Το όνειρο του δημιουργού στην επόμενη μέρα της παγκόσμιας ψυχαγωγίας

Από τον Μάρτιο του 2020, το διάστημα του πρώτου lockdown στην Ελλάδα, όλοι νιώσαμε πως μπήκαμε σε μια κατάσταση, που αν μη τι άλλο φάνταζε σουρεαλιστική. Δεν κυκλοφορούσαμε ελεύθερα, δεν συναντιόμασταν, δεν αγκαλιαζόμασταν και όσα θεωρούσαμε δεδομένα, ξαφνικά χάθηκαν.

Ακολούθησε μια περίοδος φόβου, ανασφάλειας, ανασυγκρότησης, περισυλλογής…ο καθένας -όπως μπορούσε και με όποιον τρόπο τον εξέφραζε- προσπάθησε να δημιουργήσει μια καινούρια ρουτίνα, η οποία θα τον κρατούσε σωματικά και ψυχικά υγιή. Ή τουλάχιστον αυτός ήταν ο στόχος.

Πέρα από τα τραγικά και σοκαριστικά γεγονότα που βιώσαμε τις πρώτες εκείνες σκοτεινές μέρες (κι ακόμα βιώνουμε), στον τομέα της ψυχαγωγίας επήλθαν μεγάλες αλλαγές. Βιβλία κατέβηκαν από τα ράφια, επιτραπέζια βγήκαν από τις ντουλάπες, έγιναν άπειρες αγορές μέσω διαδικτύου για να καλυφθεί ο ελεύθερος χρόνος, ανακαλύφθηκαν ταλέντα και χόμπι που ίσως αγνοούσαμε και δημιουργήθηκε μια «κοινωνική φούσκα» από ανθρώπους που μπορούσαν να συναντηθούν έστω για λίγο, έστω με μέτρα ασφαλείας. Αυτό όμως που έκανε σίγουρα η πλειονότητα των ανθρώπων ήταν να στηθεί μπροστά σε τηλεοράσεις και υπολογιστές.

Η ενημέρωση είχε φυσικά τον πρώτο λόγο αλλά εξίσου σημαντική ήταν και η μυθοπλασία. Κι αφού σε πολλές περιπτώσεις οι σειρές «κατέβασαν ρολά» λόγω της παύσης των γυρισμάτων, ήρθε η θεαματική άνοδος των χρηστών στις πλατφόρμες. Χωρίς να γνωρίζουμε τα ακριβή νούμερα, οι πάροχοι περιεχομένου ψυχαγωγικών προγραμμάτων μιλάνε για μια χρονιά που το ένα ρεκόρ διαδεχόταν το άλλο. Και κακά τα ψέματα, όλοι μας θα θυμόμαστε σειρές, ταινίες και ντοκιμαντέρ που παρακολουθήσαμε εν μέσω πανδημίας. Είτε ανακαλύπτοντας ξανά έργα μυθοπλασίας που αγαπήσαμε στο παρελθόν είτε νέες παραγωγές, ο χρόνος που περάσαμε μπροστά στις τηλεοράσεις και τις οθόνες ξεπέρασε κάθε προηγούμενο.

Σχεδόν δύο χρόνια αργότερα η πανδημία είναι ακόμα παρούσα, η ζωή μας έχει αλλάξει σε μεγάλο βαθμό και η προσπάθεια για επαναφορά στην «κανονικότητα» μετατράπηκε σε διαρκή αγώνα. Ο κάθε εργασιακός τομέας δίνει καθημερινή μάχη ώστε να μη γυρίσουμε σ’ εκείνη την άνοιξη του ’20. Τι συνέβη όμως στην τηλεόραση;

Το 2021 στην Ελλάδα, η τηλεοπτική παραγωγή έκανε την πιο δυναμική είσοδο της τελευταίας δεκαετίας, καθώς είμαστε μια χώρα που ταλαιπωρήθηκε κι από μακρόχρονη κρίση. Εκπομπές, ψυχαγωγικά προγράμματα και πολλές σειρές έκαναν την εμφάνισή τους και αυτό μόνο ως κέρδος μπορεί να θεωρηθεί για τον τηλεθεατή.

Ιδιαίτερα στο κομμάτι της μυθοπλασίας η ύπαρξη του βοηθήματος του ΕΚΟΜΕ αντιστάθμισε σε μεγάλο βαθμό τα σκαμπανεβάσματα των διαφημιστικών εσόδων. Τα κοστολόγια των σειρών βελτιώθηκαν και έγιναν ουσιαστικές προσπάθειες για καλύτερο και πιο ποιοτικό περιεχόμενο. Αυτή είναι η αισιόδοξη ματιά του τι συνέβη στον δικό μας τομέα από την αρχή της πανδημίας μέχρι σήμερα.

Μόνο που πλέον όλοι οι επαγγελματίες του χώρου βρισκόμαστε μπροστά σε κάποια δεδομένα που είναι δύσκολο να αγνοηθούν. Διαφορετικά οι εξελίξεις θα μας προσπεράσουν και θα μείνουμε εγκλωβισμένοι σε μια φόρμα που στο κοντινό μέλλον θα θεωρηθεί ασυμβίβαστη με την εποχή.

Η επόμενη μέρα στη μυθοπλασία έχει ένα και μόνο ερώτημα. Πόσο θα υπερισχύσει η πλατφόρμα έναντι της ελεύθερης τηλεόρασης και ποια είναι η θέση των ελληνικών προϊόντων σε μια αγορά που τείνει να γίνει παγκόσμια.

Τα έργα μυθοπλασίας πάντα θα έχουν θέση στην ελεύθερη τηλεόραση, αυτό είναι προφανές ακόμα και στην αμερικάνικη αγορά, που πάντα προπορεύεται και μας δείχνει τις τάσεις. Υπάρχει όμως μια αισθητή διαφορά ανάμεσα στις σειρές που παίζονται σε κανάλια εθνικής εμβέλειας και σ’ αυτά που προβάλλονται σε πλατφόρμες.

Διαφορές στα budget, στους συντελεστές, στο περιεχόμενο. Η βιομηχανία του θεάματος έχει ανακαλύψει τη νέα Εδέμ κι εκεί έχει επικεντρώσει όλες τις προσπάθειες και το χρήμα για να επικρατήσει στις καρδιές του κοινού.

Στην Ελλάδα τα πράγματα έχουν ακόμα μακρύ δρόμο…Όλοι αναγνωρίζουν πως είμαστε μια μικρή χώρα και οι ήδη υπάρχουσες πλατφόρμες δεν έχουν επαρκή αριθμό συνδρομητών για να υποστηρίξουν μεγάλες, ακριβές παραγωγές. Οπότε τα έργα που παράγουμε θα είχαν καλύτερη μοίρα αν κατάφερναν να κερδίσουν το ενδιαφέρον των μεγάλων «παικτών».

Όνειρο κάθε δημιουργού έγινε το να πουληθεί η σειρά του στο Netflix. Και δεν είναι ματαιόδοξο, είναι ο μόνος τρόπος να υπάρξει μια σοβαρή επένδυση στις σειρές μυθοπλασίας και να αντιμετωπισθούν ως κερδοφόρα προϊόντα. Όπως σε πολλούς τομείς έτσι και στον δικό μας, η κερδοφορία είναι προϋπόθεση της επένδυσης και της βελτίωσης, επομένως η εξωστρέφεια είναι η μοναδική λύση.

Δεν είναι ούτε εύκολο, ούτε γίνεται από τη μια στιγμή στην άλλη, καθώς όσο και να μεγαλώνουν τα budget των ελληνικών σειρών απέχουν ακόμα πάρα πολύ από αντίστοιχα του εξωτερικού. Κι ούτε φυσικά στο όνομα του όποιου Netflix πρέπει να αγνοήσουμε την ελεύθερη τηλεόραση που αυτήν τη στιγμή είναι το πιο σημαντικό μέσο για να προσεγγίσεις το κοινό. Το ελληνικό κοινό που σε τιμά με την προτίμησή του και δικαιούται να δει την καλύτερη δυνατή μυθοπλασία που μπορείς να του προσφέρεις.

Όπως προαναφέραμε όμως δε γίνεται να μείνουμε στάσιμοι και να καταλήξουμε ξεπερασμένοι. Πιστεύουμε πως η επόμενη μέρα στην ελληνική μυθοπλασία έχει να επιδείξει σπουδαίους δημιουργούς, ηθοποιούς, συντελεστές. Πρέπει να συνεχιστεί η προσπάθεια να δημιουργήσουμε έργα περιεχομένου αντάξιου να σταθεί τόσο στην εγχώρια όσο και στην αγορά του εξωτερικού. Άλλωστε για χρόνια τα δικά μας τηλεοπτικά κανάλια αγόραζαν από άλλες χώρες τα concepts των σειρών τους, τα οποία στη συνέχεια διασκευάζονταν από τους Έλληνες σεναριογράφους.

Το να πουλήσουμε αντίστοιχα τα δικά μας στο εξωτερικό είναι ένα καλό και εφικτό πρώτο βήμα που θα μας βάλει στον χάρτη της παγκόσμιας μυθοπλασίας. Αυτό θα οδηγούσε σε μια πιο στοχευμένη επένδυση, ώστε την επόμενη δεκαετία να δημιουργηθεί η απαραίτητη εμπιστοσύνη που θα άνοιγε τον δρόμο ακόμα και για την πώληση των ίδιων των σειρών μας, όπως έγινε στις περιπτώσεις του Ισραήλ, της Κορέας, της Ιταλίας και άλλων πολλών.

Συνεπώς η επόμενη μέρα της ελληνικής μυθοπλασίας μετά από δύο σχεδόν χρόνια εγκλεισμού, μας δείχνει πως πρέπει πρωτίστως να φροντίσουμε και να τιμήσουμε το κοινό της ελεύθερης τηλεόρασης, που λόγω των συνθηκών επανήλθε στους δέκτες, διψασμένο για καλές δουλειές, αλλά να μην ξεχνάμε να έχουμε τα μάτια μας στραμμένα στο μέλλον και στο νέο κόσμο της συνδρομητικής τηλεόρασης, που τα επόμενα χρόνια θα αποτελέσει ένα σημαντικό κομμάτι της δουλειάς μας, λόγω της επέκτασης των πλατφορμών στην παγκόσμια ψυχαγωγία.

Και πάντα με την ευχή οι θεατές να κάθονται στις οθόνες τους από επιλογή κι όχι επειδή δεν μπορούν να κυκλοφορήσουν.

*Οι Μελίνα Τσαμπάνη και Πέτρος Καλκόβαλης, είναι οι σεναριογράφοι της σειράς “Άγριες Μέλισσες”.

27 άρθρα σημαντικών προσωπικοτήτων που μοιράζονται σκέψεις και απόψεις για την Ελλάδα και τη θέση της στο μέλλον. Ανακαλύψτε περισσότερα στο αφιέρωμα “2022: Η Ελλάδα Στο Μέλλον”