“Η ΠΡΟΟΔΟΣ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΔΕΝ ΗΡΘΕ ΧΑΡΗ ΣΤΟΥΣ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΟΥΣ”

Όταν πήρε τα κλειδιά για να μπει στο γραφείο της στο Ευρωκοινοβούλιο, κάποιος τη ρώτησε “για ποιον Ευρωβουλευτή εργάζεται”.

Η Delara Burkhardt, στα 27 της χρόνια τότε (2019), έγινε η νεότερη ευρωβουλευτής της Γερμανίας και μία από τις νεότερες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Μέσα σε αυτά τα δύο χρόνια, έχει διοχετεύσει το επιστημονικό και ιδεολογικό της υπόβαθρο στον τομέα της δραστηριοποίησής στο ΕΚ, εστιασμένα στην αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής ως μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, στη μεταναστευτική πολιτική αλλά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (ως αναπληρώτρια της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων).

Σπούδασε Κοινωνικές Επιστήμες και Κοινωνική Οικονομία σε Κίελο και Αμβούργο, ενώ από πολύ μικρή ηλικία άρχισε την πολιτική της ενασχόληση μέσω των Σοσιαλδημοκρατών της Γερμανίας (SPD). Πριν γίνει μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μάλιστα, ήταν Αντιπρόεδρος της νεολαίας του κόμματος. Το τελευταίο διάστημα έχει ασχοληθεί ενεργά την προστασία του περιβάλλοντος και με την κυκλική οικονομία, ενώ εργάστηκε, ως εισηγήτρια στο ζήτημα, με τη θέσπιση ευρωπαϊκών κανόνων για αλυσίδες εφοδιασμού χωρίς αποψίλωση.

Έχει ασχοληθεί επίσης με την προάσπιση των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, ενώ έχει ταχθεί εμπράκτως στο πλευρό δημοσιογράφων που φιμώνονται, ή ακόμη και φυλακίζονται σε χώρες όπως η Λευκορωσία.

Στο περιθώριο της πρόσφατης Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κατάφερε να διαθέσει λίγο από τον χρόνο της για να απαντήσει στις ερωτήσεις του Magazine σχετικά με τις Γερμανικές εκλογές που, αυτή τη στιγμή, βρίσκονται στο επίκεντρο, σε μία -όπως φαίνεται- μάλλον κομβική και σημειολογική εκλογική διαδικασία που ενδέχεται να γίνει θρυαλλίδα εξελίξεων και αλλαγών στο πολιτικό σκηνικό της χώρας.

Μετά από 16 χρόνια, η Delara Burkhardt βλέπει το “τέλος εποχής” της Άνγκελα Μέρκελ να συμπίπτει με τη συγκυρία και την επιθυμία των Γερμανών πολιτών για αλλαγή σε πρόσωπο (καγκελαρία) και σύνθεση κυβέρνησης, ενώ αποδίδει την πτώση των Χριστιανοδημοκρατών στις δημοσκοπήσεις στη διαχείριση της κλιματικής και υγειονομικής κρίσης. Κατηγορεί τους συντηρητικούς για την πολιτική τους στη διαχείριση της Κλιματικής Αλλαγής, ξεκαθαρίζει ότι η ώρα μιας διαφορετικής πολιτικής κατεύθυνσης έφτασε και τονίζει την ανάγκη για μία φιλοευρωπαϊκή πορεία που “επενδύει στο μέλλον και όχι σε αυτό το κατεστημένο”.

Η ώρα των εκλογών στη Γερμανία έφτασε και οι δημοσκοπήσεις μέχρι στιγμής δείχνουν νίκη του Όλαφ Σολτς και των Σοσιαλδημοκρατών. Τι αλλαγές βλέπετε στο πολιτικό σκηνικό της χώρας και τι περιμένετε ως προς τον νέο κυβερνητικό συνασπισμό που θα επιδιώξουν οι Σοσιαλδημοκράτες;
Κατά τις τελευταίες εβδομάδες, πολλοί άνθρωποι στη Γερμανία δεν είναι ικανοποιημένοι με την υπάρχουσα κατάσταση που η Ανγκελα Μέρκελ και το κόμμα της θέλουν τόσο πολύ να διατηρήσουν. Η επιτακτική ανάγκη μιας αλλαγής κατεύθυνσης καθίσταται όλο και πιο εμφανής, καθώς οι συντηρητικοί δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν την Κλιματική Αλλαγή πολιτικά, ενώ ολόκληρα χωριά καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια των πλημμυρών το περασμένο καλοκαίρι. Αυτό βέβαια δεν αποτελεί νέο πρόβλημα, αλλά όσο πιο καταστροφικές είναι οι συνέπειες της διαχρονικής αδράνειας, τόσο περισσότεροι άνθρωποι απαιτούν αλλαγή. Ελπίζω ότι, στο πλαίσιο ενός νέου κυβερνητικού συνασπισμού, το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα θα μπορέσει τελικά να εφαρμόσει τα μέτρα που θα επιτρέψουν μια κοινωνική και δίκαιη μετάβαση. Μετά από 16 χρόνια είναι πλέον καιρός για μια νέα κατεύθυνση και πολιτική που ακούει την επιστήμη, ακολουθεί φιλοευρωπαϊκή πορεία και επενδύει στο μέλλον αντί να επενδύει σε αυτό το κατεστημένο.

