Η γιορτή της Υπαπαντής και η Ημέρα της Μαρμότας

Η Υπαπαντή του Κυρίου είναι μία από τις 12 μεγάλες γιορτές της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας και έχει συνδεθεί με την παράδοση που θέλει, τέτοια ημέρα, να γίνονται προβλέψεις για τον καιρό που θα ακολουθήσει. Την ίδια παράδοση έχουν και στην Αμερική με την Ημέρα της Μαρμότας που γιορτάζεται κάθε 2 Φεβρουαρίου, ανελλιπώς από το 1886. Πλήθος ατόμων συγκεντρώνεται στο Punxsutawney της Πενσιλβάνια και ετοιμάζεται να παρακολουθήσει τις κινήσεις μιας μαρμότας (του Φιλ). Γιατί το κάνουν αυτό; Γιατί θεωρούν ότι οι κινήσεις του εν λόγω σκίουρου προβλέπουν το πότε θα τελειώσει ο χειμώνας!

Στις ΗΠΑ και τον Καναδά θεωρούν ότι η μαρμότα, που είναι ένα είδος μεγαλόσωμου σκίουρου, ξυπνά από τη χειμερία νάρκη και κάνει την πρώτη προσπάθεια να ξεμυτίσει από τη φωλιά της. Αν η μέρα είναι συννεφιασμένη και δεν μπορέσει να δει τη σκιά της ,βγαίνει τελείως από τη φωλιά, κάτι που ερμηνεύεται πως η άνοιξη βρίσκεται κοντά. Αν όμως η μέρα είναι ηλιόλουστη και δει τη σκιά της, η μαρμότα ξαναμπαίνει στη φωλιά, γεγονός που σημαίνει ότι ο χειμώνας θα διαρκέσει ακόμα έξι εβδομάδες. Το έθιμο το έφεραν στο Νέο Κόσμο Γερμανοί μετανάστες τον 18ο αιώνα και από το 1887 .Υπάρχουν παρατηρητές του φαινομένου, που δίνουν ονόματα στις μαρμότες και καταγράφουν τα ποσοστά επιτυχίας των μετεωρολογικών προβλέψεών τους.

Πρόσφατη έρευνα της Εθνικής Υπηρεσίας Κλιματικών Δεδομένων των ΗΠΑ έδειξε ότι οι επιτυχημένες προβλέψεις της μαρμότας δεν ξεπερνούν το 40%. Η τελευταία φορά που ο Φιλ προέβλεψε επιτυχώς τον καιρό ήταν το 2016 όταν δεν είδε τη σκιά του!

Για την “επιτυχία” των προγνώσεων με την μέθοδο της μαρμότας, υπάρχει ένα Σκωτσέζικο ποίημα που αναφέρει χαρακτηριστικά:

As the light grows longer

The cold grows stronger

If Candlemas be fair and bright

Winter will have another flight

If Candlemas be cloud and snow

Winter will be gone and not come again.

A farmer should on Candlemas day

Have half his corn and half his hay

On Candlemas day if thorns hang a drop

You can be sure of a good pea crop

Στην Ελλάδα σε πολλές περιοχές λένε πως ότι μέρα κάνει στη γιορτή της Υπαπαντής έτσι θα ακολουθήσει και ο καιρός τις επόμενες 40 ημέρες. Στην Κρήτη ωστόσο λένε κάτι διαφορετικό: πως αν κάνει καλό καιρό αυτή τη μέρα τότε ο χειμώνας θα κρατήσει πολύ ακόμα (φαίνεται κρατάνε το “άλλο μοντέλο” πρόβλεψης, το Αμερικάνικο Σύστημα της Μαρμότας).

Στη Μακεδονία είχαν ως συνήθεια την παραμονή των Χριστουγέννων να τοποθετούν μια άσπρη πέτρα, μέσα στο τζάκι, ώστε η οικογένεια να περάσει μια άσπρη, δηλαδή καλή, χρονιά. Αυτή την πέτρα την έπαιρναν την ημέρα της Υπαπαντής και την πήγαιναν στο χωράφι πιστεύοντας πως έχει τη δύναμη να αποτρέψει τη χαλαζόπτωση κι άρα την καταστροφή της σοδειά τους .

Η Ημέρα της Μαρμότας στον κινηματογράφο

Οι περισσότεροι βέβαια γνωρίζουν τη μέρα μέσα από την ταινία του Χάρολντ Ράμις με τον αγαπημένο μας Μπιλ Μάρεϊ. Στη «Μέρα της Μαρμότας» (1993), ο Μάρεϊ υποδύεται έναν εγωπαθή μετεωρολόγο που αναλαμβάνει απρόθυμα την αποστολή να μεταδώσει για το τηλεοπτικό δίκτυο στο οποίο εργάζεται την παραδοσιακή γιορτή της Πενσιλβάνια. Ενώ, ωστόσο, ανυπομονεί να ξεμπερδεύει με την όλη αγγαρεία, βρίσκεται ξαφνικά μπλεγμένος σε μία ανεξήγητη χρονική λούπα που τον υποχρεώνει να ζει την ίδια ημέρα ξανά και ξανά.

Πάντως η Ημέρα της Μαρμότας είναι μια σχετικά καινούργια έκφραση, η οποία πλέον χρησιμοποιείται μεταφορικά για να περιγράψει μια δυσάρεστη κατάσταση που επαναλαμβάνεται συνεχώς όπως στην ταινία . Δηλαδή όπως ένας σύγχρονος φίλος του χιονιού ο οποίος, παρακολουθώντας καθημερινά τα μοντέλα και δεν βλέπει φως στο τούνελ και βεβαίωως ‘υπεύθυνη” για τη διάδοση αυτής της σημασίας , είναι η ομότιτλη κινηματογραφική ταινία.

Την Τρίτη πάντως θα αρχίσει να βελτιώνεται ο καιρός στη χώρα. Οι παροιμές λένε “Καλοκαιριά της Παπαντής, Μαρτιάτικος χειμώνας”.

Θα επαληθευτεί άραγε η Λαϊκή Σοφία;

Μετεωρολογικά στατιστικά

Με μια μετεωρολογική στατιστική προσέγγιση ο καιρός που επικρατεί το Φεβρουάριο παρουσιάζει μεγάλες μεταβολές και συχνά ισχυροί χιονιάδες διαδέχονται περιόδους καλοκαιρίας και το αντίθετο. Επειδή πολλές φορές ο μήνας αυτός φαίνεται να μην ξέρει τι κάνει με τον καιρό, σε ορισμένα μέρη αποκαλείται Μεθυσμένος. Στις μετεωρολογικές παροιμίες του Φεβρουαρίου εκφράζεται το απρόβλεπτο των καιρικών διαθέσεών του, αλλά και η ελπίδα ότι, όπως και να έχουν τα πράγματα, ο χειμώνας τελειώνει και έρχεται η άνοιξη.

Στην Αθήνα, το ρεκόρ των ελάχιστων θερμοκρασιών κρατάει από τις 16-2-1934 (Γεωπονική Σχολή) -10,4 οC , Ζάππειο -7,4 οC), ενώ οι ισχυρότερες χιονοπτώσεις των τελευταίων 25 ετών σημειώθηκαν στις 22-23/2/1992 και 12-14/2/2004. Από τον ιστορικό χιονιά του Φεβρουαρίου του 2004 εντυπωσιάζει ο ολικός παγετός της 13 ης Φεβρουαρίου στη Ν. Φιλαδέλφεια (μέγιστη θερμοκρασία -1,8 ) Στη Θεσσαλονίκη, από τις παλιές κακοκαιρίες του Φεβρουαρίου ξεχωρίζει εκείνη της 11 Φεβρουαρίου 1936, στη διάρκεια της οποίας μέσα και γύρω από την συμπρωτεύουσα θάφτηκαν από τα χιόνια δεκάδες άνθρωποι. Στην κλιματική ιστορία ο Φεβρουάριος του 1963 ήταν έντονος στη διάρκεια του οποίου τα χιόνια έμειναν στην πόλη 24 μέρες.

Πηγές: www.weather.gov/arx/holiday_groundhog, ziakopoulos.blogspot

Διαβάστε τις Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο, με την αξιοπιστία και την εγκυρότητα του News247.gr