Γιατί σταματήσαμε να φοράμε κοστούμια και τι συμβόλιζαν εκατό χρόνια πριν

Κοιτάζοντας κανείς φωτογραφίες από τις αρχές του 1900, θα δει πως όλοι -ή αν όχι όλοι, οι περισσότεροι άνδρες- φορούσαν κοστούμι στις καθημερινές, δημόσιες εμφανίσεις τους. Σήμερα, το “αυστηρό” κοστούμι είναι συνδυασμένο με συγκεκριμένες εμφανίσεις στις περισσότερες χώρες της Δύσης, και φυσικά και στη χώρα μας.

Πώς εξηγείται το παραπάνω;

Για να το καταλάβουμε, θα πρέπει να δούμε την εξέλιξη του κοστουμιού μέσα στο χρόνο.

Πριν τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο λοιπόν, το μαύρο ή γκρι κοστούμι συνοδευόμενο από καπέλο “bowler”, ήταν το “στάνταρ” για έναν άνδρα, για όλες τις εμφανίσεις του. Μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το στυλ παρέμεινε, καθώς συμβόλιζε την ασφαλή πλέον, ωραία ζωή, που ονειρεύονταν οι περισσότεροι στρατιώτες εν καιρώ πολέμου. Ακόμη και μέσα στην ανέχεια, υπήρχε “χώρος” για ένα ένδυμα που συμβόλιζε την αισιοδοξία και την ελπίδα, ως ένας φορέας μιας κάποιας κανονικότητας.

Τα ρούχα τη συγκεκριμένη εποχή επηρεάστηκαν από τον στρατιωτικό ενδυματολογικό κώδικα, με τα παντελόνια να στενεύουν, ενώ το γιλέκο έγινε απαραίτητο αξεσουάρ, καθώς στους εσωτερικούς χώρους η θέρμανση δεν ήταν δεδομένη, ενώ τα σακάκια έγιναν “μεσάτα”.

Η δεκαετία του ’30 χαρακτηρίστηκε από τον Ολλανδό ράφτη Φρέντερικ Σόλτι, που επινόησε το London-cut, με περισσότερα σχέδια και χρώμα.

Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, εκατομμύρια στρατιώτες που επέζησαν και επέστρεφαν στις οικογένειές τους, φορούσαν τα λεγόμενα “demob” ρούχα, τα οποία αποτελούνταν από την εξής σύνθεση: Σακάκι, παντελόνι, πουκάμισο, παλτό, καπέλο, κάλτσες και παπούτσια. Γενικώς, περιζήτητα ήταν κυρίως τα σκωτσέζικα τουίντ κοστούμια. Τη δεκαετία του ’40 επέστρεψαν τα μουντά χρώματα, τα μονόχρωμα σακάκια κατά προτίμηση μονόπετα για λόγους οικονομίας χωρίς το γιλέκο, χωρίς πιέτες στο παντελόνι και η γενικότερη μονοχρωμία.

Χρονικά, το ντύσιμο αυτό συνέπεσε και με την κουλτούρα του συντηρητισμού της μεταπολεμικής εποχής, ενώ τα ρούχα αυτά προτιμούνταν και από τους εργάτες που ήθελαν να υποδηλώσουν ένα διαφορετικό στάτους. Αυτή η συντηρητική εμφάνιση άλλαξε ριζικά κατά τη δεκαετία του 1960. Η αντικουλτούρα του 1960 έφερε γενικότερη επανάσταση στην ένδυση ενώ πολλοί σχεδιαστές αποφάσισαν πλέον να πειραματιστούν με τα χρώματα, τις υφές και τα μοτίβα των κοστουμιών. Η δεκαετία στιγματίστηκε φυσικά από τον Αρμάνι ο οποίος μεγάλωσε τις βάτες και φάρδυνε τα σακάκια.

Πλέον, από τα μαύρα και γκρι κοστούμια περάσαμε στα πολύχρωμα που σηματοδοτούν και το τέλος της “βαριάς” ένδυσης στις δυτικές χώρες. Εξαιρέσεις φυσικά υπήρχαν και πριν, όπως τα τζάκετ Norfolk της δεκαετίας του 1910.

Το εν λόγω τζάκετ σχεδιάστηκε για αθλήματα όπως η σκοποβολή, και ταυτίστηκε με την αμερικανική κουλτούρα. Στα τέλη της δεκαετίας του 1920, οι Αμερικανοί άνδρες άρχισαν επίσης να φορούν αθλητικά παλτά, αντί για παραδοσιακά κοστούμια στο κολέγιο. Σταδιακά ο συνδυασμός των πιο αθλητικών παλτό με άλλα ρούχα, όπως τα πουλόβερ, όρισαν αυτό που ονομάστηκε “casual” (ή ελληνιστί “χαλαρό”).

Ένα άλλο βήμα προς το casual ντύσιμο ήταν η εισαγωγή των σορτς στα τέλη της δεκαετίας του 1920. Λόγω της ολοένα αυξανόμενης δημοτικότητας της ποδηλασίας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920, τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες άρχισαν να φορούν σορτς ενώ έκαναν ποδήλατο. Όταν ήρθαν τα 60s, οι γυναίκες φορούσαν μπλουζάκια, τζιν και πουκάμισα με γιακά, ενώ μόδα για τους άνδρες έγιναν τα μακριά μαλλιά. Σταδιακά, θα έλεγε κανείς πως υπήρξε μια σύγκλιση στην ένδυση των δύο φύλων. Μέχρι τη δεκαετία του ’90, τα δυτικά πρότυπα ένδυσης ήταν πολύ casual και το κοστούμι έγινε ακόμα πιο casual-looking.

Τη δεκαετία του ’90 η ριζική αλλαγή στα κοστούμια, ήταν το τέλος του απόλυτου κανόνα της γραβάτας. Και αυτή η χαλάρωση των προτύπων ένδυσης έγινε αυτό που σήμερα ονομάζεται “casual business wear”, το οποίο περιλαμβάνει μπλουζάκια πόλο, blazers και chinos.

Το “κοστούμι” δεν σταμάτησε ποτέ να φοριέται εντελώς, αλλά αντίθετα άλλαξε και εξελίχθηκε όλα αυτά τα χρόνια. Πρακτικά, σήμερα, έχει αντικατασταθεί το πουκάμισο από τα t-shirt, ενώ τα τζιν παντελόνια έχουν μπει και αυτά στη σφαίρα της πιο “καλής” ένδυσης. Η άρση της “σκληρής” – τυπικής ένδυσης στην αμερικανική κουλτούρα, επηρέασε τα δυτικά πρότυπα στο σύνολό τους. Το “χαλαρό – επίσημο” στυλ άλλωστε, έγινε μόδα από τους CEOs της Silicon Valley και όχι μόνο.

Η ιστορικός Deirdre Clemente του Πανεπιστημίου της Nevada στο Las Vegas ανέφερε στη The Washington Post πως το “casual είναι ένα όριο ανάμεσα στο να μοιάζεις με κάθε μεσοαστό Αμερικανό αλλά και να είσαι ένα άτομο που έχει στη διάθεσή του μια τεράστια γκάμα επιλογών”. “Στις αρχές του 20ου αιώνα, οι άνθρωποι ντύνονταν πιο φιλόδοξα. Ήθελαν να φαίνονται σαν να είχαν υψηλότερη κοινωνική θέση από ό,τι είχαν στην πραγματικότητα. Πλέον ζούμε την απόλυτη “εξατομίκευση”. Υπάρχουν τόσα πολλά διαφορετικά είδη κοινωνικών και πολιτιστικών προτύπων που μπορούμε να ακολουθήσουμε ή να εμπνευστούμε αν θέλουμε από αυτά, και τα ρούχα μας έχουν γίνει εξαιρετικά εμβληματικά για την προσωπικότητά μας”, ανέφερε η ίδια. Κάτι που ταιριάζει “γάντι” φυσικά, με τη λεγόμενη “ψυχολογία της μόδας”.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις