Δένδιας για Ερντογάν: “Τα σύνορα των κρατών δεν καθορίζονται με όποιο χάρτη θέλει να ζωγραφίσει ο καθένας”

Με συνέντευξή του στο ραδιόφωνο του ΑLPHA ο Νίκος Δένδιας έστειλε ξεκάθαρο μήνυμα στην Τουρκία ενώ μίλησε και για την εφαρμογή της συμφωνίας των Πρεσπών.  “Καλό είναι να σοβαρευτούν, να επανέλθουν στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και να μπορέσουμε να συζητήσουμε σοβαρά μεταξύ μας. Είμαστε γείτονες” είπε ο υπουργός και υπογράμμισε: “Η Τουρκία αυτή τη στιγμή λειτουργεί ως ο ταραξίας της περιοχής. Δεν βοηθάει αυτό ούτε την ίδια την Τουρκία. Και πάντως εμείς δεν είμαστε διατεθειμένοι να τους ακολουθήσουμε σε ένα τέτοιο κατήφορο”.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ:

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θέλω να ξεκινήσω ρωτώντας σας, καλέσατε την Παρασκευή τον Τούρκο πρεσβευτή στο Υπουργείο Εξωτερικών και του ζητήσατε εξηγήσεις για τις αυξημένες προσφυγικές ροές. Προφανώς θεωρείτε ότι δεν είναι τυχαίο ο Ερντογάν άνοιξε πάλι τις κάνουλες για να μας πιέσει.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Θέλω να είμαι ειλικρινής. Απόλυτη βεβαιότητα σε αυτά τα θέματα δεν μπορούμε να έχουμε. Από την άλλη πλευρά όμως είναι συμβατική η υποχρέωση της Τουρκίας και υποχρέωση που προβλέπεται από τη συμφωνία του ’16 με την Ευρωπαϊκή Ένωση, να μην μετατρέπεται σε χώρο διέλευσης παράτυπων μεταναστών. Κατά συνέπεια το ίδιο το γεγονός, ανεξάρτητα από τα κίνητρα της άλλης πλευράς, το ίδιο το γεγονός ότι γυρίσαμε πάλι στην κατάσταση του ’12, δηλαδή 500 και άτομα στη Μυτιλήνη και 700 σχεδόν συνολικά, αποτελεί παράβαση από την πλευρά της Τουρκίας και η ελληνική κυβέρνηση αξιολόγησε με απόφαση του Πρωθυπουργού, ότι είναι κάτι πολύ σοβαρό και θα έπρεπε με τον πιο καθαρό τρόπο να υπάρξει διάβημα προς την Τουρκική πλευρά για να καταλάβει ότι αυτά δεν τα περνάμε σαν μια κανονική διαδικασία και σαν μια «νορμάλ» ημέρα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ένα από τα μέτρα που αποφασίσατε στο ΚΥΣΕΑ το Σάββατο είναι και η εμπλοκή του Πολεμικού Ναυτικού στις περιπολίες στα θαλάσσια σύνορά μας. Και αυτό μου έκανε εντύπωση. Σημαίνει σκληρότερη στάση; Η εντολή πλέον είναι η απώθηση;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Η απώθηση δεν είναι κομμάτι του διεθνούς δικαίου και δεν είναι κομμάτι των μέτρων τα οποία η Ελλάδα υλοποιεί, ή διαχρονικά. Η παρουσία του Πολεμικού Ναυτικού έχει την εξής έννοια, τη συμπαράταξη όλων των δυνάμεων της χώρας στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού φαινομένου και στην προσπάθεια ανθρωπιστικά να μπορέσουμε να ελέγξουμε την κατάσταση. Νομίζω ότι και το Πολεμικό μας Ναυτικό είναι κομμάτι του συνολικού μηχανισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας. Κατά συνέπεια έχοντας υπάρξει μάλιστα και Υπουργός Άμυνας σας λέω ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να μη συμμετέχει και το Πολεμικό μας Ναυτικό σε αυτή τη συνολική και συλλογική προσπάθεια

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θέλω να πάω στα ελληνοτουρκικά κ. Υπουργέ που διαπιστώνουμε εκεί μια κλιμάκωση ….

