Γιορτή της μητέρας: Γεννώντας εν μέσω πανδημίας, στο δρόμο της προσφυγιάς

Η Μιτίς, ακτιβίστρια από την Αϊτή, εγκατέλειψε τη χώρα της όταν δέχτηκε απειλές για τη ζωή της. Ετοιμαζόταν να γεννήσει σε μια σκηνή στα μεξικανικά σύνορα. Δέχεται τη φροντίδα του ιατρικού προσωπικού των Γιατρών Χωρίς Σύνορα σε έναν ξενώνα για μετανάστες στη γεμάτη βία Ρεϊνόσα, στην επαρχία Ταμαουλίπας του Μεξικού.

Οι τελευταίες μέρες πριν από τον τοκετό… σε ένα καταφύγιο εν μέσω πανδημίας

Στη γωνιά ενός σκοτεινού δωματίου εμφανίζεται μια σιλουέτα. Ξαπλωμένη σ’ ένα λεπτό στρώμα, η Μιτίς ακούει το όνομά της. Λέει «γεια» με ένα σφιγμένο χαμόγελο και προσπαθεί να ανακαθίσει, όμως δεν μπορεί να νικήσει το βάρος της. Βρίσκεται στην 41η εβδομάδα της εγκυμοσύνης της. Καταφέρνει να ανακαθίσει με τη δεύτερη προσπάθεια. Αναζητά με τα μάτια τον άνδρα της, ο οποίος έχει τον δίχρονο γιο τους στα πόδια του. Δεν ανταλλάσσουν λόγια, μόνο κουρασμένα βλέμματα. Οι δύο σύντροφοι βρίσκονται σε αυτή την κατάσταση εδώ και μέρες, περιμένοντας να γεννηθεί το τέταρτο παιδί τους. «Θα αλλάξω ρούχα και είμαι έτοιμη» λέει η Μιτίς χαμογελώντας αδύναμα.

Νομίζω ότι θα τον ονομάσω Covidson, επειδή φοβόταν να βγει έξω

Η Μιτίς και η οικογένειά της κοιμούνται σε μια σκηνή, και όχι σε δωμάτιο με κουκέτες, όπως σε άλλα σημεία του ξενώνα μεταναστών Σέντα ντε Βίδα. Αυτό συμβαίνει επειδή ο ξενώνας είναι υπερπλήρης: 230 άνθρωποι ζουν σε έναν χώρο που έχει σχεδιαστεί για 150. Έχει δημιουργηθεί, λοιπόν, μια ζώνη με σκηνές, όπως στους καταυλισμούς προσφύγων.

«Οι περισσότεροι άνθρωποι εδώ είναι από την Αϊτή, το Κονγκό και την Κεντρική Αμερική» λέει η Λούρδες Σεμπάγιος, επικεφαλής της ομάδας υπεύθυνων προαγωγής υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, που πραγματοποιούν συνεδρίες σωματικής και ψυχικής υγείας και ενημερώνουν τους ανθρώπους που μένουν στον ξενώνα σχετικά με την επιδημία COVID-19. «Πολλοί από αυτούς δεν μιλούν καθόλου ισπανικά και περιμένουν εδώ μήνες να τακτοποιηθεί το νομικό καθεστώς τους, όμως τώρα έχουν σταματήσει τα πάντα εξαιτίας της πανδημίας. Για να μην εκτεθούν στον ιό, οι άνθρωποι δεν επιτρέπεται πλέον να βγαίνουν από τον ξενώνα, το οποίο τους προκαλεί άγχος, απελπισία και αβεβαιότητα.»

Είναι μεσημέρι, και στην αυλή του ξενώνα ο ήλιος καίει. Το δάπεδο, όπου τα παιδιά τρέχουν και παίζουν, είναι γεμάτο νεκρές μύγες. Οι άνθρωποι δεν έχουν πολλά πράγματα να κάνουν. Κάποιοι σκουπίζουν, μερικές γυναίκες κάνουν πλεξίδες στα μαλλιά τους, οι περισσότεροι όμως απλώς περιμένουν καθισμένοι σε παλιές σχολικές καρέκλες με το βλέμμα στραμμένο στον ορίζοντα. Από ένα ηχείο ακούγονται χριστιανικά τραγούδια σε μεγάλη ένταση. Όταν εμφανίζεται ο ιερέας που είναι υπεύθυνος για τον ξενώνα, οι άνθρωποι μαζεύονται γύρω του για να μάθουν πληροφορίες.

Η Μιτίς, που φοράει τώρα ένα γαλάζιο φόρεμα, περνάει μπροστά από τον ιερέα χωρίς να τον προσέξει. Πηγαίνει στο πίσω μέρος του ξενώνα και βρίσκει μια άδεια καρέκλα. Αφού καθίσει, μας λέει ότι έχει κάποια σχέση με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα. «Είμαι πολύ χαρούμενη που βρήκα τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα» λέει. «Εργαζόμουν για την οργάνωση στην Αϊτή για ένα διάστημα, τώρα όμως είμαι ασθενής.»

Αφού εργάστηκε ως υπεύθυνη προαγωγής υγείας στην πρωτεύουσα της Αϊτής, το Πορτ-ο-Πρενς (Port-au-Prince), η Μιτίς άρχισε να ηγείται πολιτικών πρωτοβουλιών υπέρ των κοινωνικών αναγκών. Όταν δέχτηκε απειλές για τη ζωή της, διέφυγε με την οικογένειά της στη Χιλή. Εκεί, ο δίχρονος γιος της παρουσίασε πρόβλημα στην καρδιά εξαιτίας ενός ληγμένου φαρμάκου. Όταν η Μιτίς δέχτηκε νέες απειλές, η οικογένεια έφυγε πάλι και περιπλανήθηκε για πέντε μήνες περνώντας από το Περού, τον Ισημερινό, την Κολομβία, τον Παναμά, την Κόστα Ρίκα, τη Νικαράγουα, την Ονδούρα και τη Γουατεμάλα, μέχρι που τελικά έφτασαν στο Μεξικό πριν από έναν μήνα. «Ήταν πολύ δύσκολα για εμάς» λέει η Μιτίς. «Διασχίσαμε τη ζούγκλα με ένα παιδί με πρόβλημα στην καρδιά, ενώ ήμουν έγκυος, αλλά μας βοήθησε ο Θεός. Στο Μεξικό μάς βοήθησαν, και τώρα βρισκόμαστε εδώ, σε έναν ξενώνα όπου μπορούμε να ξεκουραστούμε.»

Η αντίστροφη μέτρηση

Την περασμένη εβδομάδα, η Μιτίς πήγαινε καθημερινά στο γενικό νοσοκομείο, όπου επρόκειτο να γεννήσει, για να την εξετάσει ο γιατρός που τη φροντίζει αφότου έφτασε στη Ρεϊνόσα. Την παρακολουθούσε, επίσης, η ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα καθώς βρισκόταν στην 41 εβδομάδα της εγκυμοσύνης και σύντομα το παιδί της θα ερχόταν στον κόσμο. «Αν δεν είχαμε έρθει εδώ, δεν ξέρω τι θα είχαμε απογίνει» λέει η Μιτίς. «Δεν έχουμε χρήματα, αλλά οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα καλύπτουν το κόστος της μεταφοράς στο νοσοκομείο καθώς και των φαρμάκων. Ακόμη, όταν τους είπα για τον γιο μου, με βοήθησαν να ξεπεράσω το ψυχολογικό τραύμα. Νιώθω καλύτερα τώρα. Μου φέρονται σαν να είμαι μέλος της οικογένειάς τους.»

Τώρα, ελπίζει ότι τα σύνορα με τις ΗΠΑ θα ανοίξουν ξανά, ώστε να μπορέσουν να πάνε σε συγγενείς που βρίσκονται εκεί. Ελπίζει να μπορέσει η οικογένειά της να συμβάλει οικονομικά ώστε να αποκατασταθεί το πρόβλημα του γιου της στην καρδιά.

Η Μιτίς έδειχνε να ανησυχεί περισσότερο από το κανονικό για κάποια σε προχωρημένη εγκυμοσύνη. Παρά τη δύσκολη κατάσταση όμως, δεν έχασε το χιούμορ της. Όταν τη ρωτούσαν τι όνομα θα δώσει στο μωρό, απαντόυσε γελώντας: «Νομίζω ότι θα το λένε Covidson, επειδή φοβάται να βγει έξω».

Η μεγάλη στιγμή

Στις 12 Απριλίου, η Μιτίς γέννησε μέσα σε ένα ασθενοφόρο του Ερυθρού Σταυρού. Το μαιευτήριο δεν είχε διαθέσιμους γιατρούς εξαιτίας της επιδημίας COVID-19, και κατά τη μεταφορά της στο γενικό νοσοκομείο γέννησε ένα υγιέστατο αγοράκι βάρους 4 κιλών.

Τον περασμένο μήνα, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα παρείχαν φροντίδα σωματικής και ψυχικής υγείας σε 191 άτομα στον ξενώνα μεταναστών Σέντα ντε Βίδα στη Ρεϊνόσα του Μεξικού. Οι ομάδες πραγματοποιούν, επίσης, δραστηριότητες προαγωγής υγείας σχετικά με την επιδημία COVID-19 και προετοιμάζονται για την περίθαλψη ανθρώπων που έχουν προσβληθεί από τον ιό.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εργάζονται στη Ρεϊνόσα από το 2017, παρέχοντας φροντίδα σε θύματα βίας στην πόλη. Παράλληλα, ομάδες της οργάνωσης παρέχουν ολοκληρωμένη φροντίδα υγείας σε μετανάστες και επαναπατριζόμενους σε δύο δομές φιλοξενίας στην πόλη και στο Ίδρυμα για Μετανάστες του Ταμαουλίπας. Αυτή τη στιγμή οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα προσαρμόζουν τις δραστηριότητές τους και προετοιμάζονται για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19.

Ενημερώσου και στήριξε τη δράση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα εδώ