Το ΔΝΤ υπέρ του κράτους; Ανάγκα και θεοί πείθονται

Στις δύσκολες στιγμές οι άνθρωποι ψάχνουν στήριγμα. Ένα κλαδί σωτηρίας για να μην τους παρασύρει το ποτάμι των προβλημάτων.

Σταθερά σημεία αναφοράς και πολύτιμες βακτηρίες είναι η οικογένεια, οι φίλοι, ο στωϊκός εαυτός, οι ψυχο-θεραπευτές και για πολλούς ο θεός τους.

Όταν όμως οι δύσκολες στιγμές εκφεύγουν του προσωπικού προβλήματος και αποκτούν ευρύτερη ή οικουμενική διάσταση, όπως μια παγκόσμια κρίση, τότε όλοι καταφεύγουν στο κράτος.

Ολοι. Ως και οι ορκισμένοι εχθροί του. Εκείνοι που δεν περιορίζονται στην θεμιτή κριτική, αλλά το κεραυνώνουν μονίμως και το συκοφαντούν.

Μέχρι να ΄ρθει η κρίσιμη στιγμή, βέβαια. Τότε αναδιπλώνονται αισχυντηλά, ξεχνούν τους φιλιππικούς για τον επάρατο κρατισμό και ζητούν την πολύτιμη συνδρομή του.

Πολλά τα παραδείγματα. Με κορυφαίο την κρατικοποίηση των τραπεζών όταν η αμερικάνικη κρίση, το 2008, πέρασε τον Ατλαντικό και ενέσκηψε θυελλώδης στην φλύαρη και ανέτοιμη Ευρώπη.

Ταυτόχρονα με την κρατικοποίηση, θεωρήθηκε αναγκαία η προστασία τής εθνικής βιομηχανίας (π.χ. αεροπορική) και η ενίσχυσή της με κρατικούς πόρους, σε πείσμα των αυστηρών κανόνων περί ανταγωνισμού που οι ίδιες αυτές χώρες είχαν θεσπίσει.

Και να τώρα, με την πανδημία, που η ιστορία επαναλάμβανεται. Όχι ως φάρσα, αλλά ώς αδήριτη αναγκαιότητα. Πρωταγωνιστής; Το ΔΝΤ!

Ναι, το ΔΝΤ. Ο κήρυκας των ιδιωτικοποιήσεων και υμνωδός παντός του ιδιωτικού, ο κυνικός εντολέας σκληρών μέτρων, ο αυστηρός ελεγκτής που δεν συζητεί αλλά αποφασίζει και διατάσσει.

Λοιπόν, στην πρόσφατη έκθεσή του εν όψει της εαρινής Συνόδου, το περιώνυμο Ταμείο αφενός εκφράζει την ανησυχία του για εντεινόμενη ανισότητα, λόγω της πανδημίας, και αφετέρου προτείνει συγκεκριμένα μέτρα.

Μέτρα που δικαιώνουν απόλυτα εκείνους που δεν βλέπουν το κράτος ουδέτερο, αμέτοχο ή αδιάφορο, αλλά θεωρούν καθοριστικό τον ρόλο του σε βασικά πεδία και, φυσικά, σε κρίσιμες εποχές.

Ιδού, τι προτείνει το ΔΝΤ: Αυξημένα επιδόματα ανεργίας, αύξηση των δαπανών Υγείας και απευθείας επιδότηση εισοδήματος ιδίως σε τομείς στους οποίους κυριαρχούν άτυπες μορφές απασχόλησης.

Δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία των κοινωνικά αδύναμων, η έκθεση σημειώνει χαρακτηριστικά:

«Δίχως συνεπείς και στοχευμένες δράσεις είναι πιθανό να δούμε αύξηση της ανισότητας, η οποία ήταν ήδη η πιο σύνθετη και δύσκολη πρόκληση για την παγκόσμια οικονομία».

Όλα αυτά τα εξόχως…κρατικίστικα, στεγάζονται υπο τον εξής ενδιαφέροντα τίτλο: «Πως οι πανδημίες οδηγούν σε οικονομική απόγνωση και κοινωνική αναταραχή»…

Φυσικά, καμμιά κοινωνία δεν μπορεί να πορεύεται διαρκώς με επιδοτήσεις. Ούτε μπορεί το κράτος να διαθέτει αφειδώς κονδύλια, χωρίς να επιδιώκει και να έχει εξασφαλίσει οικονομική ανάπτυξη που θα του αποφέρει τους αναγκαίους πόρους.

Ένα σοβαρό κράτος που δεν είναι δέσμιο δυναστικών μύθων, γίνεται αρωγός της κοινωνίας σε περιόδους κρίσεων, αλλά ταυτόχρονα μελετά και σχεδιάζει το οικονομικό μέλλον χωρίς παρωπίδες.

Στηρίζεται και διευκολύνει τους ιδιώτες-αυτοί κυρίως κινούν την οικονομία και την αγορά-, φορολογεί το μεγάλο κεφάλαιο και προστατεύει τους εργαζόμενους από τις αυθαιρεσίες, την ασυδοσία και τον κερδώο κυνισμό ενίων εργοδοτών.

Χρόνια τώρα, τη επινεύσει της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αποθεώθηκε παν το ιδιωτικόν στον τομέα της Οικονομίας με βασικό επιχείρημα τα υπαρκτά τρωτά του ογκώδους κρατισμού και την αδυναμία του κράτους να ανταγωνιστεί τους ιδιώτες στο επιχειρείν.

Αυτή είναι η μισή αλήθεια. Υπάρχουν τομείς που το κράτος μπορεί-και επιβάλλεται- να τους έχει υπο τον έλεγχό του(νερό, αμυντική βιομηχανία, προστασία του περιβάλλοντος κ.α.). Λίγοι, αλλά κρίσιμοι.

Υπο αυστηρές και συγκεκριμένους προϋποθέσεις, όμως, που συνοψίζονται σε μία: να λειτουργεί με όρους ιδιωτικής οικονομίας. Δηλαδή, να παρέχει υπηρεσίες και προϊόντα ανταγωνιστικά. Και, όπου κρίνεται σκόπιμο να συνεργάζεται με τον ιδιωτικό τομέα.

Το έμφορτο κράτος, με αχρείαστες προσλήψεις και άλλα παθογενή(απουσία σοβαρού επενδυτικού σχεδίου, χαλαροί ή ανύπαρκτοι έλεγχοι, διατήρηση προβληματικών επιχειρήσεων κλπ) έχει παταγωδώς αποτύχει.

Και είναι το κράτος αυτό- άρρωστο, ασθμαίνον και μη παραγωγικό- που αυτοϋπονομεύτηκε, δίνοντας την ευκαιρία στους ιδιώτες να αλώσουν τα πάντα και να διατηρούν υπο τον έλεγχό τους ακόμη και τομείς στους οποίους οι ιδιωτικοποιήσεις απέτυχαν(π.χ. οι εγγλέζικοι σιδηρόδρομοι).

…Το παρελθόν διδάσκει ότι το παραδοσιακό κράτος αδυνατεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κοινωνίας. Όμως ένα ευέλικτο κράτος, με ανακαινισμένη δημόσια διοίκηση και με συγκεκριμένο ρόλο στην ανάπτυξη, ένα κράτος που ξέρει και σέβεται τους κανόνες της αγοράς, ένα στιβαρό και ευαίσθητο κράτος με καίριο παρεμβατικό ρόλο όταν απαιτείται, είναι εφικτό. Και απολύτως αναγκαίο.

Το λέει ως και το ΔΝΤ…

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις