχετικές μεταμοσχεύσεις. Τα στοιχεία αναφέρουν πως ο μέσος χρόνος αναμονής -στα περισσότερα κέντρα- είναι τρία με 5 χρόνια, καθώς για να προκύψει συμβατός δότης πρέπει να υπάρξει νεφρό, άρα πρέπει να υπάρχουν δωρητές και μετά να διαπιστωθεί ότι είναι συμβατοί. Στην Ευρώπη ο χρόνος αναμονής είναι μεταξύ δύο και 4 χρόνων, ενώ υπάρχει ένα 3.4% που χρειάστηκε να περιμένει περισσότερο από πέντε χρόνια.

Το 2020 η λίστα της Eurotransplant, οργανισμός που είναι υπεύθυνος για τους δωρητές οργάνων από Αυστρία, Βέλγιο, Κροατία, Γερμανία, Ουγγαρία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία και Σλοβενία είχε 14.019 μέλη. Τα όργανα που ήταν διαθέσιμα από ανθρώπους που είχαν πεθάνει, ήταν 6.356. Τα 2581 ήταν νεφρά. Εξακόσιοι εξήντα οκτώ (668) άνθρωποι πέθαναν ενώ περίμεναν για μόσχευμα. Το 2019 η Ισπανία είχε μακράν το υψηλότερο ποσοστό μεταμοσχεύσεων νεφρού στην Ευρώπη, με 73.8 επεμβάσεις, ανά 1.000.000 κατοίκους. Ακολούθησαν οι Γαλλία και Ολλανδία (με 55.6 χειρουργεία ανά ένα εκατομμύριο κατοίκων).

Στην Ελλάδα η αναμονή για 1.200 νεφροπαθείς τελικού σταδίου έφτανε έως τα 7 χρόνια, σύμφωνα με στοιχεία που είχε δώσει ο Παναττικός Αθλητικός Σύλλογο Μεταμοσχεύσεων και Νεφροπαθών “Διαγόρας”, το 2019. 

Ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μεταμοσχεύσεων και διευθυντής της Χειρουργικής Κλινικής Μεταμοσχεύσεων του ΑΠΘ στο Ιπποκράτειο, καθηγητής Ιωάννης Φούζας, είχε ενημερώσει ότι αν μπορούσε να γίνει μεταμόσχευση νεφρού στο 30% των 12.000 νεφροπαθών τελικού σταδίου, οι ασθενείς αυτοί θα μπορούσαν να ζήσουν πολλά χρόνια με καλή ποιότητα ζωής. Παράλληλα το σύστημα υγείας θα εξοικονομούσε 600 εκατομμύρια ευρώ -το κόστος του κάθε νεφροπαθή τελικού σταδίου για το σύστημα υγείας ανέρχεται σε 50.000 ευρώ, ετησίως.

Τώρα μπορείτε να καταλάβετε πόσο σημαντικό νέο είναι  η επιτυχής μεταμόσχευση νεφρού από γενετικά τροποποιημένο γουρούνι, σε άνθρωπο που ήταν εγκεφαλικά νεκρός, στις 25 του περασμένου Σεπτεμβρίου. Ο νεφρός του χοίρου συνδέθηκε επιτυχώς, ‘φιλτράρισε’ τα απόβλητα και παρήγαγε ούρα, χωρίς να επιτεθεί το ανοσοποιητικό σύστημα της ασθενούς στο ξένο όργανο -κάτι που συμβαίνει συνήθως με τα μοσχεύματα από άλλους.

Η επιτυχής ξενομεταμόσχευση αποτελεί ορόσημο στον τομέα της σχετικής έρευνας που γίνεται επί δεκαετίες. “Είχε απόλυτα φυσιολογική λειτουργία” δήλωσε στο Associated Press ο γιατρός που ηγήθηκε της χειρουργικής ομάδας στο NYU Langone Health, ονόματι Ρόμπερτ Μοντγκόμερι, “δεν απορρίφθηκε άμεσα, κάτι για το οποίο ανησυχούσαμε”. Τόνισε ότι παρ’ όλο που το νεφρό δεν μεταμοσχεύθηκε πλήρως στο σώμα (συνδέθηκε με τα αιμοφόρα αγγεία στο άνω μέρος του ποδιού), το γεγονός ότι δεν απορρίφθηκε από το ανοσοποιητικό σύστημα της ασθενούς είναι ένα απίστευτο σημάδι. Χαρακτήρισε την επέμβαση ως “στιγμή μεταμόρφωσης”, αποκαλύπτοντας πως οι χειρουργοί παρατηρούσαν  “σε απόλυτη σιωπή” την άμεση λειτουργία.

Τα γουρούνια ερευνώνται εδώ και χρόνια, ως πιθανή πηγή αντικατάστασης οργάνων, καθώς δεν χρειάζονται πολύ χρόνο για να αναπαραχθούν “ενώ ήδη χρησιμοποιούνται για φαγητό, οπότε δεν υπάρχει το ηθικό πρόβλημα που αφορά τη χρήση οργάνων από πιθήκους”. Ήδη δε, γίνονται αντικαταστάσεις καρδιακής βαλβίδας χοίρου και δερματικών μοσχευμάτων, στα εγκαύματα. Προφανώς ωστόσο, η επέκταση της λίστας προκαλεί αντιδράσεις.

Στο NYU Langone Health δεν πήραν ολόκληρο το όργανο χοίρου, καθώς στα κύτταρα υπάρχει μόριο σακχάρου που είναι ξένο για το ανθρώπινο σώμα -και ως εκ τούτου οδηγεί σε απόρριψη. Αυτό που έκαναν ήταν να τροποποιήσουν γενετικά ένα γουρούνι, ώστε να μην παράγει αυτό το σάκχαρο. Η μέθοδος ονομάστηκε GalSafe και εγκρίθηκε από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ το Δεκέμβριο του 2020, για τη χρήση από άτομα με αλλεργία στο κρέας και ως πιθανή πηγή ανθρώπινης θεραπείας. Για να γίνει πηγή οργάνων προς δωρεά χρειάζεται επιπλέον έγκριση. Εν τούτοις, οι επιστήμονες κρατούν το θετικό αποτέλεσμα και το πώς μπορεί να αλλάξει όλη την εικόνα.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις