Νέος Ποινικός Κώδικας: Κακουργήματα μετατρέπονται σε πλημμελήματα- “Σπάνε” τα ισόβια για την ανθρωποκτονία από πρόθεση

Σημαντικές αλλαγές που μεταβάλλουν εκ βάθρων τον ισχύοντα Ποινικό Κώδικα, φέρνει το σχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης το οποίο βρίσκεται σε δημόσια διαβουλευση. Εκατοντάδες κακουργηματικά αδικήματα μετατρέπονται σε πλημμελήματα, σε άλλες τόσες αξιόποινες πράξεις μειώνονται αισθητά οι ποινές, ενώ προστίθενται νέες διατάξεις προκειμένου να εναρμονιστεί η ελληνική νομοθετσία με τα διεθνή δεδομένα.

Το σχέδιο του νέου Ποινικού Κώδικα προβλέπει σημαντικές τροποποιήσεις, για τις οποίες δεν αποκλείεται να υπάρξουν αρκετές αντιδράσεις. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, που ο υπουργός Δικαιοσύνης, Μιχ. Καλογήρου, κατά την παρουσίαση του, έκανε έκκληση να μην μετατραπεί η δημόσια διαβούλευση σε πολιτικό παιχνίδι και να αποφευχθεί ο «ποινικός λαϊκισμός». Από το περιβάλλον του υπουργείου τονίζεται μάλιστα, πως δεν θα πρέπει να ξεκινήσει η περιπτωσιολογία, αφού όλες οι ανοιχτές υποθέσεις επηρεάζονται από τια μεταρρυθμίσεις. «Αν ξεκινήσει κάτι τέτοιο τότε το σχέδιο θα μείνει στο συρτάρι και δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή» υπογραμμίζεται.

Μία χαρακτηριστική αλλαγή που προβλέπεται, αφορά στις ποινές και συγκεκριμένα στη μετατροπή κακουργημάτων σε πλημμελήματα. Αρχικά, από το σχέδιο ΠΚ ορίζεται μετατροπή σε μεμονωμένες πράξεις, όπως:

– το κακούργημα της κατασκευής και κατοχής εκρηκτικών υλών (272ΠΚ), που σήμερα τιμωρείται με κάθειρξη έως 20 έτη, πλέον θα επιβάλλεται ποινή φυλάκισης έως τρία έτη. Μάλιστα, σε άλλη παράγραφο αναφέρεται ότι «ο δράστης δεν τιμωρείται αν πριν εξεταστεί από τις αρχές παρέδωσε με τη θέλησή του σ’ αυτές τα πιο πάνω υλικά ή αντικείμενα ή κατέστησε γι’ αυτές δυνατό να τα αποκτήσουν στην κατοχή τους ή απέτρεψε με άλλο τρόπο τον κίνδυνο να γίνει χρήση αυτών».

– το κακούργημα της παραβίασης του απορρήτου τηλεφωνικής επικοινωνίας και προφορικής συνομιλίας (370Α ΠΚ) που τιμωρείται με ποινή κάθειρξης μέχρι 10 έτη, θα γίνει πλημμέλημα με ποινή φυλάκισης έως πέντε χρόνια.

Αντίστοιχα, προβλέπεται από τα άρθρα 381 και 405 ΠΚ, η απαλλαγή από κάθε ποινή, εάν ο υπαίτιος μέχρι την αμετάκλητη παραπομπή του στο ακροατήριο αποδώσει το πράγμα ή ικανοποιήσει εντελώς τον ζημιωθέντα, χωρίς παράνομη βλάβη τρίτου, καταβάλλοντας την αξία του, εφόσον ο δράστης πληρώσει επιπλέον τους τόκους υπερημερίας από την ημέρα τέλεσης του εγκλήματος. Αφορά σε σειρά αδικημάτων, μεταξύ των οποίων τα κακουργήματα της διακεκριμένης κλοπής, της υπεξαίρεσης, της απάτης σε υπολογιστή, της απιστίας, αλλά και τα πλημμελήματα της καταδολίευσης δανειστών και της τοκογλυφίας.

