Δήμητρα Χατούπη: “Όλη αυτή η βία για τις γυναίκες δεν προέκυψε ξαφνικά, ήταν κρυμμένη εδώ και πολύ καιρό”

Η Δήμητρα Χατούπη, ο Δημήτρης Δρόσος, ο Γιάννης Δρακόπουλος και μια ομάδα νέων ηθοποιών υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Βασίλη Ανδρέου, παρουσιάζουν το έργο του Τένεσι Ουίλιαμς «Ο Ορφέας στον Άδη», κάθε Δευτέρα, Τρίτη και Κυριακή στο θέατρο Ροές.

Το 1939 ο Τένεσι Ουίλιαμς γράφει ένα δίπρακτο έργο με τίτλο «Η μάχη των Αγγέλων» και το 1957, με βάση το έργο αυτό και ορισμένους από τους χαρακτήρες του, γράφει τον «Ορφέα στον Άδη», που παρουσιάζεται την ίδια χρονιά σε κεντρική σκηνή της Νέας Υόρκης.

“Με γοητεύει στο έργο αυτό η σχέση του με το μύθο, με τον ορφικό μύθο, και ο τρόπος που μεταφέρεται από τον εμπνευσμένο και ευαίσθητο αυτόν συγγραφέα στην δεκαετία 50. Αυτον τον συγγραφέα που εισχώρησε όσο κανένας άλλος στην ψυχη της γυναίκας της εγκλωβισμένης και παραμορφωμένης από τον καθρέφτη μιας κοινωνίας υποκρισίας και διαφθορας. Το τρομερό πάθος της Λέηντυ για ζωή, μιας γυναίκας που πέφτει μαχόμενη και όρθια ακριβώς την στιγμή που το όνειρό της γίνεται πραγματικότητα μάς φέρνει αντιμέτωπους με την αλήθεια μας. Αυτό ακριβώς αποδεικνύει κατ εμέ την συναντηση του κειμένου με το τραγικό μύθο : τη συνάντηση ενός απόλυτου καθαρού έρωτα με το πεπρωμένο. Ενός έρωτα που δεν υπάρχει πια στην εποχή μας” αναφέρει στο NEW 24/7 η Δήμητρα Χατούπη.

Τι συμβολίζει ο “ελληνικός” τίτλος του, αυτή η κατάβαση στον Άδη;

Ο Ορφέας κατεβαίνει στον Άδη για να συναντήσει τον έρωτά του, την αγαπημένη του Ευριδικη. Το συμβάν, δηλαδή το γεγονός ότι χάνει την αγαπημένη του όμως, ισχύει κατά την άνοδο του Ορφέα και όχι στην κάθοδό του: ενώ ξέρει ότι δεν πρέπει να το κάνει, γυρίζει πίσω για να δει την αγαπημένη του. Ο Ορφέας που γοήτευσε με τη μουσική του τους πάντες, ακόμα και τον Κερβερο στην είσοδο του Άδη, δεν μπόρεσε να γοητεύσει τον εαυτό του, τον ίδιο του τον εαυτό που είχε την επιτακτική ανάγκη να γυρίσει πίσω για να δει την αγαπημένη του. Αν λοιπόν αποδεχτούμε το γεγονός ότι τα πάντα έχουν το αντίθετο τους, οτι το μπροστά αναπόφευκτα εμπεριέχει και το πίσω, ο Ορφέας κάνει αυτό ακριβώς, αντί να πηγαίνει μπροστά γυρίζει πίσω και χάνει ότι πολυτιμότερο έχει.

