Τράπεζες: Πόσο αυξάνονται οι δόσεις για νοικοκυριά και επιχειρήσεις από την άνοδο των επιτοκίων

Αντιμέτωποι µε την επικείμενη άνοδο των επιτοκίων που θα αυξήσει το κόστος εξυπηρέτησης των οφειλών τους στις τράπεζες, είναι οι Έλληνες δανειολήπτες, νοικοκυριά και επιχειρήσεις που, μαζί με το υψηλό κόστος ενέργειας και διαβίωσης, καλούνται να διαχειριστούν και την αύξηση της δόσης του δανείου τους.

Η άνοδος των επιτοκίων στην Ευρωζώνη θα αποτελέσει μια νέα πραγματικότητα, με την οποία θα πρέπει να συμβιβαστούν οι δανειολήπτες, που έβλεπαν τα τελευταία χρόνια τη δόση του δανείου να μειώνεται λόγω των χαμηλών επιτοκίων και της υποχώρησης του euribor σε αρνητικό έδαφος.

Μια πραγματικότητα που συνεπάγεται πρόσθετη επιβάρυνση των οικογενειακών προϋπολογισμών και του κόστους εξυπηρέτησης των δανείων που έχουν οι επιχειρήσεις στις τράπεζες. Σε πρόσφατη τοποθέτηση του ο επικεφαλής του SSM Αντρέα Ενρία, προεξόφλησε την προοπτική να περάσουμε σε θετικά επιτόκια σημειώνοντας ότι κάτι τέτοιο αποτελεί καλό νέο για τις τράπεζες, αλλά όχι για τον ιδιωτικό τομέα, που μπορεί να αντιμετωπίσει «δυσκολίες στην αποπληρωμή των δανείων του», συμπληρώνοντας ότι «θα πρέπει να αποτελέσει σημείο προσοχής για τις τράπεζες».

Η αύξηση των μηνιαίων δαπανών για όσα νοικοκυριά και επιχειρήσεις έχουν οφειλές στις τράπεζες ή στα funds θα αποτελέσει ακόμη ένα χτύπημα στο διαθέσιμο εισόδημα, που έχει ήδη συρρικνωθεί μετά την αύξηση στο ρεύμα, στο κόστος μετακίνησης και στα είδη καθημερινής διαβίωσης.

Η άνοδος των επιτοκίων αποτυπώνεται ήδη στο euribor ενός έτους, δηλαδή του επιτοκίου που ενσωματώνει την πρόβλεψη για την πορεία των επιτοκίων ένα χρόνο από σήμερα. Το euribor διάρκειας ενός έτους, που είναι από το 2016 σε αρνητικό έδαφος, έχει σχεδόν μηδενίσει.

Η τάση αυτή πιστοποιεί την άνοδο των επιτοκίων τους προσεχείς μήνες και θα συμπαρασύρει την άνοδο και του euribor 3μήνου, με το οποίο είναι συνδεδεμένο το 90%-95% του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών, άνω των 100 δισ. ευρώ, αλλά και η πλειοψηφία των δανείων που έχει περάσει στα χέρια των funds, το οποίο βρίσκεται εδώ και περίπου 7 χρόνια και συγκεκριμένα από τον Απρίλιο του 2015 σε αρνητικό έδαφος.

Αύξηση επιτοκίων ως και 1,50%

Τραπεζικά στελέχη τονίζουν στο NEWS 247 ότι το euribor 3μήνου θα αυξηθεί – με βάση τη σημερινή εικόνα – κατά 35 έως 150 μονάδες βάσης εντός του 2023. Πρακτικά προσθέτουν οι ίδιες πηγές, η προοπτική αυτή, που ενσωματώνει τις εκτιμήσεις για την αντίδραση της ΕΚΤ στην άνοδο του πληθωρισμού, θα προσθέσει στα ισχύοντα επίπεδα επιτοκίων από 0,35% έως και 1,50%, ενισχύοντας τις πιέσεις στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και στη ρευστότητα των επιχειρήσεων που έχουν οφειλές στις τράπεζες.

Η άνοδος του euribor 3μήνου θα οδηγήσει αυτόματα σε αύξηση της δόσης όλων των δανείων που συνδέονται με κυμαινόμενο επιτόκιο και τα οποία αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών.

Παραδείγματα

Με βάση υπολογισμούς, για ένα στεγαστικό δάνειο 100.000 ευρώ η επιβάρυνση λόγω της ανόδου του euribor 3μήνου κατά 0,50% ξεκινάει από 25 ευρώ τον μήνα εάν η διάρκεια του δανείου είναι π.χ. τα 20 έτη, ανεβάζοντας τη δόση από τα 563 ευρώ στα 588 ευρώ τον μήνα.

Στην περίπτωση που το euribor αυξηθεί κατά μία μονάδα η επιβάρυνση για το ίδιο δάνει θα είναι διπλάσια, και συγκεκριμένα 51 ευρώ, ανεβάζοντας τη δόση του δανείου από τα 563 ευρώ στα 614 ευρώ για την ίδια διάρκεια δανείου, δηλαδή τα 20 έτη.

Το παράδειγμα έχει υπολογιστεί με βάση ένα μέσο τελικό επιτόκιο 3,04%, που είναι αποτέλεσμα του σημερινού euribor 3μήνου πάνω στο οποίο προστίθεται το περιθώριο που εισπράττει η τράπεζα.

Καθησυχαστικές οι τράπεζες

Τραπεζικά στελέχη εξηγούν ότι η αναμενόμενη μικρή άνοδος των επιτοκίων σε αυτή τη φάση δεν θα πρέπει να αποτελεί ιδιαίτερο λόγο ανησυχίας για ένα σημαντικό αριθμό δανειοληπτών που έχουν στεγαστικό δάνειο που συνδέεται απευθείας με το euribor. Αυτό γιατί μεγάλο μέρος των στεγαστικών δανείων που έχουν συναφθεί στο παρελθόν έχει καλύψει την τοκοφόρο περίοδο και είναι πλέον στην κατάσταση αποπληρωμής του κεφαλαίου.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε όλα τα στεγαστικά δάνεια με 20ετή διάρκεια, η πρώτη δεκαετία είναι περίοδος που ο δανειολήπτης πληρώνει κυρίως τόκους και η αποπληρωμή του κεφαλαίου είναι κυρίως τη δεύτερη δεκαετία, με έμφαση μάλιστα στην τελευταία πενταετία, όπου οι τόκοι αντιπροσωπεύουν το 10%-15% της οφειλής. Με δεδομένο ότι η πλειοψηφία των στεγαστικών δανείων στη χώρα μας είναι συμβάσεις του 2000 έως και το 2010, ο μηχανισμός αυτός αποτελεί πρόσθετη δικλίδα ασφαλείας, τουλάχιστον για τα δάνεια αυτής της κατηγορίας και εφόσον οι δανειολήπτες δεν έχουν επαναδιαπραγματευθεί τις συμβάσεις τους, επιμηκύνοντας τη διάρκεια του δανείου για μεγαλύτερες χρονικές περιόδους, π.χ. τα 30-35 χρόνια.

Μεγαλύτερη επιβάρυνση στα επιχειρηματικά

Πιο δύσκολα είναι τα πράγματα για τους κατόχους επιχειρηματικών δανείων και κυρίως αυτά των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων που είναι είτε ανακυκλούμενες πιστώσεις, είτε κεφάλαια κίνησης, και τα οποία δεν είναι συμβάσεις του απώτερου παρελθόντος. Πρόκειται για δάνεια που θα επηρεαστούν άμεσα ακόμη και από τη μικρή άνοδο των επιτοκίων, που θα περάσει αυτόματα και θα αυξήσει, ανάλογα και με το ύψος της πίστωσης και του spread, τη μηνιαία δόση ενός δανείου.

Σύμφωνα με παρόμοιο παράδειγμα, για ένα συμβατικό δάνειο 200.000 ευρώ με 10ετή διάρκεια η αύξηση του euribor κατά 0,50% θα συμπαρασύρει σε αύξηση της δόσης κατά 50 ευρώ έως και 102 ευρώ

Αντίστοιχα εάν η άνοδος του επιτοκίου φτάσει τη μία μονάδα, η δόση για μια μεσαία επιχείρηση αυξάνεται από τις 2.235 ευρώ έως και 2.337 ευρώ. Ο υπολογισμός έχει γίνει με βάση ένα σχετικά χαμηλό επιτόκιο της τάξης του 5,54%.

Το αντίδοτο

Ως αντίδοτο, οι τράπεζες προωθούν το τελευταίο διάστημα μαζικά δάνεια σταθερού επιτοκίου όχι μόνο για αγορά ή επισκευή κατοικίας, αλλά και για επιχειρηματικούς σκοπούς. Τα επιχειρηματικά δάνεια με σταθερό επιτόκιο είναι αυξημένα έως και 100 μονάδες βάσης από τα τρέχοντα κυμαινόμενα, που διαμορφώνονται κοντά στο 6%. Τα σταθερά επιτόκια και στην επιχειρηματική πίστη αποσκοπούν στο να αμβλύνουν την αβεβαιότητα που υπάρχει διάχυτη από την άνοδο του πληθωρισμού και η οποία μπορεί να οδηγήσει σε έναν ανοδικό κύκλο τα επιτόκια, πέραν δηλαδή μιας «διόρθωσης» από το σημερινό αρνητικό επίπεδο.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις