ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ, ΘΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΥΜΕ ΑΚΟΜΑ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ ΜΑΣ;

Τι ήταν τελικά;

Ένα “πραξικόπημα της πιτζάμας” που κράτησε λιγότερο κι από το διάστημα μεταξύ δύο επιθέσεων στο σπίτι του Μένιου Φουρθιώτη; Μια άκομψη προειδοποίηση, ή έστω ένα κακοφτιαγμένο τρέιλερ, για την επόμενη μέρα του “βασιλιά των σπορ”; Ένας ακόμα Θούριος εναντίον της επέλασης του νεοφιλελευθερισμού που θέλει να ολοκληρώσει το ωραίο του πλιάτσικο και στην μπάλα; Μια μεγάλη νίκη της κοινωνίας του ποδοσφαίρου που όρθωσε ηχηρό ανάστημα σε χρόνο ρεκόρ; Μια άσκηση υποκρισίας, ένθεν κακείθεν, λες κι αυτή την εβδομάδα ήταν που συνειδητοποιήσαμε ότι το ποδόσφαιρο έχει χάσει την αθωότητά του προ πολλού κι εμείς ακόμα του ζητάμε να απλώνει καθαρά σεντόνια στο μπαλκόνι;

Πιθανότατα όλα αυτά μαζί, κάθε ερμηνεια στο μερίδιο που της αναλογεί. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η ξαφνική (;) απόφαση 12 εκ των πιο ισχυρών ποδοσφαιρικών κλαμπ της Ευρώπης να δημοσιοποιήσουν τις προθέσεις τους για μια κλειστή Ευρωπαϊκή Σούπερ Λίγκα ήταν ένα σεμινάριο κακού PR που θα μνημονεύεται στο μέλλον. Όχι ως καλή πρακτική αλλά ως παράδειγμα προς αποφυγή. Βασικό μάθημα αυτής της εβδομάδας: ποτέ δεν έχεις δεύτερη ευκαιρία να κάνεις μια καλή πρώτη εντύπωση.

Ναι, οι μεγάλοι του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου είναι άπληστοι. Και η ESL (πήγε να γίνει), το αριστούργημα της απληστίας τους. Υπερχρεωμένοι από την κακή διαχείριση και τη δανειακή πολιτική τους, σχεδόν διάφανοι ως προς τις ύποπτες συνδέσεις τους με το παγκόσμιο οικονομικό πλυντήριο, χτυπημένοι σοβαρά από τη ζημιά της πανδημίας (η Μπαρτσελόνα των 34 τίτλων τον 21ο αιώνα παρουσιάζεται στα όρια του αφανισμού) μας είπαν ξεκάθαρα ότι για να συνεχίσουν να προσφέρουν αυτό που εξακολουθεί να είναι σημαντικό για τη ζωή μας -το ποδοσφαιρικό θέαμα- θα έπρεπε να το αλλάξουν άρδην. Με σκοπό όχι μόνο να σώσουν την παρτίδα, αλλά να την κερδίσουν με ακόμα πιο ολιγοπωλιακούς όρους. Τόσο αλαζόνες που δεν είχαν προνοήσει να έχουν στο πλευρό τους ούτε μια σημαίνουσα ομιλούσα κεφαλή του παγκόσμιου ποδοσφαίρου (το ακαριαίο πετσόκομμα που τους επιφύλαξε ο Γκάρι Νέβιλ θα μείνει στην ιστορία). Τόσο χοντροκομμενοι στον εκβιασμό τους που, of all people, ακόμα κι ο Μπόρις Τζόνσον τους κατηγόρησε για απληστία. Τόσο απομακρυσμένοι από τη λαϊκή βάση του σπορ που έδωσαν έτοιμο φαγάκι στους πολιτικούς να την πλησιάσουν λαϊκίζοντας ανεξαρτήτως ιδεολογικής κατεύθυνσης: μην πάμε μακριά, πόσες φορές έχετε δει τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Αλέξη Τσίπρα να δείχνουν επικοινωνιακή σπουδή να συμφωνήσουν σε κάτι;

Πριν, λοιπόν, το πραξικόπημα των 12 εξελιχθεί σε φθηνό ριάλιτι με την αποχώρηση-damage control των Άγγλων και τους Ανιέλι-Πέρεθ να μένουν “μόνοι στο σπίτι”, έγινε πολύς λόγος για “αμερικανοποίηση”. Και, πράγματι, στο ΝΒΑ δείχνει να κλείνει το μάτι το όλο εγχείρημα (όχι φυσικά στην ήδη “ημίκλειστη”) Ευρωλίγκα). Οι Αμερικάνοι ιδιοκτήτες της Λίβερπουλ ή οι Άραβες της Σίτι, μπορεί να αντλούν από την ιδιοσυγκρασία του βρετανικού βορρά και τα κάθε λογής YNWA, αλλά σαφώς θέλουν να περιοδεύσουν την πραμάτεια τους στην αμερικάνικη ήπειρο. Εκεί που ο κορεσμός είναι σαφώς λιγότερος κι ακόμα κι ένα αδιάφορο Μπαρτσελόνα – Ρεάλ μπορεί να έχει χαρακτήρα καινοτομίας (σαν τα καλοκαιρινά φιλικά που δίνουν στις Πασαντίνες). Έτσι κι αλλιώς, αυτο το soccer league που παλεύουν να φτιάξουν οι Αμερικάνοι από τα 70s, ποτέ δε γιγαντώθηκε (ψάξτε αυτό το ωραίο ντοκιμαντέρ για τον Cosmos της Νέας Υόρκης). Γιατί να μην “αγοράσουν” την ESL; (Κι ας είπε, εκ των υστέρων, “κάτι δεν καταλάβαμε καλά” η JP Morgan που θα στήριζε την κλειστή λίγκα με ένα ποσό από 3 ως 5 δις $ σύμφωνα με διαφορετικές πηγές).

Η μικρή Ελλάδα, από την άλλη, είναι ένα καλό παράδειγμα γιατί μοιάζει με τόσο κακή ιδέα η ESL. Τα ειρωνικά tweets “Μελισσανίδη μην το σκεφτείς”, “Αλαφούζο ούτε που να το διανοείσαι” ή τα υπέροχα πρωτοσέλιδα “μίλησε με Ανιέλι ο Μαρινάκης” είναι ένα λουτρό αυτογνωσίας. Το ελληνικό ποδόσφαιρο δεν έχει θέση σε μια τέτοια επόμενη μέρα, και λίγο πολύ το ξέρουμε όλοι. Δεν έχει θέση ως οντότητα, τώρα αν τρυπώσει μια ομάδα για 1-2 χρονιές απλά θα επιτείνει αυτό που φοβόμαστε επίσης λίγο πολύ όλοι. Ότι σε μια τέτοια επόμενη μέρα, το ελληνικό ποδόσφαιρο θα μαραζώσει πλήρως. (Ή θα κάνει, αν είστε αθεράπευτα αισιόδοξοι ένα καθολικό restart.) Έγινε πολύς λόγος αυτήν την εβδομάδα για τους λεγόμενους legacy fans, τους οπαδούς που είναι εκεί για την κουλτούρα της ομάδας – την οποία υπερασπίζονται περισσότερο από τους πιθανούς τίτλους. Αν κάπου έχει πεθάνει, οριζόντια και κάθετα, αυτή η προσέγγιση, είναι στην Ελλάδα της τελευταίας 25ετίας. Σε μια χώρα που η αθλητική της κουλτούρα γεννάει πια οπαδούς-πανηγυρτζήδες που ενδιαφέρονται μόνο για τον σκόπο (και όχι μόνο δεν αρνούνται τα χυδαία μέσα, αλλά τα πανηγυρίζουν κιόλας) και φαίνεται δύσκολο να συνεχίσουν να έχουν ενδιαφέρον για κάτι που θα μοιάζει ακόμα περισσότερο με περιφερειακό πρωτάθλημα στο μέλλον. Ακόμα χαμηλότερης ποιότητας, μάλιστα…

Κι εδώ είναι ίσως που, μακριά από ηθικολογίες και καταστροφολογίες, αξίζει να μπει ένα υπαρξιακό ερώτημα. Στο ποδόσφαιρο του αύριο, αφήστε εμάς τους boomers που είναι δύσκολο να αλλάξουμε μυαλό, τα παιδιά και τα εγγόνια μας θα υποστηρίζουν ακόμα τις ομάδες μας; Το ερώτημα δεν είναι ούτε αρνητικά, ούτε θετικά φορτισμένο. Ούτε αποκλειστικά ελληνικό. Είναι απλά υπαρκτό.

Το NBA πάλι δείχνει τον δρόμο ως το πιο επιτυχημένο και λαμπερό αθλητικό καρτέλ. Όταν λοιπόν διαπίστωσαν εκεί, περίπου στην αλλαγή της χιλιετίας, ότι το προϊόν έχανε τη λάμψη του, όταν αποχώρησαν οι μεγάλοι σταρ που αναγέννησαν τη λίγκα στα 80s-90s κι αντικαταστάθηκαν από τη γενιά του gangsta rap, όταν οι ίδιοι κανονισμοί έπαψαν πια να υποστηρίζουν το θέαμα, πήραν κάποιες καθοριστικές αποφάσεις που κεφαλαιοποιηθηκαν την τελευταία δεκαετία. Επένδυσαν πάνω σε μια νέα υπέροχη φουρνιά (τη γενιά του Λεμπρόν), προσάρμοσαν το παιχνίδι στην εξέλιξη του είδους που γεννά υπερανθρώπους όπως ο Giannis και το έκαναν να μοιάζει πια με video game, άλλαξαν τους κανονισμούς υπέρ της επίθεσης που παράγει εντυπωσιακά νούμερα κι εντυπωσιακότερα highlights. Highlights που άφησαν ελεύθερα, ανεβαίνοντας στο τρένο των σόσιαλ μίντια και κάνοντας το παιχνίδι περισσότερο global από ποτέ (20 δισεκατομμύρια video views σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες την περσινή σεζόν, 17% πάνω). Πια παρακολουθούν τη λίγκα περισσότεροι από ποτέ, αλλά πόσοι στ’ αλήθεια βλέπουν το παιχνίδι;

Η τηλεοπτική διάρκεια των σπορ είναι πια ένα θέμα. Ένα ματς του NBA απαιτεί σχεδόν ένα 3ωρο από τη ζωή σου, ενώ ο ίδιος ο πρόεδρος της Ρεάλ, Φλορεντίνο Πέρεθ, είπε πριν λίγες μέρες ότι “οφείλουμε να σκεφτούμε τη μικρότερη διάρκεια και στους αγώνες ποδοσφαίρου”. Προφανως για να είναι συμβατή με τις συνήθειες της Gen Z. Για τα παιδιά που έχουν γεννηθεί από τα τέλη των 90s ως τις αρχές των 10s και (θα) τους είναι όλο και πιο δύσκολο να καταλάβουν το κόνσεπτ “είμαι Παναθηναϊκός, Ολυμπιακός, Μπαρτσελόνα ή Lakers”. Αλλά, αντίθετα, μάλλον θα νιώθουν πιο άνετα ως γκρούπιζ του Εμπαπέ ή του Ντόντσιτς. Ακολουθώντας τους όταν αλλάζουν φανέλα.

Στο ποδόσφαιρο του αύριο, άραγε, θα είναι οπαδοί ή θαυμαστές; Fans ή followers?