Οι ήρωές του πόσο σύγχρονοι είναι και τελικά τι είναι αυτό που τους σώζει;

Η βία που δέχεται μια γυναίκα που βλέπει τα όνειρα της να γκρεμίζονται, αντιμετωπίζεται σαν κατι φυσιολογικό σε μια ανδροκρατούμενη ρατσιστική κοινωνία που συνθλίβει οποιαδήποτε κίνηση δημιουργίας αυτόνομης προσωπικότητας. Ακόμα ο μετανάστης πατέρας της καίγεται ζωντανός στο αμπέλι του από την Κου-Κλουξ-Κλαν. Αυτό έρχεται σε συνδυασμό με έναν έρωτα και ένα παιδί που δεν γεννιέται ποτέ. Αυτό το νήμα που συνδέει την μεταπολεμική εποχή της Αμερικής με το σήμερα μήπως είναι ορατό; Οι ήρωες του Τενεσί -αυτές οι χαμένες ψυχές- δε σώζονται στην πραγματικότητα, αλλά μέσα από την κάθαρση που επιφέρει η αφήγηση της ιστορίας τους.

Τι είναι αυτό που σας θυμώνει ιδιαίτερα και τι θα αλλάζατε γύρω σας αν μπορούσατε;

Ο παραλογισμός ενός πολέμου με ξεπερνάει. Μάλλον για την ακρίβεια, η λογική που υπάρχει πίσω απ’ αυτόν. Γιατί πιστεύω ότι ο παραλογισμός έχει την δική του παράλογη λογική. Το ποσό γρήγορα συνηθίζει ο ανθρώπινος νους στην καταστροφή, πόσο εύκολα ξεχνάμε είναι κάτι που δεν θα ήθελα να υπάρχει κι όμως όχι μόνο ισχύει, αλλά ενισχύεται συνεχώς ειδικά σε έναν δυτικό πολιτισμό που διδάσκει το πως να ξεχνάμε και διαβρώνει την μνήμη μας.

Πιστεύετε πως η επαφή με τη θνητότητά μας με το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού, τους εγκλεισμούς και τώρα με τη σκιά του πολέμου μας ταρακούνησε κάπως; Αλλάξαμε;

Ο φόβος όταν γιγαντώνεται δεν μπορεί να ελεγχθεί. Παίρνει πολλές μορφές, δεν είναι ένας. Μάλλον είναι ένας με πολλά πρόσωπα. Μπορεί να έχει το πρόσωπο της βίας, της κατάθλιψης, της αδράνειας, ή ακόμα και της ακραίας μη αληθινής ψεύτικης χαράς. Όλο αυτό που ξέσπασε μετά την καραντίνα, με την Πανδημία παρούσα, αποδεικνύει κατά την γνώμη μου πόσο τεράστιος είναι ο φόβος παραδοχής της θνητότητάς μας. Ένστικτα που, επιτρέψτε μου να πω, βγήκαν στην επιφάνεια. Για παράδειγμα, όλη αυτή η βία για τις γυναίκες δεν προέκυψε ξαφνικά, ήταν κρυμμένη εδώ και πολύ καιρό. Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν ήταν ξαφνικός και απρόσμενος. Τώρα δόθηκε το έναυσμα για να βγουν όσα ήταν κρυμμένα στην επιφάνεια, οποτε, καλά θα κάνουμε να ψάξουμε το “γιατί” και το “πώς” δημιουργήθηκε όλη αυτή η βία, κάτω από ποιες συνθήκες και όχι μόνο πώς βγήκε στην επιφάνεια.

Τι πιστεύετε πως είναι αυτό που συντηρεί τόση βία, σκληρότητα και φασισμό στην κοινωνία μας σήμερα;

Ο συνθέτης Μάνος Χατζιδάκις γράφει στο κείμενό του με τίτλο “Ο νεοναζισμός δεν είναι οι άλλοι”: “Ο νεοναζισμός, ο φασισμός, ο ρατσισμός και κάθε αντικοινωνικό και αντιανθρώπινο φαινόμενο συμπεριφοράς δεν προέρχεται από ιδεολογία, δεν περιέχει ιδεολογία, δεν συνθέτει ιδεολογία. Είναι η μεγεθυμένη έκφραση-εκδήλωση του κτήνους που περιέχουμε μέσα μας χωρίς εμπόδιο στην ανάπτυξή του, όταν κοινωνικές ή πολιτικές συγκυρίες συντελούν, βοηθούν, ενισχύουν τη βάρβαρη και αντιανθρώπινη παρουσία του.

Η μόνη αντιβίωση για την καταπολέμηση του κτήνους που περιέχουμε είναι η Παιδεία. Η αληθινή παιδεία και όχι η ανεύθυνη εκπαίδευση και η πληροφορία χωρίς κρίση και χωρίς ανήσυχη αμφισβητούμενη συμπερασματολογία. Αυτή η παιδεία που δεν εφησυχάζει ούτε δημιουργεί αυταρέσκεια στον σπουδάζοντα, αλλά πολλαπλασιάζει τα ερωτήματα και την ανασφάλεια”.
Αυτή η θέση με βρίσκει απόλυτα σύμφωνη.

Η Τέχνη του θεάτρου τι ρόλο μπορεί να παίξει σε όλο αυτό;

Σήμερα που απαντώ στις ερωτήσεις σας είναι η παγκόσμια ημέρα χορού. Παραθέτω ένα απόσπασμα από το φετινό μήνυμα για την Παγκόσμια ημέρα χορού 2022 από την Κανγκ Σου-τζιν, καλλιτεχνική διευθύντρια του Εθνικού Μπαλέτου της Κορέας:

“...είναι σημαντικό να θυμηθούμε ότι στον απόηχο της επιδημίας της Μαύρης Πανώλης στη Μεσαιωνική Ευρώπη, το μπαλέτο Ζιζέλ που αφηγείται μια ιστορία αγάπης πέρα από τον θάνατο, ανέβηκε στην Όπερα του Παρισιού στις 28 Ιουνίου 1841, με μια εκρηκτικά θετική ανταπόκριση. Από τότε, η Ζιζέλ έχει ανέβει σε όλη την Ευρώπη και τον κόσμο, για να παρηγορήσει και να ενθαρρύνει τις ψυχές της ανθρωπότητας που καταρρακώθηκαν από την πανδημία. Και η δική μου αντίληψη αυτού του έργου είναι η ίδια με αυτήν που διαφάνηκε σε εκείνη την πρώτη παράσταση της Ζιζέλ, το υπέροχο πνεύμα μιας μπαλαρίνας που αγωνίζεται να δραπετεύσει από τα βάσανα αυτού του κόσμου”.

Εσείς αν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι, τι θα ήταν αυτο;

Θα ξεκινούσα από τον εαυτό μου….

Συντελεστές παράστασης: Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας/Σκηνοθεσία: Βασίλης Ανδρέου/Σκηνογραφία/Κοστούμια: Βασίλης Ανδρέου / Ειρήνη Πετράκη/Μουσική: Σπύρος Παρασκευάκος/Φωτογραφίες: Karol Jarek/Βοηθός σκηνοθέτη: Σοφία Καστρησίου/Παίζουν: Δήμητρα Χατούπη (Λέηντυ Τόρανς), Δημήτρης Δρόσος (Βαλ Ξαβιέ), Γιάννης Δρακόπουλος (Τζέημπ Τόρανς), Φαίδρα Παπανικολάου (Μπιούλα Μπίνινγκς), Δανάη Ντέμου (Κάρολ Κατρήρ), Βικτωρία Μπιτούνη (Βη Τάλμποτ), Στέλλα Παπακωνσταντίνου (Ντόλυ Χάμμα), Νεκταρία Ελευθερία Κουτσαβλάκη (Εύα Τεμπλ), Γιάννης Κουρμπάνης (Αστυνόμος Τάλμποτ/Ντέηβιντ Κατρήρ).

Info: Θέατρο Ροές: Ιάκχου 16, Γκάζι, τηλ. 2103474312/Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Δευτέρα και Τρίτη στις 21.00, Κυριακή στις 15.00/Τιμές εισιτηρίων: 15 ευρώ (γενική είσοδος), 10 ευρώ (μειωμένο)/Προπώληση εισιτηρίων: www.viva.gr /Κρατήσεις εισιτηρίων τηλεφωνικά: 6981974172 (Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή 17.00-21.00) και στο ταμείο του θεάτρου: 2103474312 (Κυριακή 12.00-15.00, Δευτέρα & Τρίτη 18.00-21.00)

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις