Ελληνικός Χρυσός: η στρατηγική Βιωσιμότητας της μεγαλύτερης μεταλλευτικής εταιρείας στην Ελλάδα

Μία από τις σημαντικές πηγές ανάπτυξης και ευημερίας ενός λαού είναι ο ορυκτός πλούτος. Στην Ελλάδα μετά από 10 χρόνια κρίσης και μία χρονιά υπό την επίδραση της παγκόσμιας πανδημίας, υπάρχει η αδήριτη ανάγκη για ενίσχυση του εξαγωγικού προφίλ της χωράς. Η ανάκαμψη της εθνικής οικονομίας, πέρα από τα παραδοσιακά εργαλεία της παραγωγής δημόσιων έργων και του πρωτογενούς τομέα, προϋποθέτει την ανάπτυξη της βιομηχανίας και των παραγωγικών της δραστηριοτήτων, προσφέροντας στο ΑΕΠ, στην απασχόληση και σε ένα βιώσιμο μοντέλο σταθερής ανάπτυξης.

Σύμφωνα με την επίσημη έκθεση του ΙΟΒΕ για την συμβολή της εξορυκτικής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία, η συμμετοχή του μεταλλευτικού κλάδου στο ΑΕΠ αγγίζει τα επίπεδα του 3%. Εξίσου σημαντικό φαίνεται πως είναι και το γεγονός, ότι το 5,5% της προστιθέμενης αξίας που δημιουργεί η εγχώρια βιομηχανία ανήκει στον μεταλλευτικό κλάδο. Παράλληλα, δημιουργούνται 80-100.000 θέσεις πλήρους απασχόλησης σε μία χρονική συγκυρία, που η ανάγκη για την δημιουργία ακόμα περισσότερων βιώσιμων θέσεων εργασίας είναι πρωτεύουσα.

Τα σχετικά πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, δείχνουν πως ακόμα και εν μέσω πανδημίας, ο κλάδος ορυχείων και λατομείων κατέγραψε αύξηση +21,3% τον Ιούλιο σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, κρατώντας όρθια την παραγωγή των μεταλλείων αλλά και τη συνολική βιομηχανική παραγωγή στη χώρα, η οποία σημείωσε αύξηση 3,9% την συγκεκριμένη περίοδο.

Ποιος κερδίζει όμως από αυτές τις δραστηριότητες; Τόσο οι τοπικές κοινωνίες, όσο και το κράτος επωφελούνται από τις σημαντικές μεταλλευτικές επενδύσεις, κυρίως λόγω της μακροπρόθεσμης δραστηριότητας τους (έως εξαντλήσεως των αποθεμάτων), της αύξησης των καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας, τα τέλη προς την τοπική αυτοδιοίκηση και το κράτος, από την τόνωση των τοπικών αγορών, μέσω των προμηθειών υλικών, μέσων και υπηρεσιών, καθώς και από τις δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, που σε πολλές περιπτώσεις είναι πραγματικά πολύτιμες, κυρίως σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν άλλες σοβαρές βιομηχανικές δραστηριότητες.

Στη Βόρεια Ελλάδα για παράδειγμα, μια περιοχή με υψηλά αποθέματα σε πολύτιμα αλλά και κρίσιμα μέταλλα για τη βιομηχανία, όπως χρυσό, άργυρο, χαλκό, μόλυβδο και ψευδάργυρο, η υπεύθυνη μεταλλευτική δραστηριότητα μπορεί να αποτελέσει σταθερό θεμέλιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας, την τόνωση της παραγωγής και τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας.

