Στο προσκήνιο οι μοτοσικλέτες στη μετά-κορονοϊό εποχή

Όπως επισημαίνει ο Dolf Willigers, Γενικός Γραμματέας της FEMA (Ομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συλλόγων Μοτοσικλετιστών) σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε στο site της FEMA, “οι μοτοσικλέτες θα είναι η λογική επιλογή μετά τον κορονοϊό”.

Το συμπέρασμα προκύπτει λογικά, με δεδομένο ότι οι συστάσεις της κυβέρνησης για αποφυγή άσκοπων μετακινήσεων με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, καθώς και η σκέψη ότι η μετακίνηση με το αυτοκίνητο θα αυξήσει σημαντικά την κίνηση στους δρόμους, έχουν αλλάξει τελείως τον τρόπο κυκλοφορίας των πολιτών. Στο άρθρο του, ο Dolf Willigers αναφέρει πως “σε πολλές χώρες είναι ακόμη δυνατό να οδηγήσετε μια ηλεκτρική μοτοσικλέτα 125cc ή ισοδύναμη (-σκούτερ) με δίπλωμα B”. Η ισοδυναμία διπλώματος αυτοκινήτου (Β) με ελαφρύ δίκυκλο (Α1), δεν ισχύει ακόμη στην Ελλάδα, και κατά συνέπεια, δε διευκολύνεται όσο θα έπρεπε η ατομική μετακίνηση με δίκυκλο, γεγονός που θα ήταν καλό για όλους μας. Διαβάστε αναλυτικά όσα αναφέρει ο Dolf Willigers στο blog του.

“Εάν πρέπει να πιστέψουμε τους ειδικούς, το ταξίδι δεν θα είναι ποτέ ξανά το ίδιο. Ακόμα και όταν COVID-19 θα είναι υπό έλεγχο, θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν τον κίνδυνο μόλυνσης ή ένα νέο κύμα πανδημίας για μεγάλο χρονικό διάστημα, αν όχι για πάντα. Ήδη οι πολιτικοί και οι ειδικοί των επιστημών υγείας μιλούν για την κοινωνία του 1,5 μέτρου: μια κοινωνία στην οποία πρέπει να διατηρούμε την απόσταση μεταξύ μας σε δημόσιους χώρους, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων συγκοινωνιών, των σχολείων, των εστιατορίων κλπ.

Ένα άλλο πράγμα που μπορούμε ήδη να δούμε, είναι ότι ομάδες όπως οι ποδηλάτες και οι οργανώσεις πεζών, οι οργανώσεις οδικής ασφάλειας και οι περιβαλλοντολόγοι έχουν ήδη προχωρήσει στο μέλλον και υποστηρίζουν ένα status quo στις μεταφορές της παρούσας κατάστασης. Λίγο κοντόφθαλμο, γιατί μερικές φορές είναι πολύ δύσκολο να διατηρηθεί μια απόσταση στα πεζοδρόμια ή στο ποδήλατο: απλώς δείτε τι συμβαίνει όταν μια ομάδα ποδηλατών πρέπει να περιμένει στο φανάρι σε μια ολλανδική πόλη. Ακόμα και ένα ποντίκι έχει πρόβλημα να περάσει μεταξύ τους. Αλλά η παρούσα κατάσταση σημαίνει επίσης ότι πολλές θέσεις εργασίας χάνονται, οι αυτοαπασχολούμενοι έχουν χάσει το εισόδημά τους, οι άνθρωποι υποφέρουν από κοινωνική απομόνωση και η οικονομία έχει πέσει δραματικά. Η κοινωνία και η οικονομία μας χρειάζονται μεταφορά ανθρώπων και αγαθών και αυτό θα επανέλθει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο όταν οι τωρινοί περιορισμοί αρθούν εν μέρει ή πλήρως.