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Βρήκατε ένα «εύκολο θέμα» να ξεκινήσουμε.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ναι ξεκίνησα από το εύκολο και πάω στο ευκολότερο τώρα. Διαπιστώνουμε μια κλιμάκωση. Μεγάλη κλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο με συνεχείς παραβιάσεις και εμπλοκές. Με όσα γίνονται στην κυπριακή ΑΟΖ, αλλά και με τον Ερντογάν να φωτογραφίζεται σε χάρτη που δείχνει να έχει την κυριαρχία στο μισό Αιγαίο. Θέλω να ρωτήσω τι είναι όλα αυτά και αν ανησυχείτε ότι το επόμενο βήμα είναι το Καστελόριζο, ή ακόμη και η νότια Κρήτη;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Θα σας πω. Κατ’ αρχάς ας ξεκινήσουμε από το θέμα της Κύπρου. Η Κύπρος είναι ένα ανεξάρτητο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι ξεκάθαρο ότι η Τουρκία παραβιάζει και την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει λάβει μέτρα και ελπίζουμε ότι η Τουρκία θα συμμορφωθεί για να μη χρειαστεί να ληφθούν σκληρότερα μέτρα εναντίον της Τουρκίας. Τα σύνορα των κρατών και τα όρια των ζωνών – αναφέρομαι στο χάρτη που μου λέτε – των περιοχών που οι χώρες ασκούν κυριαρχικά δικαιώματα και δικαιοδοσίες, δεν καθορίζονται με όποιο χάρτη θέλει να ζωγραφίσει ο καθένας σε όποιο Υπουργείο του αρέσει, αλλά βάσει του διεθνούς δικαίου. Και εκστρατείες επικοινωνιακού χαρακτήρα δεν νομίζω ότι μπορούν να μεταβάλλουν τη διεθνή νομιμότητα, πόσο μάλλον φωτογραφίες.

Νομίζω ότι αυτά είναι απόπειρες δημιουργίας εντυπώσεων και θα ήθελα να πω ότι οι παραβατικές ενέργειες απλώς εδραιώνουν την εικόνα της Τουρκίας ως παραβάτη. Δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα. Οι απόψεις της Τουρκίας, εάν μου επιτρέπετε κυρία Μακρή, σε αυτά τα θέματα, είναι η μειοψηφία του ενός στην παγκόσμια κοινότητα. Απομονώνεται η Τουρκία και εμείς από την πλευρά μας θεωρούμε ότι προϋπόθεση της σταθερότητας είναι η εφαρμογή του διεθνούς δικαίου της θάλασσας, όπως ισχύει, όχι όπως μπορεί να το ερμηνεύσει ο οποιοσδήποτε, ζωγραφίζοντας ελεύθερα ως να πρόκειται για πίνακα νεοσουρεαλισμού. Και επίσης μιλώντας ειλικρινά προς την τουρκική πλευρά, διότι οι Τούρκοι είναι γείτονές μας, θα θέλαμε να μπορέσουμε να συνεννοηθούμε μαζί τους, λέω ότι ούτε εμείς είμαστε διατεθειμένοι να τους ακολουθήσουμε σε βαλκανοποίηση ξανά της περιοχής, ούτε να τους ακολουθήσουμε στη λογική του περιφερειακού επαρχιωτισμού που ακολουθούν.

Αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα που κάνανε. Καλό είναι να σοβαρευτούν, να επανέλθουν στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και να μπορέσουμε να συζητήσουμε σοβαρά μεταξύ μας. Είμαστε γείτονες. Η Τουρκία αυτή τη στιγμή λειτουργεί ως ο ταραξίας της περιοχής. Δεν βοηθάει αυτό ούτε την ίδια την Τουρκία. Και πάντως εμείς δεν είμαστε διατεθειμένοι να τους ακολουθήσουμε σε ένα τέτοιο κατήφορο.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κρατάω αυτό που είπατε, το να συζητήσουμε σοβαρά γιατί είναι η επόμενή μου ερώτηση, εγώ όμως θέλω να επιμείνω λίγο, επειδή παρ’ όλα αυτά τα όσα εσείς ήπια και νηφάλια λέτε ο Ερντογάν συνεχίζει τις προκλήσεις, ανησυχείτε για το Καστελόριζο για παράδειγμα, ότι μπορεί να κάνει και αυτή την πρόκληση;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Θα σας απαντήσω ευθέως. Νηφάλια ναι, ήπια καθόλου. Γιατί ουδείς έχει δικαίωμα να εκχωρήσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελληνικής Δημοκρατίας. Ουδείς. Διαχρονικά ουδείς. Κατά συνέπεια με νηφαλιότητα πάντοτε, αλλά είναι καλό αυτό να μην παρεξηγείται. Το ότι εμείς δεν φερόμαστε σαν βαλκανικός ταραξίας δεν σημαίνει ότι δεν ξέρουμε να προστατεύουμε τα εθνικά μας δικαιώματα. Και ξαναλέω εμένα η φωτογραφία αυτή με λυπεί. Δεν είναι σοβαρή εικόνα αυτή.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Παρ’ όλα αυτά δεν μου απαντάτε στο θέμα του Καστελόριζου και της Νότιας Κρήτης. Καταλαβαίνω τους λόγους. Νομίζω ότι …..

