Οι αλήθειες της πανδημίας σε 15 έξυπνα σχέδια ενός Έλληνα γραφίστα

Είναι γεγονός ότι τους τελευταίους σχεδόν τρεις μήνες βιώνουμε μία πρωτόγνωρη πραγματικότητα λόγω της πανδημίας του κορονοϊού. Οι επιπτώσεις της πανδημίας ήταν άμεσες το προηγούμενο διάστημα, με την καραντίνα να αποτελεί μία από τις σημαντικότερες, αφού όλοι οι πολίτες κλήθηκαν να αυτοαπομονωθούν, ενώ η Ελλάδα θα θυμάται για πάντα το φετινό Πάσχα που ήταν αλλιώτικο και πολύ ιδιαίτερο. Παράλληλα, παρά την άρση των μέτρων, οι συνέπειες της πανδημίας συνεχίζουν να υπάρχουν και τις συναντάμε καθημερινά, επηρεάζοντας πολλούς τομείς, όπως τον εργασιακό κλάδο και δη των καλλιτεχνών, που “γέννησε” και το κίνημα “Support Art Workers”, αλλά και τη νέα κατάσταση στον χώρο της εκπαίδευσης και των σχολείων, που δημιούργησε αρκετές αντιδράσεις.

Ο γραφίστας και μουσικός Εύρος Βοσκαρίδης, δημιουργός του Evros Design, εμπνεόμενος από τις πρωτόγνωρες συνθήκες και από τη νέα πραγματικότητα δημιούργησε μια σειρά σχεδίων, που αποτυπώνουν εύστοχα όλα όσα ζήσαμε το προηγούμενο διάστημα, αλλά και όσα συνεχίζουμε να ζούμε.

Ο Εύρος Βοσκαρίδης γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Λευκωσία, σπούδασε Γραφιστική στο ΤΕΙ Αθήνας και Digital Design στη σχολή Βακαλό με υποτροφία, ενώ παράλληλα έκανε σπουδές κλασικού και παραδοσιακού βιολιού. Έχει λάβει πολλές διακρίσεις, όπως την πρώτη θέση στον διαγωνισμό γραφιστικής Designathon το 2016, το βραβείο Design στον διαγωνισμό Young Lions Greece, ενώ συμμετείχε στον διεθνή διαγωνισμό Young Lions στις Κάννες. Έχει επίσης διακριθεί στον διαγωνισμό αφίσας του Μουσείου Τυπογραφίας Χανίων. Έχει εργαστεί σε δημιουργικά γραφεία και διαφημιστικές εταιρείες στην Αθήνα καθώς και ως ελεύθερος επαγγελματίας. Μεγάλο μέρος της γραφιστικής του εργασίας αφορά στο πεδίο του πολιτισμού, έχοντας μεταξύ άλλων σχεδιάσει δισκογραφικές εκδόσεις και αφίσες συναυλιών για διάφορους καλλιτέχνες, όπως τον Ορφέα Περίδη, Σωκράτη Μάλαμα, Γιώργο Χατζηπιερή, Χαΐνηδες κ.α.

Ο Εύρος Βοσκαρίδης μιλά στο News 24/7 για τη δουλειά του ως γραφίστας και ως μουσικός, για την πανδημία του κορονοϊού, για το πώς αποτυπώνει την επικαιρότητα στα σχέδιά του και παρουσιάζει 15 αφίσες του, που περιγράφουν εύστοχα την πραγματικότητα και στέλνουν πολλαπλά μηνύματα.

Πώς ξεκίνησε η ιδέα του να σχεδιάσεις αφίσες για όσα ζούμε τον τελευταίο καιρό μέσα στην πανδημία του κορονοϊού;

Η αναπάντεχη αλλαγή στις ζωές μας και η εφαρμογή της καραντίνας, ταρακούνησαν την κοινωνία σε όλα τα επίπεδα. Η μίζερη τηλεοπτική ανακοίνωση των νέων κρουσμάτων και των θανάτων είχε αρχίσει να γίνεται μια καθημερινή τραγική ρουτίνα. Η αναζήτηση της ομορφιάς και του ωραίου είναι μια φυσική αντίδραση απέναντι σε τέτοιες δυσάρεστες καταστάσεις. Εκφράζεται μέσα από την εγγενή μας ανάγκη για δημιουργία και επικοινωνία.

Οι αφίσες σου σχετίζονται με την επικαιρότητα. Αυτό φαντάζομαι προϋποθέτει μια εγρήγορση από τη μεριά σου, ώστε να είσαι εντός των εξελίξεων. Πόσο εύκολα και γρήγορα σου έρχονται οι ιδέες σε αυτή την περίπτωση;

Είναι στη φύση του επαγγέλματος του γραφίστα να παρατηρεί, να παραμένει ενημερωμένος και ενεργός μέσα στην κοινωνία στην οποία ζει. Όταν καθημερινά σε απασχολεί και σε επηρεάζει ένα θέμα – το οποίο στην προκειμένη περίπτωση απασχολεί όλο τον πλανήτη – δεν μπορείς να μένεις άπραγος. Το μυαλό δέχεται συνεχώς πληθώρα πληροφοριών και ειδήσεων. Έτσι, οι ιδέες προκύπτουν με έναν τρόπο φυσικό και αποτελούν την πρώτη σπίθα για τη δημιουργία ενός έργου.

Ο γραφίστας οφείλει να έχει και έναν ρόλο ευθύνης απέναντι στα κοινωνικά προβλήματα

Ο σχεδιασμός εντυπωσιακών λογοτύπων, πρωτότυπων συσκευασιών, εντύπων και άλλων έργων οπτικής επικοινωνίας που έχουν εμπορικό σκοπό, καλύπτει ένα ευρύ φάσμα της γραφιστικής δραστηριότητας. Πέρα όμως από αυτά, θεωρώ πως ο γραφίστας οφείλει να έχει και έναν ρόλο ευθύνης απέναντι στα κοινωνικά προβλήματα και να προτείνει τρόπους επίλυσης αυτών μέσα από τη δουλειά του.

Οι αφίσες σου είναι ιδιαίτερα εύστοχες, καθώς κρύβουν τις περισσότερες φορές περισσότερες από μία αναγνώσεις και νοήματα: το προφανές και το πιο ουσιαστικό. Αυτό αποτελεί στόχο για σένα κάθε φορά που δημιουργείς ένα σχέδιο;

Πιστεύω ότι το προφανές και το απλό είναι και το ουσιαστικό. Ανάλογα με τη φύση του εκάστοτε σχεδίου, ο στόχος είναι διαφορετικός. Υπάρχουν περιπτώσεις που το νόημα πρέπει να είναι μόνο ένα, χωρίς περιθώρια παρερμηνείας από τον αναγνώστη. Άλλες φορές μπορεί ο σχεδιαστής να προκαλεί τον αναγνώστη να δώσει πολλαπλές ερμηνείες, να τον κάνει να σκεφτεί διαφορετικά και να του δημιουργήσει προβληματισμό, να εκφραστεί μέσα από ένα έργο ή ακόμα και να ταυτιστεί μαζί του.

Πρώτα σου έρχεται η ιδέα και έπειτα τη σχεδιάζεις; Ή ξεκινάς με κάτι βασικό και σου βγαίνει στην πορεία;

Η ιδέα είναι το πρώτο και βασικότερο στοιχείο ενός έργου. Από τη στιγμή που ξεκινά η διαδικασία του σχεδιασμού βέβαια, το σχέδιο μπορεί να σε οδηγήσει σε πολλά άλλα οπτικά μονοπάτια που δεν είχες αρχικά φανταστεί. Η βασική ιδέα όμως παραμένει ίδια.

Πώς επηρεάστηκε το επάγγελμα του γραφίστα μέσα στην κρίση του κορονοϊού; Βλέπουμε ότι ο χώρος του πολιτισμού πλήττεται σημαντικά. Εσύ συνεργάζεσαι και με καλλιτέχνες για τα artworks και τις αφίσες τους, αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξουν απώλειες;

Όπως όλα τα επαγγέλματα, έτσι και το δικό μας έχει πληγεί σημαντικά. Βέβαια το πλήγμα που δέχτηκαν άλλες μορφές τέχνης – κυρίως οι παραστατικές τέχνες – είναι ακόμα μεγαλύτερο. Ένας γραφίστας σήμερα μπορεί να ζει σε κάποιο απομακρυσμένο νησί και να εργάζεται με τα απαραίτητα εργαλεία του, ένα μολύβι, μια κόλλα χαρτί, έναν υπολογιστή, μια γραφίδα. Έχει τη δυνατότητα να παράξει ένα προϊόν και να το επικοινωνήσει ηλεκτρονικά, χωρίς να έχει φυσική αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους. Για έναν μουσικό ή έναν ηθοποιό, αυτό είναι πολύ δύσκολο έως και ακατόρθωτο.

Η πολιτεία αντιμετωπίζει τον πολιτισμό με επιφανειακό τρόπο

Φυσικά και υπάρχουν απώλειες. Βλέπεις ακόμα πιο ξεκάθαρα τώρα πώς συνδέονται οι διάφορες μορφές τέχνης μεταξύ τους. Μέσα από την κρίση αυτή έχουν αναδυθεί πολύ βασικά προβλήματα της χώρας, που προϋπήρχαν βέβαια της πανδημίας. Η πολιτεία αντιμετωπίζει τον πολιτισμό με επιφανειακό τρόπο και αδιαφορεί για τους επαγγελματίες των τεχνών. Έχουν γίνει αρκετές κινητοποιήσεις, έχουν πάρει θέση πολλοί και σημαντικοί καλλιτέχνες και πιστεύω πως το μήνυμα έχει ήδη σταλεί. Ας ελπίσουμε ότι με αφορμή τη δυσμενή αυτή κατάσταση, θα αλλάξει ριζικά ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε θεμελιώδη αγαθά της χώρας, όπως το σύστημα υγείας, την παιδεία και τον πολιτισμό της.

Πέρα από γραφίστας, είσαι βέβαια και μουσικός. Μέσα στην καραντίνα συμμετείχες σε μια πολύ όμορφη πρωτοβουλία με τα 100 βιολιά που έπαιξαν στο Youtube τον “Μπάλο”. Θα ήθελες να μου πεις δυο λόγια για αυτή τη μουσική συνάντηση;

Πολλοί καλλιτέχνες, μη έχοντας άλλον τρόπο, επέλεξαν να εκφραστούν διαδικτυακά κατά τη διάρκεια της καραντίνας. Ο “Μπάλος της καραντίνας” ήταν μια πρωτοβουλία του εξαιρετικού βιολιστή και εκπαιδευτικού Γιάννη Ζαρία, μέσα από την οποία συνέπραξαν πολλοί φίλοι και συνάδελφοι μουσικοί, μεταξύ των οποίων και εμβληματικές μορφές της ελληνικής βιολιστικής τέχνης. Ευχόμαστε η κίνηση αυτή να έδωσε χαρά σε κάποιους ανθρώπους, γνωρίζοντας όμως όλοι, ότι οι διαδικτυακές συναυλίες δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη συγκίνηση, την αλληλεπίδραση και την εσωτερική δόνηση που μπορεί να προκαλέσει μια ζωντανή παράσταση.