Η μεγάλη επένδυση της Ελληνικός Χρυσός

Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η σημαντική επενδυτική δραστηριότητα της Eldorado Gold μέσω της ελληνικής θυγατρικής της Ελληνικός Χρυσός, η οποία έχει να παρουσιάσει επενδύσεις που φτάνουν μέχρι σήμερα τα 1,2 δισ. δολάρια για την ανάπτυξη των Μεταλλείων Κασσάνδρας στην βόρειο-ανατολική Χαλκιδική. Αυτή η μακροχρόνια δραστηριότητα συνεπάγεται την δημιουργία προστιθέμενης αξίας για όλη την οικονομική αλυσίδα, η οποία έχει αποφέρει μέχρι στιγμής: €375 εκατ. έσοδα στο ελληνικό κράτος, €348 εκατ. σε μισθούς και επιδόματα, €892 εκατ. τζίρο σε Έλληνες προμηθευτές και περισσότερα από 22 εκατ. ευρώ σε έργα υποδομής και δράσεις για την τοπική κοινωνία και τον Δήμο Αριστοτέλη. Σήμερα, η εταιρεία απασχολεί περισσότερους από 1.600 εργαζόμενους, με 9 στους 10 να προέρχονται από τον Δήμο Αριστοτέλη.

Τα παραπάνω μεγέθη έχουν τη δυναμική να διευρυνθούν σημαντικά με την πλήρη ανάπτυξη των Μεταλλείων Κασσάνδρας, που βρέθηκαν εγκλωβισμένα σε πολυετείς καθυστερήσεις που κράτησαν σε στάση αναμονής μία από τις μεγαλύτερες απευθείας ξένες επενδύσεις που σχεδιάζονται στην χώρα μας.

Η αντίστροφη μέτρηση για την συνέχιση αυτών των επενδύσεων ξεκίνησε στα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου καθώς είχε διαφανεί πως η ολοκλήρωση της συμφωνίας μεταξύ Δημοσίου και επενδυτών βρίσκεται προ των πυλών. Ωστόσο, σε τέτοιου επιπέδου διαπραγματεύσεις, απαιτείται χρόνος για να μπορέσει να καταρτιστεί το τελικό κείμενο συμφωνίας. Ακολούθως η οριστικοποιημένη συμφωνία και η αναθεωρημένη σύμβαση παραχώρησης θα κατατεθεί στη Βουλή προς κύρωση.

Αυτό θα σημάνει την επανεκκίνηση της μεγάλη επένδυσης της Eldorado Gold, που περιλαμβάνει πρόσθετες επενδύσεις περίπου 2 δισ. δολαρίων για την ολοκλήρωση του έργου των Σκουριών και τη μετάβασή του σε φάση παραγωγής, καθώς και την αναβάθμιση των ενεργών μεταλλείων Ολυμπιάδας και Μαύρων Πετρών-Στρατωνίου, με αύξηση της διάρκειας ζωής όλων των μεταλλείων για διάστημα της τάξεως τουλάχιστον 25 ετών.

Η πλήρης ανάπτυξη της επένδυσης στα Μεταλλεία Κασσάνδρας θα σηματοδοτήσει μία νέα εποχή για τη ΒΑ Χαλκιδική, όπου η υπεύθυνη αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της περιοχής θα οδηγήσει σε περαιτέρω ανάπτυξη της εθνικής και τοπικής οικονομίας και στη μακροχρόνια ευημερία των τοπικών κοινοτήτων και των κατοίκων τους:

• Περισσότερες άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας, σταθερή και καλά αμειβόμενη απασχόληση με διαχρονική προτεραιότητα στους κατοίκους του Δήμου Αριστοτέλη
• Σταθερή πηγή εσόδων για το ελληνικό κράτος σε βάθος 25ετίας μέσω φόρων, εισφορών και τελών, με παράλληλη αύξηση των μεταλλευτικών τελών που ενισχύουν το δήμο και τις τοπικές κοινότητες
• Επενδύσεις πολλών εκατομμυρίων για έργα κοινωνικής μέριμνας και τοπικής ανάπτυξης, σε συνεργασία με την τοπική κοινωνία – Ενίσχυση των προμηθειών από ελληνικές επιχειρήσεις τοπικά και ανά την Ελλάδα
• Περαιτέρω μείωση του συνολικού περιβαλλοντικού αποτυπώματος, με υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και εφαρμογή των διεθνώς Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών.