Γιατί πιστεύετε ότι οι γερμανικές εκλογές διαδραματίζουν έναν σημαντικό ρόλο για τη μελλοντική πορεία της ΕΕ; Πώς θα θέλατε μια ηγετική κυβέρνηση του SPD να αλληλεπιδράσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ποιες αλλαγές αναμένετε;
Η Γερμανία είναι το πολυπληθέστερο κράτος-μέλος της ΕΕ και όχι μόνο έχει ιδιαίτερη επιρροή, αλλά έχει και μεγάλη ευθύνη. Αυτό έχει καταστεί σαφές στη Γερμανική Προεδρία του Συμβουλίου. Το μεγαλύτερο μέρος της προόδου δεν επιτεύχθηκε χάρη στους CDU/CSU, αλλά… παρά τους CDU/CSU. Για παράδειγμα, ο Olaf Scholz και ο Γάλλος συνάδελφός του Bruno Le Maire άσκησαν σημαντική πίεση για να οργανώσουν χρηματοοικονομικούς πόρους με το πρόγραμμα ανασυγκρότησης, έτσι ώστε η Ευρώπη να μπορέσει να βγει από την κρίση και να ανακάμψει ενωμένη. Λόγω της συνεχιζόμενης δέσμευσης της Svenja Schulze, μπορέσαμε να θέσουμε το πλαίσιο για μεγαλύτερη φιλοδοξία όσον αφορά στη μείωση των εκπομπών αερίων. Δεν πρέπει να ξεχαστεί ο Hubertus Heil, ο οποίος έθεσε τα σημαντικά θεμέλια για τη Γερμανική, αλλά και την Ευρωπαϊκή νομοθεσία για την αλυσίδα εφοδιασμού. Τα παραδείγματα αυτά μου δίνουν την ελπίδα ότι, εάν υπάρχουν περισσότεροι υπουργοί όπως η εν λόγω έδρα στους πίνακες διαπραγματεύσεων στο μέλλον, η Γερμανία μπορεί να διαδραματίσει θετικό ρόλο στον αγώνα της Ένωσης κατά της Κλιματικής Αλλαγής, αντιμετωπίζοντας την πανδημία του κορονοϊού και τη βιώσιμη ανασυγκρότηση, μια ανθρώπινη μεταναστευτική πολιτική, την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της ανεργίας των νέων, τις δομές της ΕΕ. Όλα αυτά είναι ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε από κοινού σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Αναστολή κονδυλίων σε όσους παραβιάζουν δημοκρατικές αρχές – Όχι στην τρομοκρατία Λουκασένκο

Πριν από έναν περίπου χρόνο, η Katsiaryna Andreyeva προστέθηκε στη μακροσκελή λίστα των δημοσιογράφων και φωτορεπόρτερ που έχουν συλληφθεί στη Λευκορωσία, επειδή απλά έκαναν τη δουλειά τους. Ο Λουκασένκο βέβαια, οποιαδήποτε καταγραφή, διατύπωση άποψης ή αποτύπωση των διαμαρτυριών κατά του καθεστώτος του, την εντάσσει στην εχθρική λίστα των αντιφρονούντων, θεωρώντας τη “αξιόποινη πράξη”. Η ιστορία του Roman Protasevic είναι μία από τις πιο πρόσφατες που απασχόλησε τη διεθνή κοινότητα, αλλά δεν ήταν η μοναδική. Μία άλλη δημοσιογράφος, η Katsiaryna Andreyeva είχε συλληφθεί και φυλακιστεί τον περασμένο Νοέμβριο επειδή κατέγραψε τη βιαιότητα και την καταστολή από πλευράς αστυνομίας σε βάρος διαδηλωτών που εξέφραζαν την αγανάκτησή τους κατά του Λουκασένκο. Η Andreyeva φυλακίστηκε, με την Delara Burkhardt να βρίσκεται έκτοτε στο πλευρό της, παρέχοντας χρηματική υποστήριξη και ζητώντας μέσα από το Ευρωκοινοβούλιο την άμεση απελευθέρωσή της. Μέσα από το ΕΚ, ωστόσο, ως σκιώδης εισηγήτρια έχει μιλήσει και για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, κατηγορώντας την Πολωνία για την παραβίασή τους με τις κατάπτυστες “ζώνες χωρίς ΛΟΑΤΚΙ”.

