Εμβολιασμένοι – ανεμβολίαστοι: Δύο κόσμοι -όχι και τόσο- διαφορετικοί

Η έρευνα της aboutpeople για το 20/20 του NEWS 24/7 είναι πρωτότυπη και συναρπαστική. Περισσότερο και από τις ίδιες τις απαντήσεις στα ερωτήματα, το ενδιαφέρον μαγνητίζει διαρκώς η κατανομή τους μεταξύ των ομάδων εμβολιασμένων και ανεμβολιάστων.

Η πρώτη εντύπωση που δημιουργείται είναι ότι έχουμε να κάνουμε με δύο διαφορετικούς κόσμους, ίσως με δύο διαφορετικούς ανθρωπότυπους συγχρόνων Ελλήνων. Η μαζικά πλειοψηφική ομάδα των εμβολιασμένων βλέπουν στη πανδημία έναν γνήσιο, σοβαρό κίνδυνο για το δημόσιο αγαθό που επιβάλλει ακόμη και τον υποχρεωτικό εμβολιασμό και δικαιολογεί σοβαρούς περιορισμούς στα δικαιώματα όσων δεν εμβολιάζονται. Όσοι ανήκουν στην ομάδα αυτή εμπιστεύεται τη γνώμη των ειδικών και γενικότερα την επιστήμη, έχει θετική γνώμη για την ΕΕ, συμπαθεί τον φιλελεύθερο και προοδευτικό Μπάιντεν και αντιπαθεί τον αυταρχικό Πούτιν, δεν τον ανησυχεί η συμβίωση με μετανάστες, θεωρεί αυτονόητη την ισότητα των φύλων και τη δημοκρατία το καλύτερο πολίτευμα.

Έτσι, σχεδόν με φυσικότητα, θα έτεινε κανείς να θεωρήσει ότι το προφίλ της μειοψηφικής ομάδας των ανεμβολιάστων συγκροτείται στους αντίποδες της πρώτης: τεχνοφοβικοί και αντιευρωπαϊστές, αντιαμερικανοί με συμπάθεια για το ορθόδοξο ξανθό γένος, σεξιστές, ρατσιστές και αντιδημοκράτες. Κοινώς, ανεμβολίαστος ίσον αντεμβολιαστής και άρα “ψεκασμένος”.

Μια προσεκτικότερη ματιά στο προϊόν της έρευνας δείχνει ότι η πραγματικότητα είναι διαφορετική και πάντως πολύ πιο ρευστή. Γιατί, αν εκ πρώτης όψεως η ομάδα των εμβολιασμένων δείχνει συμπαγής ως προς τη ποιότητα των κοινωνικοπολιτικών της στάσεων, δεν συμβαίνει καθόλου το ίδιο με τη δεύτερη που παραμένει εξ ίσου γριφώδης στη σύνθεσή της. Η έρευνα κατ’ αρχήν επιβεβαιώνει πράγματι κάτι που λίγο πολύ όλοι ξέρουμε ήδη, ότι δηλαδή στις τάξεις των ανεμβολιάστων συμμετέχει μαζικά η ισχυροποιημένη εγχώρια εθνικιστική και θρησκόληπτη ακροδεξιά σε όλες της τις φολκλορικές ή μη αποχρώσεις.

Ωστόσο, παρά τις αρχικές εντυπώσεις που δημιουργεί το φαινόμενο ιδεολογικοπολιτικό συμπαγές των εμβολιασμένων, εμβολιασμένοι και ανεμβολίαστοι διχάζονται με ανάλογο τρόπο εσωτερικά όσον αφορά τη στάση τους τόσο στο ζήτημα της συμφωνίας των Πρεσπών όσο και στο ναι/όχι του δημοψηφίσματος. Από την άλλη μεριά, σε πείσμα της εύκολης εξίσωσής τους με αντεμβολιαστές και ακροδεξιούς “ψέκες”, οι ανεμβολίαστοι δείχνουν την ίδια ονομαστική προσήλωση στην ισότητα των φύλων με τους εμβολιασμένους, ενώ οι μισοί από αυτούς δεν οχλούνται από τη συμβίωση με μετανάστες, θεωρούν ότι η κοινοβουλευτική δημοκρατία παραμένει το καλύτερο εφικτό πολίτευμα και εμπιστεύονται την επιστημονική πρόοδο. Είναι δε ενδεικτικό οι ανεμβολίαστοι κατά 70% επικαλούνται για να δικαιολογήσουν τη στάση τους λόγους συζητήσιμους ίσως αλλά απόλυτα ορθολογικούς (πιθανές παρενέργειες, ιατρικό κώλυμα κ.ά.).

Τις εσωτερικές αυτές αντιφάσεις στην ομάδα των ανεμβολιάστων θα προσπαθήσουν ίσως πολλοί να ερμηνεύσουν με την επίκληση του επίσης βολικού σχήματος των “πλατειών”, ότι δηλαδή η ομάδα αυτή συγκεντρώνει στις τάξεις της τους ακραίους όχι μόνο της δεξιάς αλλά και της αριστεράς. Από τη σκοπιά των κυβερνώντων κάτι τέτοιο θα ήταν πράγματι πολιτικά πολύ βολικό αφού θα έδινε την εντύπωση ότι η όποια αντίθεση στους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς και τα περιοριστικά μέτρα που έχει αποφασίσει προέρχεται από έναν επικίνδυνο συνασπισμό των άκρων του πολιτικού συστήματος. Ωστόσο, τέτοια ερμηνεία, οσοδήποτε βολική, προσκρούει στο κρίσιμο γεγονός -και αυτό είναι ένα ουσιώδες εύρημα της έρευνας- ότι, παρά τον σχετικό επικοινωνιακό καταιγισμό και την αύρα της επιστημονικής αυθεντίας, τα κυβερνητικά μέτρα συναντούν ισχυρότατη αντίδραση της τάξης του 40% και 45%. Κυρίως όμως μια ερμηνεία που επιδιώκει να οικειοποιηθεί την πλειοψηφική ομάδα των εμβολιασμένωνς υπέρ ενός δήθεν μετώπου (κυβερνητικής) “λογικής”, θα αδυνατούσε να εξηγήσει γιατί τουλάχιστον ο ένας στους τρεις διαφωνεί με τα καταναγκαστικά μέτρα σε βάρος των ανεμβολίαστων, ακόμη και αν ο ίδιος είναι εμβολιασμένος. Εμβολιασμένοι ή ανεμβολίαστοι πάντως όσοι συμμετείχαν στην έρευνα φαίνεται να συμφωνούν σίγουρα σε ένα πράγμα: ότι έρχονται δύσκολες μέρες για όλους μας.

*Ο Ανδρέας Τάκης είναι επίκουρος καθηγητής της Νομικής Σχολής ΑΠΘ και αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις