Οικονομική ύφεση: Αφηγήματα στα άκρα από κυβέρνηση και αντιπολίτευση

Ακόμη μεγαλύτερη απόκλιση στις εκτιμήσεις κυβέρνησης και αντιπολίτευσης για το μέγεθος της οικονομικής κρίσης που προκαλεί ο Covid 19. Αυτο είναι το στοιχείο καταγράφεται στο πολιτικό σκηνικό μετά το διάγγελμα το πρωθυπουργού.

Όπως φάνηκε από το σχέδιο που ανέπτυξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνδυασμό με τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης, η πολιτική ζωή περνά σταδιακά σε μία νέα φάση: Από την εκατέρωθεν αυτοσυγκράτηση, απέναντι στην πανδημια, σε δύο κυρίαρχα αφηγήματα σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση. Η κυβέρνηση προτάσσει την επόμενη περίοδο ως προθάλαμο για επιστροφή στην ανάπτυξη διαβλέποντας σύντομη ανάκαμψη. Το μεγαλύτερο μέρος της αντιπολίτευσης θεωρεί πως θα υπάρξει επιστροφή σε συνθήκες μνημονίων.

Η κρίση ως γέφυρα

Εδώ και μέρες είχε διαφανεί πως ο πρωθυπουργός στο διάγγελμά του, θα προσπαθήσει να αποδώσει αίσθηση αισιοδοξίας για την οικονομία. Δεν ήταν όμως κατ’ ανάγκη αναμενόμενο, το να παρουσιάσει την σταδιακή οικοδόμηση ενός αφηγήματος επιτυχιών για τους μήνες που απομένουν έως το τέλος του έτους. Στο χρονικό σημείο δηλαδή που επικεντρώνονται οι ελπίδες παγκοσμίως για την ανεύρεση ριζικών λύσεων απέναντι στην πανδημία του Covid 19.

Στην ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη οι επόμενοι μήνες προβλήθηκαν όχι ως μήνες βαθιάς κρίσης, άλλα ως προπομπός ανάπτυξης: «Να κάνουμε το φετινό καλοκαίρι επίλογο της κρίσης και πρόλογο της αναγέννησης» είπε, υποστηρίζοντας ότι «όπως κερδίσαμε τη μάχη της υγείας, θα νικήσουμε και στον πόλεμο της οικονομίας». Ως προϋπόθεση έθεσε «να επιδείξουμε την ίδια πειθαρχία, την ίδια προσαρμοστικότητα και την ίδια αλληλεγγύη, που προκάλεσαν τον παγκόσμιο θαυμασμό για την Ελλάδα». Εκτίμησε ότι η τρέχουσα συγκυρία παρά τις αβεβαιότητές της μπορεί να αποτελέσει παρένθεση. Αφού ανέφερε ότι «ο Ιανουάριος κι ο Φεβρουάριος ήταν εξαιρετικοί μήνες για την οικονομία. Μοιάζουν όμως, ήδη, τόσο μακρινοί. Οφείλουμε, λοιπόν, να ξαναπιάσουμε το νήμα της προόδου, ώστε από χώρα-παράδειγμα στην άμυνα κατά του ιού, ν’ αναδειχθούμε και σε κράτος-πρότυπο για την επιστροφή στην ευημερία».

Οι εντυπώσεις βέβαια ισορρόπησαν από την αναφορά του Κυριάκου Μητσοτάκη στο ότι «ποτέ δεν έκρυψα πως η μάχη για την ζωή θα έχει βαρύ οικονομικό αντίκτυπο. Σε όλον τον κόσμο, άλλωστε, το κόστος είναι, ήδη, τεράστιο: Οι άνεργοι στην Αμερική ξεπερνούν τα 30 εκατομμύρια. Και στην Ευρώπη καταρρέουν μαζί παραγωγή και ζήτηση. Μιλάμε για μία παγκόσμια οικονομική κρίση, που όμοιά της δεν έχουμε δει εδώ και τρεις γενιές». Επίσης η παραδοχή του πρωθυπουργού, πως το πεδίο που θα καταγραφούν τα περισσότερα προβλήματα είναι αυτό της απασχόλησης και του εισοδήματος. Ιδίως για τα κατώτερα και μεσαία οικονομικά στρώματα.

Όσον αφορά την χρηματοδότηση του σχεδιασμού της κυβέρνησης στον τουρισμό, την εργασία, τους μικρομεσαίους επαγγελματίες και την επιχειρηματικότητα είναι σαφές ότι στηρίζεται στην κοινοτική χρηματοδότηση. Κάτι που προέκυψε με σαφήνεια από τις μετέπειτα τοποθετήσεις των οικονομικών υπουργών. Το πρόγραμμα SURE και άλλες κοινοτικές πηγές χρηματοδότησης αναφέρθηκαν τόσο από τον Χρήστο Σταϊκούρα όσο και από τους Γιάννη Βρούτση και Χάρη Θεοχάρη. Καθιστώντας ξεκάθαρο, ότι η πρόσφατη συμφωνία Μέρκελ – Μακρόν για την ένεση ρευστότητας 500 δις, που στηρίζει όλα τα παραπάνω, αποτελεί την βασική πηγή της όποιας κυβερνητικής αισιοδοξίας.

Συνταγή Σαμαρά

Καθόλου τυχαία δεν είναι από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ η έμμεση αναφορά στις πολιτικές που ακολουθήθηκαν από την κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου, ως πρώτη αντίδραση στο διάγγελμα του Κυριάκου Μητσοτάκη. Το κυβερνητικό σχέδιο «δεν κάνει τίποτε άλλο δηλαδή από το να ανακυκλώνει τις αποτυχημένες συνταγές της περιόδου 2010 – 2014 που οδήγησαν την κοινωνία στο χείλος της καταστροφής και την οικονομία στα πρόθυρα της χρεοκοπίας» ανέφερε στο σχόλιο του ο ΣΥΡΙΖΑ. Η αξιωματική αντιπολίτευση εστιάζει στα ζητήματα της εργασίας με την αρμόδια τομεάρχη του, Έφη Αχτσιόγλου να τονίζει πως για τους εργαζόμενους εφεξής μένουν τρείς λύσεις: Ή θα μειωθούν οι μισθοί τους κατά 20%.Ή θα τεθούν σε επιδοτούμενη ανεργία (αναστολή σύμβασης εργασίας). Ή θα απολυθούν» όπως χαρακτηριστικά είπε.

Παράλληλα ο ΣΥΡΙΖΑ επαναφέρει την εκτίμησή του για κυβερνητική πρόθεση συρρίκνωσης της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, προς όφελος των μεγάλων επιχειρήσεων. Στην Κουμουδούρου ετοιμάζεται ως αντίβαρο στις προτάσεις που ανέλυσε ο πρωθυπουργός το πρόγραμμα «Μένουμε Όρθιοι 2». Με προτάσεις που αναμένεται να κάνουν λόγο για «κοινωνικό μισθό» στα πρότυπα των απόψεων που αναπτύσσονται στην Ιταλία και κυρίως στην Ισπανία όπου συγκυβερνούν Σοσιαλδημοκράτες και Podemos.

Έντονα επικριτικές όμως ήταν και οι αναφορές του Κινήματος Αλλαγής, που φέρεται να συγκλίνει με τον ΣΥΡΙΖΑ στην εκτίμηση ότι «η επιδότηση εργασίας συνοδεύεται από μείωση αποδοχών (για εργαζόμενο των 1000 ευρώ η μείωση είναι 200 ευρώ, 20% του μισθού), ενώ συνδέεται με ελαστικές μορφές απασχόλησης». Παράλληλα εστιάζει ιδιαίτερα στους μικρομεσαίους χαρακτηρίζοντας ανεπαρκή την μείωση της προκαταβολής φόρου αλλά και τις αλλαγές προς τα κάτω στον ΦΠΑ. Αμφισβητεί μάλιστα το κόστος του κυβερνητικού προγράμματος στα 24 δισεκατομμύρια εκτιμώντας ότι αθροίζει ετερόκλητα ποσά.

Το ΚΚΕ διαβλέπει μονιμοποίηση των μέτρων που λαμβάνονται για την εκ περιτροπής εργασία και την μερική απασχόληση. Εκτιμά ότι οι κυβερνητικές παροχές «δεν εξασφαλίζουν στοιχειώδη επιβίωση, ενώ για όσους καταφέρουν να βρουν δουλειά, προβλέπεται ακόμη μεγαλύτερη ευελιξία και εντατικοποίηση, που θα παραμείνουν και μετά την όποια ανάκαμψη».

Όσο για το Μέρα25 αμφισβητεί ότι θα υπάρξουν θετικές εξελίξεις για την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Όπως σημειώνει «πρόκειται για μυθοπλασία φαντασίας, που στηρίζεται στα «500 δις της Μέρκελ και του Μακρόν» που δεν έχουν καν συμφωνηθεί».