Ποια μέτρα πρέπει να αναλάβει η ΕΕ για την προώθηση των δημοκρατικών αξιών και την επιβολή του κράτους δικαίου σε χώρες όπως η Ουγγαρία και η Πολωνία, όπου τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων παραβιάζονται, παράλληλα με τις ελευθερίες και τις βασικές δημοκρατικές αρχές, όπως η ελευθερία του Τύπου και η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης;
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να κάνει πιο αποφασιστική χρήση των μέσων που διαθέτει για την προάσπιση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Κατά πρώτο και κύριο λόγο, θα πρέπει να αρχίσει να εφαρμόζεται ο μηχανισμός του κράτους δικαίου, ο οποίος επιτρέπει την αναστολή των κονδυλίων της ΕΕ για χώρες που παραβιάζουν βασικές δημοκρατικές αρχές. Το ότι η Επιτροπή δεν έχει μέχρι στιγμής εγκρίνει τα αντίστοιχα Ταμεία Ανάκαμψης για την Ουγγαρία και την Πολωνία και ότι πρόσφατα άρχισε να εφαρμόζει τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά πρέπει να ακολουθηθεί από την πλήρη εφαρμογή του μηχανισμού του κράτους δικαίου. Είναι πάντα σημαντικό να τονιστεί ότι τα μέτρα αυτά δεν απευθύνονται στους πολίτες αλλά στις κυβερνήσεις που δεν τηρούν τις Ευρωπαϊκές συνθήκες τις οποίες υπέγραψαν οικειοθελώς.

Έχετε υποστηρίξει την Katsiaryna Andreyeva, μία από τους πολλούς δημοσιογράφους (Darya Chultsov, Roman Protasevic) που έχουν συλληφθεί στη Λευκορωσία. Ποια ακριβώς είναι η κατάσταση και με ποιον τρόπο υποστηρίζετε την άποψή σας ότι η ΕΕ θα υιοθετήσει μια πιο σκληρή στάση απέναντι στο αυστηρό καθεστώς του Λουκασένκο;
Σύμφωνα με το κέντρο ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Λευκορωσίας (Viasna), επί του παρόντος περίπου 300 άτομα τελούν υπό κράτηση ως πολιτικοί κρατούμενοι. Μεταξύ αυτών, η Katsiaryna Andreyeva, για την οποία ανέλαβα τη χορηγία ως μέρος της εκστρατείας “Libereco PHR”. Η φυλάκιση με ψευδείς νομικές κατηγορίες είναι απαράδεκτη. Η ΕΕ δεν πρέπει να δεχθεί την τρομοκρατία του Λουκασένκο κατά του λαού της Λευκορωσίας, καθώς και την καταπίεση και τη φίμωση της αντιπολίτευσης!

Χωρίς τους συντηρητικούς θα είχαμε πετύχει περισσότερα

Ασφαλώς, η συζήτησή μας δεν θα μπορούσε να μην δώσει χώρο και στα περιβαλλοντικά ζητήματα, με τη δέσμη FitFor55 για μείωση των ρύπων ως το 2030 και την ευρύτερη αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης να τίθενται και κατά τη διάρκεια της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Πώς μπορεί η Ευρώπη να μειώσει τις εκπομπές των ρύπων μέσα στην επόμενη δεκαετία, επιδιώκοντας παράλληλα μία δίκαιη μετάβαση και συνάμα μία οικονομική και κοινωνική ανάκαμψη;
Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια τεράστια πρόκληση. Μέσα σε μία ολόκληρη γενιά, είμαι αναγκασμένοι να προσαρμόσουμε τον τρόπο με τον οποίο δουλεύουμε στον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας, ταυτόχρονα με την ανάκαμψη από την πανδημία και τις ευρείες κοινωνικές και οικονομικές της επιπτώσεις. Επομένως, από τη μία πλευρά, δεν πρέπει να χάσουμε περισσότερο χρόνο, αλλά από την άλλη, θα πρέπει επίσης να έχουμε μαζί μας όλες τις κοινωνικές ομάδες σε αυτή την πορεία. Για μένα, αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να επικεντρωθούμε στους καταναλωτές, αλλά να ξεκινήσουμε με τους παραγωγούς και τις εταιρείες. Χρειαζόμαστε ολοκληρωμένα μέτρα με τα οποία μπορούμε να εξασφαλίσουμε θέσεις εργασίας και να ενδυναμώσουμε τις περιφέρειες που βρίσκονται σε διαδικασία μετασχηματισμού. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να δημιουργήσει ένα νέο ταμείο για τη δίκαιη μετάβαση στη βιομηχανία και να εξασφαλίσει τη συστηματική συμμετοχή των εργαζομένων και των συνδικαλιστικών οργανώσεων στη διαμόρφωση του μετασχηματισμού.

Επιπλέον, όλα τα κράτη-μέλη πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειές τους. Καθένα από αυτά διαθέτει πολλά μέσα στα χέρια του προκειμένου να καταστεί κλιματικά ουδέτερο, με παράλληλο σεβασμό της εγχώριας κοινωνικοοικονομικής πραγματικότητας.

Πιστεύω ότι η δέσμη μέτρων “FitFor55” θα αποτελέσει αποτελεσματικό βασικό στοιχείο αυτής της μετάβασης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει πλέον παρουσιάσει μια ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων για το κλίμα, η οποία καλύπτει τους βασικούς τομείς για την “απανθρακοποίηση” της οικονομίας. Η εν λόγω δέσμη μέτρων για το κλίμα παρέχει μια καλή βάση για διαπραγματεύσεις με σκοπό την προσαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας στις απαιτήσεις της Συμφωνίας του Παρισιού. Προβλέπει τουλάχιστον 55% μείωση των εκπομπών ερίων του θερμοκηπίου: Αυτός είναι ο στόχος της ΕΕ έως το 2030, τον οποίο μπορούμε ακόμη και να υπερβούμε με φιλόδοξα μέτρα και, ως εκ τούτου, να δώσουμε ζωή στη λέξη “τουλάχιστον”.

Όταν ψηφίσατε για τον νόμο για το κλίμα δηλώσατε ότι “δεν είναι τέλειο». Τι θα έπρεπε να είχε γίνει διαφορετικά κατά την άποψή σας;
Για πρώτη φορά, με τη νομοθεσία της ΕΕ για το κλίμα, ο στόχος της κλιματικής ουδετερότητας είναι νομικά κατοχυρωμένος και, ως εκ τούτου, καθίσταται μη αναστρέψιμος. Μια νέα αντίληψη της κλιματικής πολιτικής είναι τώρα η νομική θέση: Με τη θέσπιση του προϋπολογισμού της ΕΕ για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και τη νέα επιστημονική συμβουλευτικό όργανο της ΕΕ για το κλίμα, η οποία παρακολουθεί την Επιτροπή και τα κράτη-μέλη, το μότο “άκουσε την επιστήμη” του κλιματικού κινήματος στην ΕΕ εδραιώθηκε στην κλιματική πολιτική. Στο μέλλον, τα μέσα αυτά θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημαντικούς μοχλούς ώστε να κρατήσουν την ΕΕ υπό παρακολούθηση προκειμένου να ανταποκριθεί στις διεθνείς δεσμεύσεις της για το κλίμα. Πρόκειται για συγκεκριμένη πρόοδο όσον αφορά στην προστασία του περιβάλλοντος. Όποιος αρνείται να την αποδεχθεί κινδυνεύει να μείνει με άδεια χέρια και να επιστρέψει σε μία παρωχημένη πολιτική. Συνεπώς, η απόρριψη αυτού του νόμου δεν ήταν για μένα επιλογή.

Ωστόσο, πιστεύω ότι χωρίς τους συντηρητικούς στο Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο, θα μπορούσαμε να έχουμε επιτύχει ακόμη πιο φιλόδοξους στόχους.

Όσον αφορά στα σημαντικά σημεία των κλιματικών στόχων για το 2030 και το 2050, το Κοινοβούλιο χρειάστηκε να προβεί σε σημαντικές παραχωρήσεις προς το Συμβούλιο. Είναι ζωτικής σημασίας ότι ο νέος κλιματικός στόχος της ΕΕ για το 2030 περιλαμβάνει και αρνητικές εκπομπές από τις λεγόμενες φυσικές δεξαμενές όπως τα δάση, οι χερσότοποι και τα λιβάδια, τα οποία θα αφαιρούν ρύπους από την ατμόσφαιρα κατά τον υπολογισμό του στόχου. Με τον τρόπο αυτό ελλοχεύει ο κίνδυνος, η ευθύνη για απανθρακοποίηση άλλων τομέων όπως οι μεταφορές και τα κτίρια να μετακυλιστεί στα δάση μας τα οποία ωστόσο επιδεινώνονται όλο και περισσότερο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατόρθωσε τουλάχιστον να περιορίσει την καταμέτρηση των φυσικών δεξαμενών σε έναν ορισμένο αριθμό.