Επομένως, το ερώτημα είναι πώς οργανώνουμε τις μεταφορές και τον τουρισμό όταν μας επιτρέπεται να ταξιδεύουμε ξανά. Τα αγαθά θα πρέπει να μετακινούνται και οι άνθρωποι πρέπει να πάνε στη δουλειά, στο σχολείο, στα καταστήματα ή θα είναι στο δρόμο για κοινωνικούς λόγους. Είναι πολύ δύσκολο να διατηρήσεις απόσταση στις δημόσιες συγκοινωνίες, ειδικά σε ώρες αιχμής, αλλά και σε σιδηροδρόμους, μετρό, σταθμούς λεωφορείων και αεροδρόμια. Η ιδέα πίσω από τις δημόσιες συγκοινωνίες είναι ότι πολλοί άνθρωποι πιάνουν λίγο χώρο, δηλαδή κάθονται ή στέκονται κοντά. Αυτό ακριβώς δεν πρέπει να κάνουμε πια. Η χωρητικότητα των μέσων μαζικής μεταφοράς θα μειωθεί δραματικά κατά 60-80% εάν πρέπει να διατηρούμε την απόσταση του 1.5 μέτρου ο ένας από τον άλλον. Στην πραγματικότητα, τίθεται το ερώτημα αν οι δημόσιες συγκοινωνίες θα είναι ακόμη πιο προσιτές στο μέλλον, δεδομένου ότι ήδη επιδοτούνται σε μεγάλο βαθμό στις περισσότερες χώρες. Για μικρές αποστάσεις, το περπάτημα και η ποδηλασία είναι πολύ καλές, ευχάριστες και προτεινόμενες εναλλακτικές, ακόμη κι αν είναι δύσκολο να διατηρήσεις την απόσταση, αλλά δεν προσφέρουν καμία εναλλακτική λύση για μεγαλύτερες αποστάσεις.

Έτσι λοιπόν, απομένουν τα προσωπικά μηχανοκίνητα μέσα: αυτοκίνητα και δίτροχα. Η εξασφάλιση απόστασης 1.5 μέτρου από άλλα άτομα είναι πιθανότατα πιο εύκολη στο αυτοκίνητο, τουλάχιστον όσο είσαι ο μόνος επιβάτης. Αυτή είναι πάνω κάτω η κατάσταση που θα μπορούσες να δεις ήδη πριν από το ξέσπασμα του κορονοϊού όταν θα έμπαινες στις Βρυξέλλες ή σε άλλες πόλεις σε ώρα αιχμής. Ωστόσο, αυτό οδηγεί σε άλλα προβλήματα, όπως θα μπορούσαμε να έχουμε ήδη δει. Με τους ανθρώπους που αλλάζουν από τα μέσα μαζικής μεταφοράς σε αυτοκίνητα και με έναν μόνο επιβάτη ανά αυτοκίνητο, θα υπάρξουν ακόμη περισσότερα μποτιλιαρίσματα, προβλήματα στάθμευσης, ατμοσφαιρική ρύπανση, εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από ό, τι υπήρχε πριν από τον κορονοϊό. Άλλωστε, όταν περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν ποδηλασία και περπάτημα διατηρώντας παράλληλα μια ασφαλή απόσταση, χρειάζονται περισσότερο χώρο. Σε αυτό το σενάριο, τα αυτοκίνητα καταλαμβάνουν πολύ χώρο, είναι πολύ μεγάλα. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για τη μεταφορά εμπορευμάτων σε αστικές περιοχές. Τα φορτηγά των παραληπτών δεμάτων και προμηθευτών καταστημάτων και άλλων εταιρειών καταλαμβάνουν πολύ χώρο, ίσως πάρα πολύ όταν διατίθεται περισσότερος χώρο σε ποδηλάτες και πεζούς. Στην πραγματικότητα, σε πολλές πόλεις ήδη προσωρινά, τουλάχιστον αυτό είναι που μας λένε, τμήματα του δρόμου που προηγουμένως είχαν διατεθεί σε αυτοκίνητα διατίθενται τώρα σε ποδήλατα και πεζούς. Στις Βρυξέλλες, το κέντρο της πόλης θα αλλάξει από την 1η Μαΐου 2020 σε μια περιοχή για ταχύτητα 20 χλμ/ώρα με προτεραιότητα στους πεζούς και τους ποδηλάτες.

Υπάρχει μόνο μία διέξοδος: δίπλα σε περισσότερους ανθρώπους που περπατούν, ποδηλατούν ή χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά σκούτερ, τα άτομα που πρέπει να διανύσουν μεγαλύτερη απόσταση και για τα οποία οι δημόσιες συγκοινωνίες δεν είναι πλέον μια επιλογή, θα πρέπει να επιλέξουν ένα μηχανοκίνητο δίτροχο. Αυτό μπορεί να είναι μοτοποδήλατο (κατά προτίμηση ηλεκτρικό) ή μοτοσικλέτα. Τα ηλεκτροκίνητα δίκυκλα επιτρέπουν τη διατήρηση ενός ασφαλούς χώρου από άλλα άτομα. Οι μοτοσικλέτες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μεγάλες και μικρές αποστάσεις, να καταλάβουν πολύ λιγότερο χώρο από τα αυτοκίνητα (και να χρησιμοποιούν λιγότερα καύσιμα) και ο κακός καιρός δεν είναι πλέον πρόβλημα με σωστό εξοπλισμό.

Οι σύγχρονες μοτοσικλέτες έχουν χαμηλότερες εκπομπές και βλέπουμε όλο και περισσότερες ηλεκτρικές μοτοσικλέτες και μοτοποδήλατα να έρχονται. Σε πολλές χώρες μπορείς να οδηγήσεις μια ηλεκτρική μοτοσικλέτα 125cc ή ισοδύναμη (-σκούτερ) με δίπλωμα B και κάποια επιπλέον εκπαίδευση. Αρκετές δοκιμές από τη FEMA και άλλους (οργανισμούς, εφημερίδες) έδειξαν ότι τα δίκυκλα με κινητήρα είναι μακράν ο γρηγορότερος τρόπος μετακίνησης. Είναι επίσης φθηνότερο από τη χρήση αυτοκινήτου ή δημόσιας συγκοινωνίας και είναι πάντα διαθέσιμο. Σε ορισμένες ευρωπαϊκές πόλεις μπορείς να χρησιμοποιήσετε ένα ηλεκτρικό μοτοποδήλατο σε ένα σύστημα κοινής χρήσης. Όταν περισσότερα άτομα επιλέγουν δίκυκλα με κινητήρα, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει περισσότερος χώρος για άλλους χρήστες του δρόμου, όπως ποδηλάτες και πεζούς. Ακόμη και οι υπόλοιποι οδηγοί αυτοκινήτων κερδίζουν: έρευνα από το βελγικό ερευνητικό ινστιτούτο Transport & Mobility από το 2011, απέδειξε πως κέρδισαν όχι μόνο οι μοτοσικλετιστές αλλά και οι οδηγοί αυτοκινήτων. Όταν το 10 τοις εκατό των οδηγών αυτοκινήτων άλλαξε σε μοτοσικλέτες, το σύνολο των χαμένων ωρών ταξιδιού μειώθηκε κατά 63%. Για τα αγαθά, πρέπει να βρεθούν άλλες λύσεις. Εν μέρει μέσω ηλεκτρικών ποδηλάτων φορτίου, εν μέρει με τετράκυκλα και άλλα ελαφρά οχήματα. Επιλογές όπως φορτηγίδες ή ακόμα drones και παρόμοια μπορεί να είναι δυνατές, αλλά αυτό είναι εκτός αυτού του πεδίου ενδιαφέροντος.

Δεν αναφέρονται ακόμη οι επιπτώσεις του COVID-19 στον τουρισμό. Είμαστε συνηθισμένοι να καθόμαστε με 180 ή περισσότερους άλλους ανθρώπους περιορισμένοι σε ένα αεροπλάνο για ώρες, με ελάχιστο χώρο για κίνηση και αναπνοή. Αλλά ποιος εξακολουθεί να θέλει να το κάνει αυτό με τη γνώση ότι εάν κάποιος συνεπιβάτης έχει μολυνθεί από ιό, θα ήταν θαύμα να μην κολλήσει; Ή ποιος θα ήθελε να κατευθυνθεί σε μια πολυσύχναστη “τουριστική παγίδα” με κοινωνική απόσταση 1,5 cm αντί 1,5 μέτρου; Ο τρόπος για να το αποφύγετε αυτό είναι χρησιμοποιώντας περισσότερους ατομικούς τρόπους για να ταξιδέψετε: να πάτε με το δικό σας όχημα στο παλιό καλό κάμπινγκ ή σε ένα ξενοδοχείο. Όμως δεν γίνεται να πάμε όλοι με αυτοκίνητα, γιατί τότε θα έχουμε το ίδιο πρόβλημα όπως όταν μετακινούμαστε με το αυτοκίνητο. Πάρα πολλά αυτοκίνητα θα μπλοκάρουν τους δρόμους προς τους αγαπημένους μας προορισμούς επειδή είναι ακόμα πολύ μεγάλα. Καλύτερα να πάτε με τη μοτοσικλέτα, όταν είστε σε θέση να το κάνετε αυτό φυσικά, και πολλοί από εμάς είμαστε. Αυτό το αίσθημα ελευθερίας και ανεξαρτησίας που δίνει η μοτοσικλέτα είναι κάτι που όλοι οι μοτοσικλετιστές γνωρίζουν και εκτιμούν.

Συμπέρασμα: υποθέτοντας ότι θα μπορέσουμε να ταξιδέψουμε ελεύθερα σύντομα, πιθανότατα, τουλάχιστον για μια χρονική περίοδο, θα υπάρχουν περιορισμοί στην ελευθερία μας. Όχι σε απόσταση ή κατεύθυνση, αλλά στον τρόπο που ταξιδεύουμε ως αποτέλεσμα της ανάγκης να διατηρούμε απόσταση μεταξύ μας. Η χωρητικότητα των μέσων μαζικής μεταφοράς, των αεροπλάνων και των παρόμοιων θα είναι περιορισμένη και θα πρέπει να στραφούμε σε πιο μεμονωμένους τρόπους. Ταυτόχρονα, τα δημοτικά συμβούλια διαθέτουν περισσότερο χώρο σε πεζούς και ποδηλάτες αντί για αυτοκίνητα και φορτηγά οχήματα. Αυτό απαιτεί οχήματα που είναι μικρότερα από τα αυτοκίνητα και τα φορτηγά. Για προσωπικές μεταφορές και εν μέρει για μεταφορά εμπορευμάτων, τα δίκυκλα με κινητήρα (μοτοσικλέτες, μοτοποδήλατα, ηλεκτρονικά ποδήλατα, ταχυ-ποδήλατα, ποδήλατα-φορτηγά κ.λπ.) θα είναι η λογική επιλογή.

Οι οδικές αρχές και τα δημοτικά συμβούλια θα πρέπει να ενθαρρύνουν την χρήση μοτοσικλετών και να διευκολύνουν την χρήση τους διατηρώντας τους δρόμους ανοιχτούς για αυτές, δημιουργώντας αποκλειστικές θέσεις στάθμευσης και δημιουργώντας ασφαλή υποδομή φόρτισης για τα ηλεκτρικά δίκυκλα. Η χρήση μικρών ατομικών μηχανοκίνητων μεταφορών – όπως είναι τα δίκυκλα με κινητήρα – επιτρέπει στους ανθρώπους να ταξιδεύουν και να κινούνται στις πόλεις, διατηρώντας παράλληλα την απαραίτητη κοινωνική απόσταση και αφήνοντας χώρο για πεζούς, ποδηλάτες και χρήστες άλλων ειδών ατομικής κινητικότητας”.