Παρακολουθήστε τον Ιωάννη Μαλεγκάνο, Διευθυντή Εταιρικής Υπευθυνότητας Ελλάδας, Eldorado Gold, να μιλά για το μοντέλο Βιώσιμης Ανάπτυξης της εταιρείας.

Υπευθυνότητα και Βιώσιμη Ανάπτυξη

Η Ελληνικός Χρυσός εφαρμόζει την αρχή της υπεύθυνης μεταλλευτικής δραστηριότητας (Responsible Mining) όχι μόνο για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά ως μέρος μίας ευρύτερης φιλοσοφίας που διέπει την προσήλωσή της στη Βιώσιμη Ανάπτυξη, που αποτελεί μονόδρομο για οποιαδήποτε σύγχρονη βιομηχανική δραστηριότητα. Πρεσβεύει την ανάπτυξη της κοινωνικής και οικονομικής ευημερίας για τις τοπικές κοινωνίες, την ενίσχυση της περιβαλλοντικής μέριμνας και τη διαρκή βελτίωση της εταιρικής διακυβέρνησης με όρους αξιοκρατίας και κοινωνικής δικαιοσύνης.

Σε αυτή την κατεύθυνση, η Ελληνικός Χρυσός διαμορφώνει ένα νέο ολιστικό πλαίσιο διαχείρισης της Βιωσιμότητας, ένα πρωτοποριακό σύστημα προτύπων που ελάχιστες μεταλλευτικές εταιρείες εφαρμόζουν σήμερα, το οποίο θα καλύπτει οριζόντια ολόκληρο το φάσμα των λειτουργιών της εταιρείας: περιβάλλον, κοινωνικούς εταίρους, παραγωγή, ανθρώπινο δυναμικό, επικοινωνία, προμήθειες.

Μέσα από αυτό, η στρατηγική Βιωσιμότητας που διέπει τη λειτουργία των Μεταλλείων Κασσάνδρας προσδιορίζεται από τους 4 παρακάτω άξονες:

• Αξιοκρατικό σύστημα Εταιρικής Διακυβέρνησης με δομές και διαδικασίες που ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στις διαρκώς μεταβαλλόμενες συνθήκες της σύγχρονης κοινωνίας και λειτουργεί με γνώμονα τις αρχές της διαφάνειας και της υπευθυνότητας.
• Διαρκής έρευνα του κλάδου σε παγκόσμιο επίπεδο και εφαρμογή των βέλτιστων διεθνώς περιβαλλοντικών πρακτικών που ελαχιστοποιούν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της βιομηχανικής δραστηριότητας, διασφαλίζοντας παράλληλα τη μέγιστη αξία για την τοπική οικονομία και ανάπτυξη.
• Ανάπτυξη στιβαρών μηχανισμών που διασφαλίζουν την υγεία & ασφάλεια στην εργασία μέσω των υψηλότερων προτύπων ασφάλειας, ειδικότερα στη σημερινή γεμάτη προκλήσεις εποχή μας.
• Διαχρονική στήριξη των τοπικών κοινοτήτων του Δήμου Αριστοτέλη με έργα και δράσεις κοινωνικής μέριμνας που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα περιοχών, από την υγεία και την εκπαίδευση έως τον τουρισμό και τον πολιτισμό. Με κοινωνικό διάλογο και συμμετοχή δημιουργείται μια αξιόλογη παρακαταθήκη για ολόκληρη την περιοχή.

Ως προέκταση των παραπάνω, οι εγκαταστάσεις και οι υποδομές της Ελληνικός Χρυσός στα Μεταλλεία Κασσάνδρας, καθώς και οι τεχνολογίες και μέθοδοι που χρησιμοποιεί:

α) Βασίζονται απαρέγκλιτα στην αρχή της βέλτιστης περιβαλλοντικής διαχείρισης,

β) Διέπονται από τις υψηλότερες προδιαγραφές ασφαλείας,

γ) Αξιοποιούν υπεύθυνα την υψηλή τεχνογνωσία και διεθνή εμπειρία που προσφέρει η προηγμένη μεταλλευτική επιχειρηματικότητα μέσω της μητρικής εταιρίας Eldorado Gold,

δ) Εφαρμόζουν πιστά το θεσμικό και νομικό πλαίσιο, συχνά ξεπερνώντας ακόμα και τις συμβατικές υποχρεώσεις της εταιρείας, με μεγάλες επενδύσεις σε καινοτόμες τεχνολογίες που ελαχιστοποιούν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Ειδικότερα στο τελευταίο πεδίο η Ελληνικός Χρυσός έχει αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη και εφαρμογή πρωτοποριακών προγραμμάτων, όπως:

–Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Παρακολούθησης: Επενδύθηκαν πάνω από 10 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία ενός από τα πιο εξελιγμένα προγράμματα παρακολούθησης περιβάλλοντος στην Ευρώπη. Το συγκεκριμένο διαθέτει πάνω από 400 σημεία ελέγχου εντός και γύρω των εγκαταστάσεων, και αφορά σε πλήθος περιβαλλοντικών παραμέτρων (ατμόσφαιρα, αέρας, ύδατα, θόρυβος, δονήσεις, σεισμικότητα, οικοσύστημα), με τις μετρήσεις να αναρτώνται σε ειδική πλατφόρμα στο διαδίκτυο προσβάσιμη σε όλους. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι για τον έλεγχο της ποιότητας της ατμόσφαιρας έχουν εγκατασταθεί στην περιοχή δραστηριοποίησης 28 σταθμοί παρακολούθησης, ενώ το πρωτοποριακό αυτό σύστημα βραβεύεται διαχρονικά για τον καινοτόμο σχεδιασμό και την κοινωνική του διάσταση.

–Περιβαλλοντική Αποκατάσταση με μέριμνα για την πλήρη επαναφορά της γης με το βλέμμα στην μετα-μεταλλευτική εποχή: Η Ελληνικός Χρυσός, έχει αναλάβει από την πρώτη μέρα έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων της δραστηριότητάς της, να εξυγιάνει την περιοχή από τα υπολείμματα της προγενέστερης και ιστορικής μεταλλευτικής δραστηριότητας (1960-1995) που ήταν εμφανή λόγω της απουσίας σύγχρονων μεθόδων εκμετάλλευσης και περιβαλλοντικής διαχείρισης παλαιότερα.

Την ίδια στιγμή, σχεδίασε, λειτουργεί και υλοποιεί το έργο των Μεταλλείων Κασσάνδρας σύμφωνα με την αρχή της παράλληλης αποκατάστασης, επαναφέροντας το περιβάλλον στην πρότερη κατάστασή του στις περιοχές όπου ολοκληρώνεται η μεταλλευτική δραστηριότητα, με όραμα την παράδοση του συνόλου των εκτάσεων δραστηριοποίησής της άρτιων προς αξιοποίηση στις τοπικές κοινωνίες.

–Βέλτιστες Πρακτικές Περιβαλλοντικής Διαχείρισης: Εφαρμόζονται πρωτοπόρα συστήματα βασισμένα στις αρχές της Κυκλικής Οικονομίας, όπως η Τεχνολογία Ξηρής Απόθεσης Μεταλλευτικών Καταλοίπων, που διασφαλίζει την ασφαλή διαχείριση των τελμάτων (κατάλοιπα από τη μεταλλευτική επεξεργασία), τα οποία ενσωματώνονται καλύτερα στο φυσικό περιβάλλον και είναι πιο ασφαλή στην αποθήκευσή τους λόγω της στέρεας μορφής τους.

Ειδικότερα, ο Χώρος Ξηρής Απόθεσης που λειτουργεί η Ελληνικός Χρυσός στον Κοκκινόλακκα, σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε βάσει της βέλτιστης και πλέον σύγχρονης τεχνολογίας για την ασφαλή και περιβαλλοντικά υπεύθυνη διαχείριση και εναπόθεση των μεταλλευτικών καταλοίπων από τις εγκαταστάσεις της Ολυμπιάδας και του Στρατωνίου και τη βέλτιστη διαχείριση των μεταλλευτικών καταλοίπων της προγενέστερης δραστηριότητας.

Πρόκειται για υποδομή υψηλών προδιαγραφών που δημιουργήθηκε προκειμένου να εξυπηρετήσει την επιτακτική ανάγκη κατάργησης των παλαιών χώρων απόθεσης και τη δημιουργία ενός νέου ενοποιημένου χώρου, με προτεραιότητα την προστασία του περιβάλλοντος.

Αντίστοιχος σχεδιασμός έχει προταθεί και για τις Σκουριές μειώνοντας την περιβαλλοντική επίδραση των χώρων απόθεσης κατά 50%.

Καινοτομία: Η Ελληνικός Χρυσός συμμετέχει ενεργά στην έρευνα για καινοτόμες τεχνολογίες που θα υπηρετήσουν την αποδοτικότερη κοιτασματολογική έρευνα, τον ακριβέστερο προσδιορισμό αποθεμάτων ορυκτών πρώτων υλών και θα προάγουν μια ασφαλή, αποδοτική και περιβαλλοντικά υπεύθυνη μεταλλευτική δραστηριότητα στην Ευρώπη. Για το σκοπό αυτό, συμμετέχει στο ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα X-Mine, το οποίο αποσκοπεί στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών για την ανίχνευση και επεξεργασία ορυκτών πρώτων υλών, που θα βελτιστοποιήσουν την απόδοση μιας μελλοντικής εξόρυξης σε σύγκριση με τις υπάρχουσες μεταλλευτικές τεχνολογίες. Μάλιστα, η Ελλάδα, μέσω της Ελληνικός Χρυσός, είναι ανάμεσα στις 4 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, προάγοντας την καινοτομία και την έρευνα για τη βιώσιμη αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας μας.

Αντίστοιχο ευρωπαϊκό πρόγραμμα που υλοποιείται με τη συμμετοχή της Ελληνικός Χρυσός είναι το Smart Exploration, όπου η χώρα μας συμμετέχει ανάμεσα σε 5 συνολικά χώρες, το οποίο αποσκοπεί στην ανάπτυξη οικονομικά αποδοτικών, φιλικών προς το περιβάλλον εργαλείων και μεθόδων γεωφυσικής έρευνας.

Εταιρική Υπευθυνότητα για εργαζόμενους και τοπική κοινωνία

Απέναντι στην απειλή της πανδημίας του Covid-19, η Ελληνικός Χρυσός εφάρμοσε με συνέχεια και συνέπεια ικανούς μηχανισμούς επιχειρησιακής συνέχειας (business continuity) και αντιμετώπισης κρίσεων, που κατάφεραν να θωρακίσουν τη λειτουργία της παράλληλα με την ασφάλεια των εργαζομένων της.

Από την πρώτη στιγμή, ενισχύθηκαν σημαντικά οι υφιστάμενοι μηχανισμοί υγιεινής και ασφάλειας σε όλους τους χώρους της εταιρείας, ενώ λήφθηκαν έκτακτα μέτρα με σκοπό την προστασία των εργαζομένων και της τοπικής κοινωνίας, μέσω του περιορισμού της διασποράς του κορωνοϊού. Η δέσμη των μέτρων αυτών περιλαμβάνει αυστηρούς ελέγχους σε όλα τα εργοτάξια, τα γραφεία και τις λοιπές εγκαταστάσεις, με εκτεταμένο testing και ιχνηλάτηση επαφών σε περιπτώσεις κρουσμάτων, αξίζει δε να σημειωθεί ότι η εταιρεία έχει διενεργήσει περισσότερους από 3.200 ελέγχους σε 2,5 μήνες.

Εφαρμόζοντας τα πλέον αυστηρά μέτρα ασφαλείας και προστασίας και μέσω συστηματικής ενημέρωσης και επικοινωνίας, η δραστηριότητα της Ελληνικός Χρυσός παραμένει ενεργή και εξακολουθεί να στηρίζει την εθνική οικονομία και τις τοπικές κοινωνίες σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς.

Παράλληλα, η εταιρεία παραμένει κομβικός αρωγός των τοπικών αρχών σε έργα υποδομών, τουριστικής ανάπτυξης και προβολής, τεχνικών αποκαταστάσεων και πολλών άλλων δράσεων κοινωφελούς χαρακτήρα.

Σε επίπεδο κοινωνικών επενδύσεων εταιρικής υπευθυνότητας, κατά την τελευταία 8ετία έχουν επενδυθεί άνω των €22εκ. προς όφελος της τοπικής κοινωνίας, τα οποία έχουν συμβάλει στην ουσιαστική βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων στις τοπικές κοινότητες. Επιπλέον, έχουν δαπανηθεί περί τα €130 εκ. για τις υπηρεσίες τοπικών εργολάβων και προμηθευτών, ποσό που αναμένεται να ξεπεράσει τα 3,5 δισ. ευρώ στο μέλλον, με ό,τι πολλαπλασιαστικά θετικό αυτό συνεπάγεται για το βιοτικό επίπεδο της ευρύτερης περιοχής.

Στο πλαίσιο της στήριξης του Εθνικού Συστήματος Υγείας για την αντιμετώπιση της πανδημίας, η εταιρεία σύστησε Έκτακτο Ταμείο Αρωγής, με το οποίο χρηματοδότησε πρωτοβουλίες στήριξης που ξεπέρασαν τα 250.000 ευρώ, ενισχύοντας τις υγειονομικές δομές στη Βόρεια Ελλάδα και τον Δήμο Αριστοτέλη. Ανάμεσα σε αυτές βρίσκονται δωρεές ψηφιακής φορητής ακτινολογικής μονάδας τελευταίας τεχνολογίας στο Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ και 6 φορητών παρακλίνιων αναπνευστήρων στο Γενικό Νοσοκομείο Χαλκιδικής, με συνολική αξία άνω των 110.000 ευρώ.

Παράλληλα, εντός του 2020 μεταξύ άλλων, η Ελληνικός Χρυσός ανέλαβε τη χρηματοδότηση για το έργο επισκευής δέκα σχολείων του Δήμου Αριστοτέλη, ένα εκτεταμένο πρόγραμμα βελτίωσης των σχολικών υποδομών συνολικού προϋπολογισμού 155.000 ευρώ.

Η Ελληνικός Χρυσός έχει να επιδείξει σημαντικές διακρίσεις για αυτές τις δράσεις και πρακτικές της. Οι πιο πρόσφατες ήταν φέτος, όταν η Ελληνικός Χρυσός απέσπασε συνολικά 3 βραβεία στα Responsible Business Awards 2019, σε αναγνώριση της περιβαλλοντικής μέριμνας, της υπεύθυνης λειτουργίας και της κοινωνικής προσφοράς των δράσεών της.

Τόσο η Τεχνολογία Ξηρής Αποθήκευσης Μεταλλευτικών Καταλοίπων, όσο και τα Προγράμματα Περιβαλλοντικής Παρακολούθησης και X-Mine απέσπασαν τα χρυσά βραβεία στις κατηγορίες “Διαχείρισης Αποβλήτων” και “Τεχνολογίας και Περιβάλλοντος”. Ταυτόχρονα, η εταιρεία απέσπασε το χάλκινο βραβείο στην ενότητα «Αριστεία στη Συνεργασία», για το πρόγραμμα «Μικροί Επιστήμονες στο δήμο Αριστοτέλη», σε συνεργασία με το εκπαιδευτικό μη κερδοσκοπικό σωματείο eduACT.