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Νομίζω σας απάντησα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εμμέσως μου δώσατε.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Νομίζω ότι σας απάντησα, εάν μου επιτρέπετε, με τον τρόπο που ο Υπουργός Εξωτερικών βεβαίως πρέπει και επιτρέπεται να διατυπώνει τη σκέψη του. Δεν θα πέσουμε στην παγίδα της άλλης πλευράς κυρία Μακρή. Δεν είμαστε το ίδιο πράγμα. Είμαστε μια σοβαρή, στέρεη, δημοκρατική, ευρωπαϊκή χώρα και ελπίζουμε ότι η Τουρκία θα ακολουθήσει αυτό το παράδειγμα. Είναι καλό και για την Τουρκία.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είπατε να συζητήσουμε σοβαρά. Εκεί νομίζω ακριβώς αποσκοπεί και ο Ερντογάν. Να μας βάλει να καθίσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να μοιράσουμε τα πιθανά κοιτάσματα. Υπάρχει περίπτωση να το κάνουμε αυτό κ. Υπουργέ;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Θα σας απαντήσω ειλικρινά. Δεν νομίζω ότι η Τουρκία θέλει να συζητήσουμε σοβαρά, γιατί συζητάμε πάρα πολλά χρόνια, δεν είναι επί της δικής μας κυβερνήσεως, που δεν έχουμε αρχίσει καν ακόμα, στο πλαίσιο δεκάδων πλαισίων διαλόγου, μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης κλπ. Ποια είναι το πλαίσιο αναφοράς στο οποίο η Τουρκία θα ήθελε να συζητήσει; Εάν το πλαίσιο αναφοράς είναι το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας, βεβαίως. Αλλά αυτό το πλαίσιο. Όχι το πλαίσιο νεοσουρεαλιστικών διεκδικήσεων οι οποίες εκφράζονται ως πίνακας και φωτογραφίζονται για να αποσταλούν εμμέσως ως μήνυμα στην Ελλάδα. Αυτό δεν είναι πλαίσιο συζήτησης.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ακόμα δεν έχετε συναντήσει πάντως τον τούρκο ομόλογό σας.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Παρ’ ότι τον γνωρίζω πολύ καλά και για πολλά χρόνια.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ακριβώς πολύ καλά και για πολλά χρόνια. Θέλω να ρωτήσω, θα γίνει αυτό στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Θα το δούμε κυρία Μακρή, αλλά για να γίνει μια συνάντηση και να είναι επωφελής, πρέπει να υπάρχει και ένα πλαίσιο σοβαρό. Πρέπει η Τουρκία να το βοηθήσει αυτό το πλαίσιο. Πρέπει να το κατανοήσει. Εμείς δεν πρόκειται να συρθούμε σε συναντήσεις υπό το κράτος πιέσεων. Αυτά δεν γίνονται. Είμαστε μια σοβαρή ευρωπαϊκή χώρα, βεβαίως κάθε υπουργός εδώ και αυτή είναι και η εντολή του Πρωθυπουργού, θέλουμε σχέσεις καλής γειτονίας με όλους. Βεβαίως θα ήθελα να συναντήσω τον κ. Τσαβούσογλου. Σας είπα ότι είναι άνθρωπος με τον οποίο συνδέομαι και φιλικά, αλλά πρέπει να υπάρχει ένα πλαίσιο. Εάν η Τουρκία συνεχώς δημιουργεί προβλήματα, τι πλαίσιο συνάντησης να φτιάξουμε;

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πήραμε φρεγάτες από τον Μακρόν, όπως διάβασα σε δημοσιεύματα το Σαββατοκύριακο;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Υπήρξε μια συζήτηση γι’ αυτό. Η Belharra είναι ένα εξαιρετικό όπλο. Μια φρεγάτα αντιαεροπορικής προστασίας. Είναι από τα οπλικά συστήματα που οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις θα ήθελαν να έχουν. Από εκεί και πέρα θα δούμε πώς θα μπορούσε να υλοποιηθεί μια τέτοια συνεργασία με τους Γάλλους συμμάχους και φίλους μας.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να πάω τώρα στο έτερο ζήτημα, τις Πρέσπες. Τη Συμφωνία των Πρεσπών γιατί συναντηθήκατε και με τον Ντιμιτρόφ πριν από μερικές μέρες στη Φιλανδία και του ζητήσατε πιστή τήρηση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Εγώ θέλω να ρωτήσω τώρα αυτό δεν συνιστά αλλαγή στάσης εκ μέρους σας γιατί πριν από τις εκλογές λέγατε ότι είναι μια πολύ κακή συμφωνία. Πώς φτάσαμε στην πιστή τήρησή της;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Αν μου επιτρέψετε να περιγράψω ολόκληρη τη στάση μας, να τη θυμίσω μάλλον, στην ελληνική κοινωνία, δηλαδή όπως ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανειλημμένως τοποθετήθηκε, είπε εάν υπογραφεί, από εκεί και πέρα πρέπει να τηρηθεί. Το κράτος έχει συνέχεια. Αυτή ήταν η τοποθέτηση του αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας. Επί αυτής της τοποθέτησης ψηφίστηκε. Δεν είπε εγώ με το που θα εκλεγώ θα ανατρέψω τα πάντα, γιατί δεν μπορεί να το κάνει άλλωστε και να θέλαμε. Είμαστε μια σοβαρή παράταξη, προειδοποιήσαμε πριν από την ψήφιση, προειδοποιήσαμε πριν από την υπογραφή. Τώρα αυτή τη στιγμή πρέπει να υποχρεωθούν τα Σκόπια, η Βόρεια Μακεδονία, να εφαρμόσει τη συμφωνία.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Την εφαρμόζει;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Διακρίνω μια προσπάθεια να την εφαρμόσει. Διακρίνω και αντιστάσεις τμημάτων του εκεί κρατικού μηχανισμού. Σε αυτά εμείς δεν πρόκειται να επιτρέψουμε παρεκκλίσεις. Το ξεκαθάρισα στον κ. Ντιμιτρόφ. Με διαβεβαίωσε οφείλω να πω για την πρόθεση της κυβέρνησης της Βόρειας Μακεδονίας να τηρήσει τη συμφωνία επακριβώς. Δεν υπήρξε αντίλογος. Υπήρξε συμφωνία επ’ αυτού. Όμως, αυτό είναι κάτι που παρατηρούμε και που θέλουμε να το δούμε. Δεν θα είμαστε επιεικείς ερμηνευτές. Θα είμαστε ακριβείς παρατηρητές.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εάν τον Οκτώβριο για παράδειγμα στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων τεθεί εκ νέου θέμα ημερομηνίας έναρξης διαπραγματεύσεων για τα Σκόπια, θα δώσετε το πράσινο φως;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Εάν, εάν, εάν, το λέω τρεις φορές το εάν ….

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και μία που το είπα εγώ, τέσσερις.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Εάν έχουν τηρήσει τα συμπεφωνημένα με αυστηρό τρόπο ερμηνευόμενα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πάντως προσκλήσεις δεν απευθύνθηκαν ένθεν κακείθεν για να συναντηθείτε.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Προσκλήσεις σε αυτή την συγκυρία δεν απευθύνθηκαν. Περάσαμε μια περίοδο, μια μακρά περίοδο, να μην κοροϊδευόμαστε, με τα Σκόπια, -Βόρεια Μακεδονία, να συνηθίσουμε τη νέα ονομασία τους- καχυποψίας, διαφορών κλπ. Βεβαίως να προσπαθήσουμε να χτίσουμε μια καινούργια σχέση, αλλά πρέπει να καταβληθεί και το κεφάλαιο από την άλλη πλευρά και πρέπει να δούμε καταβαλλόμενο κεφάλαιο καλής θέλησης και αξιοπιστίας. Η Ελλάδα είναι εδώ για να βοηθήσει. Ξαναλέω εμείς είμαστε μια ευρωπαϊκή χώρα στα Βαλκάνια. Δεν είμαστε μια βαλκανική χώρα στην Ευρώπη. Θα εξάγουμε αυτή την ευρωπαϊκή αντίληψη και στις γειτονικές μας χώρες, αλλά πρέπει και αυτές να συμμεριστούν αυτή την αντίληψη. Άλλωστε και η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία στην Ευρώπη θέλουν να ανήκουν. Να μια ωραία ευκαιρία να αντιληφθούν το ευρωπαϊκό πρότυπο και να το ακολουθήσουν και όχι να σέρνονται πίσω από προσπάθειες να ξεφύγουν από αυτά που έχουν συμφωνήσει.