Ορίζονται επίσης, επιεικέστερες ποινές σε όλους τους ειδικούς νόμους, όπως ο νόμος περί ναρκωτικών, ο νόμος περί όπλων, ο νόμος περί αρχαιοτήτων και άλλα. Σύμφωνα με το άρθρο 463, όπου σήμερα απειλείται κάθειρξη έως δέκα έτη, αυτή θα μετατρέπεται σε φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών και χρηματική ποινή, ενώ όπου απειλείται μόνο ποινή ισόβιας κάθειρξης, θα προστεθεί διαζευκτικά και η πρόσκαιρη κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών.

Άλλες τροποποιήσεις που προωθούνται, είναι:

– Στο αδίκημα της ανθρωποκτονίας από πρόθεση (299 ΠΚ) «σπάει» η ισόβια κάθειρξη ως μοναδική ποινή και πλέον το δικαστήριο θα μπορεί να επιβάλει πρόσκαιρη κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών.

– Καταργείται η αποστέρηση πολιτικών δικαιωμάτων και ορίζεται η αποστέρηση θέσεων και αξιωμάτων, δηλαδή «αν ο υπαίτιος καταδικάστηκε σε ποινή κάθειρξης, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει αποστέρηση της δημόσιας θέσης ή του δημόσιου ή αυτοδιοικητικού αξιώματος που κατέχει, εφόσον η πράξη του συνιστά βαριά παράβαση των καθηκόντων του».

– Καταργείται η απεργία των δημοσίων υπαλλήλων ως αδίκημα σε βαθμό πλημμελήματος που αν και σήμερα είναι ουσιαστικά ανενεργός, προβλέπει φυλάκιση μέχρι ενός έτους.

Ο καταδότης

Προσθήκες σημειώνονται και στα άρθρα που αφορούν ατην εγκληματική και τρομοκρατική οργανωση. Ειδικότερα, προστίθεται διάταξη (187Γ ΠΚ), που προβλέπει ευνοϊκή μεταχείριση στα μέλη που θα ενημερωσουν τις αρχές για τη δράση της οργάνωσης. Αν η καταγγελία γίνει πριν τη διάπραξη αδικήματος ή βοηθήσει στην εξάρθρωσή της οργάνωσής, τότε τα μέλη απαλλάσσονται από την ποινή για τις πράξεις αυτές, ενώ αν ο καταγγέλλων έχει τελέσει κάποιο από τα εγκλήματα, το δικαστήριο του επιβάλλει μειωμένη ποινή στην οποία χωρεί αναστολή.

Τέλος, άλλο άρθρο (187Β ΠΚ) ορίζει την τιμωρία εκείνου που συνδράμει τρομοκρατική οργάνωση ή μέλη της, αναφέροντας: «Όποιος παρέχει κάθε είδους περιουσιακά στοιχεία, υλικά ή άυλα, κινητά ή ακίνητα ή κάθε είδους χρηματοοικονομικά μέσα, ανεξάρτητα από τον τρόπο κτήσης τους, σε τρομοκρατική οργάνωση ή σε μεμονωμένο τρομοκράτη ή για τη συγκρότηση τρομοκρατικής οργάνωσης ή για να καταστεί κάποιος τρομοκράτης ή τα εισπράττει, συλλέγει ή διαχειρίζεται χάριν των ανωτέρω, ανεξάρτητα από τη διάπραξη οποιουδήποτε εγκλήματος, τιμωρείται με κάθειρξη έως δέκα έτη. Με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους τιμωρείται η πράξη του προηγούμενου εδαφίου, όταν η τρομοκρατική οργάνωση έχει συσταθεί ή σκοπείται να συσταθεί μόνο για την τέλεση πλημμελημάτων. Το ίδιο ισχύει όταν ο μεμονωμένος τρομοκράτης τελεί ή σκοπείται να τελέσει μόνο πλημμελήματα».