ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑ ΟΤΙ ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΕΣ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ;
Οι αιτίες που ο άνθρωπος περνά από τα χριστουγεννιάτικα φώτα στο σκοτάδι της μελαγχολίας.
Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς σηματοδοτούν την πιο φορτισμένη συναισθηματικά περίοδο του έτους. Είναι οι μέρες που κάνουμε focus στην οικογένεια, στους φίλους, στον εαυτό μας. Για αρκετούς ανάμεσά μας, με τα πρώτα χριστουγεννιάτικα φώτα έρχεται το σκοτάδι της μελαγχολίας.
Εκεί γύρω στα μέσα του Νοέμβρη η καθημερινότητα κάποιου που υποφέρει από τη μελαγχολία των γιορτών, μπορεί να γίνει αφόρητη. Πώς γίνεται οι πιο μαγικές μέρες της χρονιάς να αποτελούν σωστό εφιάλτη για κάποιους; Είναι αλήθεια ότι αυξάνονται οι αυτοκτονίες τα Χριστούγεννα;
Αρχικά, είναι χρήσιμο να γίνει μια σαφής διάκριση ανάμεσα στις περιπτώσεις. Υπάρχουν ασθενείς με διαγνωσμένη κατάθλιψη ή άλλη ψυχική διαταραχή που -σύμφωνα με μελέτες- είναι 64% πιθανό να εμφανίσουν και μελαγχολία των Χριστουγέννων.
Έπειτα, είναι τα άτομα που έχουν “Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή”, μια μορφή κατάθλιψης που συνήθως δίνει τα συμπτώματά της στις αρχές του Φθινοπώρου για να αρχίσουν να αποχωρούν την Άνοιξη. Η “Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή” διαρκεί αρκετά περισσότερο από την μελαγχολία των Χριστουγέννων. Σε πολλές περιπτώσεις το άτομο μπορεί να υποφέρει από αυτήν ακόμη και το 40% του έτους.
Αντίθετα, η μελαγχολία των Χριστουγέννων ξεκινά προς το τέλος του Νοέμβρη και τελειώνει αμέσως μετά τις γιορτές. Τα συμπτώματά της είναι πιο ήπια αφού δεν αποτελεί ψυχική διαταραχή. Αλλαγές στη διάθεση, στις διατροφικές συνήθειες (με σύνηθες να παίρνει κανείς ανεξέλεγκτα βάρος), θλίψη, μελαγχολία, αίσθημα μοναξιάς, δυσκολία συγκέντρωσης, μειωμένη αυτοεκτίμηση, άγχος, αϋπνία για κάποιους ή υπνηλία για άλλους, απώλεια οποιασδήποτε απόλαυσης είναι μερικά μόνο από τα συμπτώματα.
Τι μπορεί να πυροδοτήσει τη μελαγχολία των γιορτών; Οτιδήποτε αποτελεί σκιά για κάθε έναν από εμάς.
Ό,τι κάνουμε αυτές τις μέρες, είναι για να το μοιραστούμε με τους ζωντανούς και τους νεκρούς της ζωής μας. Η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, ένα πρόβλημα υγείας, η επαγγελματική αβεβαιότητα ή η ανεργία, ένας χωρισμός, η ματαίωση και μαζί η απογοήτευση που βιώσαμε από τη συμπεριφορά κάποιου είναι δυνατόν να δώσουν αρνητικό πρόσημο στις μέρες αυτές.
Ο ψυχαναγκασμός στον οποίο μπορεί να οδηγήσει η έντονη εμπορευματοποίηση αυτών των ημερών είναι υπαρκτός. Από την τέλεια διακόσμηση που πρέπει να έχει το σπίτι μας στο τέλειο ρεβεγιόν όπου θα υποδεχτούμε ως τέλειοι οικοδεσπότες τους καλεσμένους μας, τα τέλεια δώρα, τα «τέλεια όλα» συνεπάγονται κούραση και έξοδα, με αποτέλεσμα το άγχος να επισκιάζει τη χαρά των γιορτών.
Ακόμη και ο απολογισμός που όλοι κάνουμε αυτές τις μέρες μπορεί να βγάλει κάτω απ’ το χαλί πράγματα που δεν είναι ευχάριστα. Οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες που πιθανόν να τρέφουμε ολόκληρη τη χρονιά μετατρέπονται σε βάρος, όταν πια τις συνειδητοποιούμε.
Από την άλλη πλευρά, τα δεδομένα δείχνουν ότι οι απόπειρες αυτοκτονίας όχι μόνο δεν αυξάνονται τα Χριστούγεννα, αλλά γενικότερα τον Δεκέμβριο παρουσιάζουν πτώση. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε πριν από λίγα χρόνια στο Journal of Affective Disorders, και η οποία εξετάζει δεδομένα 15 ετών, οι αυτοκτονίες τα Χριστούγεννα παρουσιάζουν αισθητή πτώση έως και 15% -εξαίρεση αποτελούν η Αυστρία και το Μεξικό.
Αυξάνονται, αντίθετα, την Πρωτοχρονιά. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η κατανάλωση αλκοόλ που συνηθίζεται με την αλλαγή του χρόνου, κάνει τον αυτόχειρα να λειτουργεί παρορμητικά.