Χάος στη Βρετανία 11 μέρες πριν το Brexit: “Μπλόκο” σε τρίτη ψηφοφορία

Η βρετανική κυβέρνηση θα πρέπει να υποβάλει μια πρόταση για το Brexit διαφορετική από εκείνη που καταψηφίστηκε την περασμένη εβδομάδα από το κοινοβούλιο, εφόσον επιθυμεί να διεξαχθεί μια νέα ψηφοφορία, ανακοίνωσε την Δευτέρα ο πρόεδρος της Βουλής των Κοινοτήτων, Τζον Μπέρκοου.

Ο πρόεδρος, αρμοδιότητα του οποίου είναι να κρίνει αν η κυβέρνηση μπορεί να ζητήσει από το κοινοβούλιο να εξετάσει ξανά το σχέδιο της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι για την αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, είπε ότι οι υπουργοί δεν επιτρέπεται να υποβάλουν την ίδια πρόταση ξανά.

“Αυτό είναι το συμπέρασμά μου: αν η κυβέρνηση επιθυμεί να προωθήσει μια νέα πρόταση, που δεν θα είναι η ίδια, ούτε στην ουσία της ίδια με εκείνη που απορρίφθηκε από το Σώμα στις 12 Μαρτίου, αυτό θα ήταν απολύτως επιτρεπτό”, τόνισε.

“Αυτό που δεν μπορεί να κάνει νομίμως η κυβέρνηση είναι να καταθέσει εκ νέου στη Βουλή την ίδια πρόταση” που απορρίφθηκε δύο φορές μέχρι τώρα, μία τον Ιανουάριο και μία την περασμένη εβδομάδα, εξήγησε.

Οι κοινοβουλευτικοί κανόνες, με βάση μια παράδοση που χρονολογείται από το 1604, ορίζουν ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να υποβάλει προς ψήφιση ουσιαστικά παρόμοιες προτάσεις κατά τη διάρκεια της ίδιας κοινοβουλευτικής περιόδου.

Ο Μπέρκοου σημείωσε ότι η απόφασή του δεν μπορεί να θεωρηθεί ως “η τελευταία λέξη” στο θέμα, αφού η κυβέρνηση μπορεί εφόσον το επιθυμεί να παρουσιάσει μια νέα πρόταση που δεν θα είναι ίδια με την προηγούμενη.

Όταν ρωτήθηκε από έναν βουλευτή αν θα χρειαστούν περαιτέρω αλλαγές στη συμφωνία, ο Μπέρκοου απάντησε ότι είναι πολύ πιθανόν. “Ουσιαστικά, για να είναι κάτι διαφορετικό, πρέπει να είναι εξ ορισμού διαφορετικό. Όχι μόνο όσον αφορά τη διατύπωση αλλά διαφορετικό στην ουσία του και αυτό στο πλαίσιο μιας διαπραγμάτευσης με άλλους, εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου”, εξήγησε.

Αντιδράσεις για την απόφαση του προέδρου

Η κυβέρνηση ίσως θα πρέπει να αναστείλει τις εργασίες του κοινοβουλίου προκειμένου να αποφύγει την απόφαση του προέδρου της, Τζον Μπέρκοου, να μην επιτρέψει να τεθεί σε ψηφοφορία για τρίτη φορά η συμφωνία της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι, για την αποχώρηση από την ΕΕ.

Σύμφωνα με τον βοηθό Γενικό Εισαγγελέα, Ρόμπερτ Μπάκλαντ, υπάρχουν τρόποι να αποφευχθεί η απόφαση του προέδρου της Βουλής όπως η αναστολή λειτουργίας του κοινοβουλίου και μία νέα συνεδρίαση (για να τηρηθεί ο κανονισμός της Βουλής των Κοινοτήτων που λέει ότι οι βουλευτές θα πρέπει να ψηφίζουν την ίδια πρόταση μία φορά σε κάθε συνεδρίαση του κοινοβουλίου), ωστόσο, έκανε λόγο για συνταγματική κρίση λίγες ώρες πριν τις 29 Μαρτίου, και ότι μία τέτοια απόφαση θα απαιτήσει πολύ γρήγορη αλλά σε βάθος σκέψη.

