H οργή του Σουλτάνου

Στο βιβλίο “Η οργή του Σουλτάνου” δημοσιεύονται για πρώτη φορά από τα οθωμανικά τουρκικά στην ελληνική γλώσσα διατάγματα που ο σουλτάνος Μαχμούτ Β΄ εξέδωσε το 1821, όταν εξερράγη η Ελληνική Επανάσταση.

Ο σουλτάνος εξοργίστηκε με την Ελληνική Επανάσταση και μάλιστα σημειώνει σε ένα από τα διατάγματά του ότι είχε εγκαταλείψει τις ανέσεις του για να διαβάζει και να απαντά στην αλληλογραφία. Τα έγγραφα αυτά αποτελούν μια σημαντική πηγή για να εξεταστεί η αντίδραση στην Ελληνική Επανάσταση από τη σκοπιά της οθωμανικής εξουσίας, η πλευρά του «Άλλου», και μάλιστα στο ανώτατο επίπεδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Η αντίδραση αυτή το 1821 εκφράστηκε με ένα εγχείρημα «κοινωνικής μηχανικής», με στόχο την κινητοποίηση των μουσουλμάνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εναντίον των επαναστατών, χωρίς όμως εντυπωσιακά αποτελέσματα. Αντιθέτως, η Ελληνική Επανάσταση ξεκίνησε να στεριώνει ήδη από το πρώτο έτος της.

Για τους Οθωμανούς στρατηγούς που κλήθηκαν να εκστρατεύσουν εναντίον των επαναστατών, δεν το χωρούσε ο νους ότι οι «άτακτοι ραγιάδες» θα έπαιρναν τα όπλα και θα ήταν πρόθυμοι να θυσιάσουν τις ζωές τους για τον σκοπό τους.

Συγγραφέας είναι ο Ηλίας Κολοβός, Αναπληρωτής Καθηγητής Οθωμανικής Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης μαζί με τον Σουκρού Ιλιτζάκ, ο οποίος αναγορεύτηκε διδάκτορας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ το 2011, με θέμα της διατριβής του το οθωμανικό κράτος και κοινωνία στη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης και τον Μοχαμάντ Σχαριάτ-Παναχί, επίκουρο Καθηγητή στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, όπου διδάσκει Οθωμανική και Ισλαμική Ιστορία.

*Το βιβλίο ολοκληρώθηκε στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος με τίτλο «200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821», το οποίο εκπονήθηκε με τη συνεργασία μεταξύ του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου και του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία. Χορηγοί του προγράμματος ήταν επίσης τα Ελληνικά Πετρέλαια, ο ΑΔΜΗΕ, η Alpha Bank και η Eurobank.