Ποια ήταν τα σημαντικότερα γεγονότα στον ενεργειακό τομέα τη χρονιά που φεύγει

Πριν από ένα χρόνο, το 2020 ξεκινούσε με τις καλύτερες προοπτικές και η αισιοδοξία ήταν διάχυτη για την ελληνική οικονομία και, βεβαίως, για τον τομέα της ενέργειας.

Ουδείς μπορούσε να προβλέψει ότι ο «αόρατος εχθρός» covid-19 θα επέφερε ένα τόσο αποφασιστικό πλήγμα σε όλον τον κόσμο, με συντριπτικές συνέπειες που συνεχίζονται, πρώτα από όλα στη δημόσια υγεία και μετά στην οικονομία και την κοινωνική συνοχή.

Τι αφήνει όμως πίσω του το 2020 στον ενεργειακό τομέα; Ήταν καταλυτική η επίδραση της πανδημίας; Αναμφίβολα ναι, αλλά φαίνεται ότι δεν ήταν καταστροφική.

Ο τομέας, όπως απεδείχθη και κατά την 10χρονη οικονομική κρίση, έχει μεγάλες αντοχές και ισχυρότατη δυναμική. Αυτό του επέτρεψε να σταθεί όρθιος και κατά τον κρίσιμο απερχόμενο χρόνο.

Αν εξαιρέσει λοιπόν κανείς την έλευση της πανδημίας και τις μεγάλες συνέπειες των περιοριστικών μέτρων (στη ζήτηση ενεργειακών αγαθών, στη ρευστότητα, στα αποτελέσματα των επιχειρήσεων), ποια ήταν τα κρίσιμα γεγονότα στη διάρκεια του 2020;

Στον Κόσμο

Σε διεθνές επίπεδο, οπωσδήποτε ο πετρελαϊκός πόλεμος Ρωσίας – Σαουδικής Αραβίας που (σε συνδυασμό με την υγειονομική κρίση) κλόνισε την παγκόσμια οικονομία, βύθισε τις πετρελαϊκές εταιρείες, αναδιέταξε τις αξίες και τις σχέσεις των ενεργειακών πρώτων υλών, θόλωσε τις προοπτικές των υδρογονανθράκων και επιτάχυνε την ενεργειακή μετάβαση.

Επίσης η αλματώδης πρόοδος στην έρευνα σχετικά με την αποθήκευση ενέργειας, την ηλεκτροκίνηση και το υδρογόνο, με αντίστοιχη εκτίναξη της αξίας των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στα νέα περιβάλλοντα.

Στην Ευρώπη

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ξεχωρίζει η «σφραγίδα» που έβαλε η Κομισιόν με την εξαγγελία του green deal και με τις υπόλοιπες αποφάσεις (για παράδειγμα το «μπλόκο» στις χρηματοδοτήσεις έργων αερίου) που στρέφουν δια παντός το ευρωπαϊκό οικοδόμημα προς μια ειρηνική πράσινη επανάσταση που αφορά, κατά κύριο λόγο, τον τρόπο παραγωγής της ενέργειας, αλλά και τον τρόπο κατανάλωσής της.

Σημαντική, χωρίς άλλο, η απόφαση των ηγετών της Ε.Ε. να ανεβάσουν ακόμα περισσότερο τον πήχη και να θέσουν ως στόχο τη μείωση κατά 55% των εκπομπών CO2 μέχρι το 2030.

Την κατεύθυνση αυτή ενισχύει η εκλογή Μπάιντεν και η επιστροφή των ΗΠΑ στη συμφωνία των Παρισίων καθώς ενδυναμώνεται, έτσι, η οικουμενικότητα των πράσινων επιλογών.

Πράσινες πολιτικές

Αλλά και στο εσωτερικό της χώρας, η κατεύθυνση για ενίσχυση των παλαιών και των νέων μορφών ΑΠΕ, καθώς και των άλλων πράσινων πολιτικών, όπως η εξοικονόμηση (προχώρησε το μεγάλο πρόγραμμα «Εξοικονομώ- Αυτονομώ») και η ηλεκτροκίνηση (θεσπίστηκε το πρώτο φιλόδοξο θεσμικό πλαίσιο και ανάλογα ισχυρά οικονομικά κίνητρα) είναι σαφής.

Ναι μεν το 2020 ήταν η χρονιά κατά την οποία επιβλήθηκε έκτακτη εισφορά στους παραγωγούς ΑΠΕ και στένεψαν κατά πολύ τα περιθώρια για τους μικρομεσαίους παραγωγούς, αλλά από την άλλη ήταν και η χρονιά που ξεκίνησε η απλοποίηση της αδειοδοτικής διαδικασίας για ΑΠΕ, ενώ, ας μην ξεχνάμε, εγκαταστάθηκαν περισσότερα από ποτέ αιολικά και φωτοβολταϊκά. Ήταν επίσης η χρονιά που το επενδυτικό ενδιαφέρον για νέες ΑΠΕ έσπασε όλα τα ρεκόρ.

“Θρίαμβος” του αερίου

Βεβαίως, το 2020 ήταν και η χρονιά «θριάμβου» του φυσικού αερίου. Με τη θεαματική μείωση των τιμών, κυρίως του LNG, η κατανάλωση αερίου στη χώρα μας έκανε ρεκόρ, ο ανταγωνισμός στη χονδρική υπήρξε έντονος και ο τερματικός σταθμός της Ρεβυθούσας δούλεψε όλους τους μήνες στο φουλ.

Έναρξη του target model

Στα σημαντικότερα συμβάντα του χρόνου που τελειώνει θα πρέπει κανείς να κατατάξει τη λειτουργία του target model στην ηλεκτρική (αρχικά) αγορά. Οι σοβαρές αναταράξεις στην αγορά εξισορρόπησης και το πλήγμα στους μη καθετοποιημένους προμηθευτές είναι ένα καυτό θέμα που πρέπει να επιλυθεί στην αρχή του 2021, αλλά ο κύβος πλέον έχει ριφθεί για τη σταδιακή σύζευξη της ελληνικής αγοράς με τις ευρωπαϊκές.

Αναστροφή για ΔΕΗ

Στα σημαντικά πρέπει να κατατάξει επίσης κανείς, την οικονομική ανάκαμψη της ΔΕΗ, η οποία, σταδιακά, εμπεδώνει μια εικόνα σύγχρονης ευρωπαϊκής ενεργειακής εταιρείας, όπως δείχνουν, αφενός μεν τα χαρακτηριστικά του αναθεωρημένου business plan της, αφετέρου η αναμόρφωση των καταστημάτων, της λειτουργίας, αλλά και της εταιρικής της ταυτότητας.

Αποκρατικοποιήσεις

Το 2020 προχώρησαν σημαντικά οι εναπομείνασες ενεργειακές αποκρατικοποιήσεις. Όλοι οι διαγωνισμοί (ΔΕΠΑ Υποδομών και Εμπορίας, ΔΕΔΔΗΕ, ΛΑΡΚΟ, Υπόγεια Αποθήκη Νότιας Καβάλας) βρίσκονται σε εξέλιξη και αναμένεται να καταλήξουν, καλώς εχόντων των πραγμάτων, εντός του 2021. Η επιτάχυνση είναι κυβερνητική πρόθεση, αλλά ίσως τα δύσκολα, για κάποιες τουλάχιστον περιπτώσεις, εμφανιστούν στην πορεία.

Μεταλιγνιτική μετάβαση

Σημαντικό κεφάλαιο που άνοιξε διάπλατα κατά τη χρονιά που φεύγει είναι εκείνο της μετάβασης των περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης στην μετά το λιγνίτη εποχή. Το σοκ είναι μεγάλο για τις τοπικές οικονομίες και κοινωνίες, ωστόσο για πρώτη φορά φαίνεται να δημιουργείται ένα συμπαγές σχέδιο (το master plan έχει ολοκληρωθεί) για την επόμενη ημέρα, με τα διαθέσιμα ευρωπαϊκά και εθνικά κονδύλια να είναι σημαντικά.

Διασυνδέσεις

Ενδιαφέρουσες αν μη τι άλλο υπήρξαν οι εξελίξεις στον τομέα των ηλεκτρικών διασυνδέσεων. Μπορεί ο χερσαίος Δυτικός Διάδρομος στην Πελοπόννησο να κόλλησε στο πείσμα πέντε μοναχών, αλλά ο ΑΔΜΗΕ ολοκλήρωσε τη β΄φάση των Κυκλάδων, συμβασιοποίησε τη μεγάλη διασύνδεση της Κρήτης και έθεσε, με το τέλος της χρονιάς, σε δοκιμαστική ηλέκτριση το ένα από τα δύο καλώδια Πελοπόννησος – Κρήτη.

Διεθνή project

Στα διεθνή project είχαμε ένα σημαντικό γεγονός το 2020, την εμπορική λειτουργία του TAP και τη σύνδεσή του με το εθνικό σύστημα αερίου, ενώ πρόοδο σημείωσε και η επαφή με Κύπρο και Ισραήλ (αλλά και Αίγυπτο) για τον EastMed και την ευρύτερη συνεργασία των χωρών.

Υδρογονάνθρακες

Ο απερχόμενος χρόνος, τέλος, θα έλεγε κανείς ότι υπήρξε για τη χώρα μας σχεδόν… νεκρός στον τομέα της έρευνας υδρογονανθράκων, λόγω προφανώς και της διεθνούς κατάστασης στον κλάδο. Ωστόσο στον τομέα αυτό η χρονιά σημαδεύτηκε από την έντονη Τουρκική επιθετικότητα, καθώς η γειτονική χώρα αμφισβήτησε έμπρακτα τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα σε θαλάσσιες περιοχές που η χώρα μας θεωρεί ως μέρη της ελληνικής ΑΟΖ.

Η υπόθεση αυτή είναι μια κρίση σε εξέλιξη και σίγουρα το σοβαρότερο ανοιχτό εθνικό μέτωπο για την καινούργια χρονιά.

Με την προσδοκία της κανονικότητας

Μια χρονιά για την οποία οι προκλήσεις, στον ενεργειακό τουλάχιστον κλάδο, είναι πολλές, αλλά η προσδοκία, κατά βάση, μία: να είναι μια φυσιολογική χρονιά, με τις δυσκολίες, τις ευκαιρίες, τις επιτυχίες, τις αποτυχίες, τα λάθη, τα σωστά, με ό,τι τέλος πάντων συνιστά, ακόμα και όταν οι συνθήκες είναι δυσμενείς, μια κανονικότητα.

Διαβάστε τις Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο, με την αξιοπιστία και την εγκυρότητα του News247.gr