Η ανακοίνωση του προέδρου της Βουλής των Κοινοτήτων προκάλεσε παρεμβάσεις από βουλευτές. Ο πρόεδρος της ομάδας των ευρωσκεπτικιστών των Τόρις, Τζέικομπ Ρις Μογκ, σχολίασε ειρωνικά ότι χαίρεται που βλέπει τον Τζον Μπέρκοου να τηρεί το προηγούμενο, αν και πριν λίγες εβδομάδες αγνόησε ένα αντίστοιχο προηγούμενο στον τρόπο επιλογής των τροπολογιών που προκάλεσε την αντίδραση των βουλευτών που υποστηρίζουν το Brexit.

Τα πιθανά σενάρια

Μετά την άρνηση του προέδρου της Βουλής των Κοινοτήτων να προκηρύξει νέα ψηφοφορία στο κοινοβούλιο για την πρόταση της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι για τη Συμφωνία Αποχώρησης από την ΕΕ, 11 ημέρες πριν από την προκαθορισμένη ημερομηνία του “διαζυγίου” μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών, τα πιθανότερα σενάρια της “επόμενης ημέρας” είναι τα εξής:

Αναβολή του Brexit

Αν θέλει να αποφύγει μια άτακτη έξοδο στις 29 Μαρτίου, η Μέι θα πρέπει να ζητήσει την αναβολή του Brexit από τους Ευρωπαίους, στη σύνοδο κορυφής της 20ής-21ης Μαρτίου στις Βρυξέλλες.

Η ΕΕ έχει προειδοποιήσει ωστόσο ότι για να δοθεί οποιαδήποτε παράταση θα πρέπει να είναι αιτιολογημένη και να γίνει αποδεκτή ομόφωνα από τις υπόλοιπες 27 χώρες.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ έχει καλέσει τις χώρες να είναι έτοιμες να παραχωρήσουν μια “μακρά παράταση” στη Βρετανία, εφόσον “δεχτεί να ξανασκεφθεί τη στρατηγική της”. Κάτι τέτοι όμως θα σήμαινε πολύμηνη αναβολή, πέραν της 30ής Ιουνίου, κάτι που θα οδηγούσε αναγκαστικά το Ηνωμένο Βασίλειο στη διεξαγωγή ευρωεκλογών για την ανάδειξη ευρωβουλευτών, στα τέλη Μαΐου.

Brexit χωρίς συμφωνία

Το βρετανικό κοινοβούλιο απέρριψε αυτήν την πρόταση στην ψηφοφορία της 13ης Μαρτίου όμως το άτακτο Brexit παραμένει εκ των πραγμάτων μεταξύ των πιθανών σεναρίων, εφόσον δεν βρεθεί κοινό έδαφος, τόσο μεταξύ των Βρετανών όσο και σε επίπεδο ΕΕ.

Σε μια τέτοια περίπτωση, το Ηνωμένο Βασίλειο θα αποχωρήσει από την τελωνειακή ένωση άμεσα, χωρίς να προηγηθεί μια μεταβατική περίοδος. Οικονομικοί παράγοντες ανησυχούν ότι αυτή η εξέλιξη θα προκαλούσε σοβαρή αναταραχή στις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο πλευρών. Πολλοί βουλευτές διαφωνούν με αυτήν την προοπτική, όμως άλλοι, ένθερμοι υποστηρικτές της αποχώρησης, υποστηρίζουν ότι “η έλλειψη συμφωνίας είναι προτιμότερη από μια κακή συμφωνία”.

Για να αντιμετωπίσει μια άτακτη ρήξη, η βρετανική κυβέρνηση έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα αναστείλει προσωρινά τους τελωνειακούς δασμούς στο 87% των εισαγωγών.

Σχεδόν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες εντείνουν επίσης τις προετοιμασίες τους για ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

Δεύτερο δημοψήφισμα ή βουλευτικές εκλογές

Αρκετές δεκάδες βουλευτές ζητούν τη διεξαγωγή δεύτερου δημοψηφίσματος για το Brexit, όμως και αυτή η πρόταση απορρίφθηκε από το κοινοβούλιο την περασμένη εβδομάδα. Δεν αποκλείεται να προταθεί και πάλι, ιδίως αν υπάρξει παρατεταμένο αδιέξοδο.

Ο ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν τάχθηκε διστατικά υπέρ του δεύτερου δημοψηφίσματος, κάτι που αρνείται όμως κατηγορηματικά η Τερέζα Μέι. Αυτό σημαίνει ότι θα χρειαζόταν μια αναβολή του Brexit με την παράλληλη αλλαγή της κυβέρνησης ή την προκήρυξη βουλευτικών εκλογών ώστε να διεξαχθεί τελικά αυτό το δημοψήφισμα.