Πώς διαλέγουν σύντροφο οι θηλυκές πεταλούδες

Όλοι έχουμε μείνει για κάποια δευτερόλεπτα να θαυμάζουμε την ομορφιά μιας πεταλούδας που έχει βρεθεί στο ‘δρόμο’ μας. Ιδιαίτερα όταν ανοιγοκλείνει τα φτερά της και αναδεικνύονται τα ιδιαίτερα χρώματα τους. Θα λέγατε πως ξεχνάμε ότι είναι έντομο. Και ότι συμπεριφέρονται ως τέτοια. Αυτό είναι κάτι που θυμούνται κυρίως όσοι έχουν πεταλουδοφοβία -πραγματική συνθήκη που έκανε γνωστή στον πλανήτη η Νικόλ Κίντμαν.

Κατ’ αρχάς, να πούμε πως η πεταλούδα έχει δυο μακριές κεραίες που ποικίλουν ανάλογα με το είδος, δυο ζεύγη φτερών καλλυμένα με πολύχρωμα λέπια και στοματικά μόρια μυζητικού τύπου. Κάποια είδη δεν έχουν στόμα και δεν τρώνε τίποτα, ως ενήλικα -χρησιμοποιούν την ενέργεια που έχουν αποθηκεύσει από όταν ήταν κάμπιες.

Ως κάμπιες μπορούν να φάνε τα αδέλφια τους και ως ενήλικες μπορούν να μεθύσουν, όπως αποκαλύπτει το National Geographic.

Χρησιμοποιεί τα χρώματα των φτερών για καμουφλάζ ή για να εκφοβίσει τους θηρευτές και να προειδοποιήσει -ή να μπλοφάρει- πως είναι δηλητηριώδης.

Πέραν του νέκταρ από τα λουλούδια, οι πεταλούδες καταναλώνουν και διάφορα άλλα πράγματα. Όπως περιττώματα και ούρα, μέχρι τη σάρκα ζώων που είναι σε αποσύνθεση. Πίνουν και τα δάκρυα των ερπετών, για να πάρουν το νάτριο που είναι απαραίτητο για την ύπαρξη τους.

Κάποιες πεταλούδες είναι σαρκοφάγες. Για παράδειγμα, ένα είδος που ζει στη Βόρειο Αμερική γεννά τα αυγά της σε αποικίες μελίγκρας, από την οποία τρέφεται και προστατεύεται στα πτώματα των θυμάτων του. Στην δε, Ασία και την Αυστραλία υπάρχει η νυχτοπεταλούδα (ή πεταλούδα σκόρου) που έχει σκληρό εξωτερικό κέλυφος, ζει σε φωλιές μυρμηγκιών και τρέφεται από τις προνύμφες. Όταν γίνεται πεταλούδα γίνεται πιο μαλακό.

Για να προστατευθούν από τα πουλιά, τις σαύρες, τις αράχνες και όποιον άλλον τις τρώει, ενθαρρύνει τους θηρευτές να δαγκώσουν τα φτερά και όχι το κεφάλι (που θα σημαίνει το τέλος τους). Πώς; Μερικά είδη έχουν ψεύτικα κεφάλια στα φτερά, δίπλα στα οπίσθια.

Ένα άλλο ‘όπλο’ είναι η ικανότητα ειδών κάμπιας να απορροφούν το δηλητήριο των τροφικών φυτών, το οποίο χρησιμοποιούν εναντίον των αρπακτικών.

Όταν είναι να ερωτοτροπήσουν, το κάλεσμα γίνεται από τα (λεπιδόπτερα) αρσενικά με τα φτερά τους και τις φερομόνες (είναι χημικά που παράγει ένα ζώο και επηρεάζει τη συμπεριφορά άλλου ζώου -όπως ‘αφήνεται’ στον αέρα) που ‘βγαίνουν’ στο φτερούγισμα. Χρησιμεύουν ως αφροδισιακό, αλλά και ηρεμιστικό για τα θηλυκά και απωθητικό για τους ανταγωνιστές.

Κάποια είδη πεταλούδας έχουν όργανα που ‘μοιράζουν’ τις φερομόνες πιο αποτελεσματικά. Ένα είναι η  coremata που είναι γνωστή ως ‘κυματιστό όργανο’.

Όταν το αρσενικό ενός εξ αυτών των ειδών θέλει να προσελκύσει ένα θηλυκό,  φουσκώνει μεγάλα όργανα που υπάρχουν στο πίσω μέρος της κοιλιάς και αυξάνουν την επιφάνεια από την οποία μπορούν να εξατμιστούν οι φερομόνες. Που εύλογα μυρίζουν. Συνήθως είναι σε μικρή ποσότητα, αλλά η coremata κάποιων ειδών είναι τεράστια (έως 37 χιλιοστά -wing span των φτερών).

Τα αρσενικά μαζεύονται στο ίδιο σημείο, ενεργοποιούν το σύστημα και κερδίζει αυτός που είναι καλύτερος. Mπορεί να είναι καλύτερος γιατί τράφηκε καλύτερα ως κάμπια ή/και γιατί έχει καλύτερα γονίδια ή/και γιατί είναι πιο fit.

Επιβεβαιώνεται έτσι το παράδοξο lek, γρίφος για τον τρόπο που η προσθετική ή ευεργετική γενετική παραλλαγή διατηρείται στα είδη ζευγαρώματος lek, μπροστά στις σταθερές γυναικείες προτιμήσεις της σεξουαλικής επιλογής. Δηλαδή, η επίμονη γυναικεία επιλογή για συγκεκριμένες αξίες αρσενικών χαρακτηριστικών, διαβρώνει τη γενετική ποικιλομορφία στα αρσενικά χαρακτηριστικά και έτσι αφαιρεί τα πλεονεκτήματα της επιλογής.

Έχει αποδειχθεί πως οι θηλυκές πεταλούδες ενός συγκεκριμένου είδους, προτιμούν τις αρσενικές που είναι πιο πολύχρωμες, ενώ σε κάθε περίπτωση μέσω του σεξ λαμβάνουν θρεπτικά συστατικά -για τον οργανισμό τους.

Όταν τις πλησιάζει αρσενική πεταλούδα που δεν είναι της αρεσκείας τους, κλείνουν τα φτερά τους -και έτσι κρύβονται, για να ξεγλιστρήσουν.

Για την ιστορία, αν δεις σκιά πεταλούδας, μπορεί να είναι νυχτοπεταλούδας (βλ. σκόρος), την οποία συνήθως εξοντώνουμε όταν τη δούμε μπροστά μας -και διαπιστώνουμε πως αυτό που μένει είναι σκόνη. Η εικόνα όμως, είναι ίδια. Όπως και το είδος, με την ομορφιά να είναι αποτέλεσμα σύμπτωσης.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις