Victoria Square Project: Τέχνη για τον πολύ κόσμο

«Συμβαίνουν πράγματα, αλλά είναι σίγουρα μια δύσκολη γειτονιά. Εμείς παρεμβαίνουμε τα τελευταία πέντε χρόνια σχεδόν, βάζοντας την τέχνη ως έναν μοχλό διαλόγου, ακόμα έναν δίαυλο διαλόγου,» εξηγεί από τηλεφώνου η Νιόβη Ζαραμπούκα-Χατζημάνου, διευθύντρια έως το 2023 του Victoria Square Project (VSP). Παρά την αγγλοπρεπή ονομασία του, η εν λόγω εικαστικών αναζητήσεων πρωτοβουλία δραστηριοποιείται στην καρδιά της Αθήνας. Στην πολύπαθη Πλατεία Βικτωρίας, εξού και τ’ όνομα…

Και τι κάνει, θα μου πείτε. Ας το πιάσουμε από την αρχή. Το 2017, στα πλαίσια της περιβόητης documenta 14, της διεθνούς εικαστικής έκθεσης που έφερε την Αθήνα στον αφρό της παγκόσμιας σκηνής τέχνης, η Ελληνίδα Μαρία Παπαδημητρίου και ο Αμερικανός Ρικ Λόου, εικαστικοί καλλιτέχνες και οι δυο, λάνσαραν το VSP. Ένα έργο σύγχρονης τέχνης, ας πούμε, ένα «εν εξελίξει κοινωνικό γλυπτό», όπως το ονόμασαν οι ίδιοι, που με εκθέσεις, ανοιχτές συζητήσεις, επιμορφωτικά εργαστήρια κλπ στόχευαν να αναδείξουν και να ενδυναμώσουν την τέχνη και τον πολιτισμό στην περιοχή της Πλατείας. Κι όλο αυτό, σε συνεργασία με τοπικές επιχειρήσεις, δημοτικές αρχές, ιδρύματα, καλλιτεχνικές ομάδες, σχολεία και οργανώσεις πολιτών.

Συγχρόνως, ένα άλλο στο οποίο στόχευε το VSP ήταν να γίνει τόπος αναφοράς για την επίμαχη πολυπολιτισμική και ξεπεσμένη γειτονιά της Αθήνας. Το πόσο εμφατικά επιτεύχθηκε αυτός ο στόχος φαίνεται από το εξής απλό στοιχείο: οι δράσεις του VSP υποτίθεται πως θα κρατούσαν μόνο έναν χρόνο. Μετά, το πρότζεκτ θα ξεκαλούπωνε σιγά-σιγά… Το ότι από το 2017 έως σήμερα οι εκάστοτε άνθρωποι του VSP συνεχίζουν το έργο τους σε Πλατεία Βικτωρίας και πέριξ, προσελκύοντας όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον των κατοίκων, προφανώς κάτι λέει για την επιτυχία του εγχειρήματος.

Καθιστικό, πρόσοψη, δημιουργία…

Οι δραστηριότητες του VSP φιλοξενούνται στον βασικό του χώρο, ονόματι «Καθιστικό», όπου εκτός από ομιλίες, εκθέσεις και εργαστήρια μπορεί κάποιος να πιεί και το τσάι του (ή τον καφέ του). Στην πρόσοψη αυτού του χώρου τρέχει ένα άλλο πρότζεκτ: κάθε τόσο ένας διαφορετικός εικαστικός καλείται να φιλοτεχνήσει κάτι στα τζάμια και τους τοίχους του ισόγειου χώρου. Είναι η λεγόμενη «ανάθεση βιτρίνας» (window commission), με πρώτο τον ζωγράφο Παύλο Τσάκωνα να αναλαμβάνει, ψεκάζοντας με λευκό σπρέι την πρόσοψη κι αφήνοντας επίτηδες κάποια σημεία της ακάλυπτα.

Η εικαστική παρέμβαση του Παύλου Τσάκωνα στην πρόσοψη του VSP

Τι θα ακολουθήσει;
«Ξεκινήσαμε με τον Τσάκωνα,» λέει η κα. Ζαραμπούκα-Χατζημάνου, «και στο επόμενο διάστημα, τον Οκτώβριο, θα εστιάσουμε κυρίως στο έργο του [Αλβανού] εικαστικού
Αντριάν Πάτσι. Τον Δεκέμβριο θα έχουμε το επόμενο window commission –είμαστε σε διαπραγματεύσεις ακόμα για το ποιος θα είναι ο επόμενος… Θα παίξει ρόλο και το αν θα έχουμε covid μέτρα ή όχι.» Σωστό κι αυτό.
«Πάντως εμείς θέλουμε έρχεται ο κόσμος στο Victoria,» βεβαιώνει η διευθύντριά του.
«
Να έρχεται, να μαθαίνει… Μας ενδιαφέρει πάρα πολύ να ξανακερδίσουμε το δια ζώσης.»

Εκπαιδεύοντας τα παιδιά

Εκτός από αυτά τα εικαστικά, αλλά και την τακτική συνεργασία με το 2^ο Γενικό Λύκειο Αθηνών (στεγάζεται στην διαβόητη (κατάληψη) Βίλλα Αμαλία της οδού Χέυδεν), άλλο αναπόσπαστο μέρος του VSP είναι και τα εκπαιδευτικά του προγράμματα. «Τώρα, έχουμε βγάλει σε open call ένα, που το κάναμε και πέρυσι με επιτυχία και λέγεται “Πάμε πλατεία;”. Η ιδέα προέκυψε από αυτές τις συζητήσεις, ξέρετε, [με θέμα] κορονοϊός και πλατείες. Βάζουμε τα παιδιά να φανταστούν τις πλατείες τους. Μέσα από συζήτηση, και μακέτες, και ένα παιχνίδι θησαυρού, τα παιδιά φαντάζονται την πλατεία τους και την κατασκευάζουν σε 3D –εκείνη την ώρα, σε μια μακέτα. Θα γίνει στις πλατείες Πρωτομαγιάς, Αγίου Γεωργίου και στην Φωκίωνος Νέγρη. Εμείς, θέλαμε να βάλουμε και το κομμάτι του πώς τα παιδιά συζητάν για τον δημόσιο χώρο, τον διεκδικούν αλλά και τον σέβονται παράλληλα.»

» Ένα άλλο [εκπαιδευτικό πρόγραμμα], με κάπως πιο χαλαρή διάθεση, είναι “Οι εποχές στην τέχνη” . Με διάφορες αναφορές στην κλασική, όσο και στην μοντέρνα τέχνη. Αναλύουμε τα υλικά, τα χρώματα, τις επιλογές, αλλά και πολλά κοινωνικά θέματα πάνω στα έργα που έχουμε επιλέξει. Μιλάμε για τα έργα, για τους καλλιτέχνες τους, αλλά και για τις χώρες καταγωγής των καλλιτεχνών. Επιδιώκουμε να κινηθούμε όχι δυτικοκεντρικά, αλλά προς τις χώρες καταγωγής [των παιδιών της περιοχής]. Δηλαδή, προτιμούμε καλλιτέχνες από την Νιγηρία, την Γκάνα, την Γεωργία, κλπ., ώστε και τα ίδια τα παιδιά να γνωρίσουν κάτι παραπάνω για την καταγωγή τους, και να γίνονται περήφανα γι’ αυτήν επίσης. Είναι σημαντικό,» καταλήγει η κα. Ζαραμπούκα-Χατζημάνου.

Πρόγραμμα Σεπτεμβρίου 2021

Έκθεση «borderline.athens» της Γαλλίδας Κλεμάνς Μπαρέ, 16:00-20:00 καθημερινά εκτός Δευτέρας, μέχρι τις 23 Σεπτεμβρίου: Βιντεοεγκατάσταση που ερευνά πτυχές των πολύπλοκων ταυτοτήτων των γυναικών και άλλων θηλυκοτήτων στην Αθήνα, μέσα από προσωπική επαφή με Αθηναίες διαφόρων καταβολών, ηλικιών και μονοπατιών ζωής.

Φωτογραφία της Κλεμάνς Μπαρέ στην έκθεση borderline.athens

Έκθεση «Συν-Υφαίνοντας», συλλογικό έργο, 16:00-20:00 εκτός Δευτέρας, από 23 έως 30 Σεπτεμβρίου:
Στο Καθιστικό του VSP, και με την υποστήριξη της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα, θα εκτεθεί το μεγάλο τελικό υφαντό, το οποίο φτιάχτηκε από την σύνθεση των ατομικών έργων που ύφαναν οι συμμετέχουσες στα συνεργατικά εργαστήρια υφαντικής τέχνης υπό την Χρυσούλα Σκορδά. Μέσα από τα εργαστήρια γνώρισαν την ιστορία υφασμάτων και υφαντών σε ολόκληρο τον κόσμο, τις συμβολικές απεικονίσεις διαφορετικών πολιτισμών, και την ελληνική και αμερικανική ιστορία των υφαντών. Ιδέα:
Μαρία Παπαδημητρίου
/ Συντονισμός, επιμέλεια:
Σεβαστιάνα Κωνστάκη
/ Εκπαιδεύτρια υφαντικής:
Χρυσούλα Σκορδά
/ Διαλέξεις, εικαστικά εργαστήρια: Σ
άρατζεϊν Κιντ Λιόν, Ρικ Λόου, Μαρία Παπαδημητρίου

«Πάμε πλατεία;», εργαστήρι για παιδιά 6-12 ετών, 18:00 -20:00 εκτός Δευτέρας, στις 18 & 25 Σεπτεμβρίου και 2 Οκτωβρίου: Παιχνίδια, γρίφοι, κατασκευές… Τρεις πλατείες του 6^ου Δημοτικού Διαμερίσματος Αθήνας (Αγ. Γεωργίου 18/9, Πρωτομαγιάς 25/9, Φωκ. Νέγρη 2/10) θα φιλοξενήσουν από δυο εργαστήρια η κάθε μία, με σκοπό να εξοικειωθούν τα παιδιά με τον δημόσιο χώρο, την έννοια της πλατείας και τις ιστορίες της. Μέσω της παρατήρησης, της συνδημιουργίας και φυσικά της εξερεύνησης, θα μάθουμε περισσότερα για την πόλη μας, τις ιστορίες και τα μυστικά της και θα σχεδιάσουμε μαζί την ιδανική μας πλατεία. Όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή στην σχετική φόρμα.

Ενημερωτική συνάντηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, Παρασκευή, 24 Σεπτεμβρίου ονλάιν στις 19:30, Σάββατο, 25 Σεπτεμβρίου δια ζώσης στις 16:00: Το VSP καλεί παιδιά, νέους, γονείς και κηδεμόνες, εκπαιδευτικούς και εκπροσώπους οργανώσεων σε ενημέρωση για τα εκπαιδευτικά προγράμματα «βικΤΩΡιΑ ΤΩΡΑ» που θα διεξαχθούν τον Οκτώβριο. Πρόκειται για ένα διεπιστημονικό πρόγραμμα έμπνευσης και ενδυνάμωσης του Victoria Square Project. Παιδιά, νέοι και νέες από την πολυπολιτισμική γειτονιά της Βικτώριας έρχονται μαζί, εμπνέουν και εμπνέονται, δημιουργούν, συζητούν φλέγοντα θέματα όπως η μετανάστευση, η ταυτότητα, το φύλο, η οικονομία μέσα από εικαστικά εργαστήρια και τη συν-δημιουργία συλλογικών έργων. Δήλωση συμμετοχής εδώ.

Πληροφορίες: Victoria Square Project, 213-0442783, Ελπίδος 13, Πλατεία Βικτωρίας. Τα διά ζώσης εργαστήρια είναι δωρεάν, τα διαδικτυακά κοστίζουν 10€.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις